Theo báo cáo tài chính của ngành điện, trái với kết quả kinh doanh quý II/2016 của hầu hết các DN thủy điện đều sụt giảm so với cùng kỳ năm trước, lợi nhuận của phần lớn các DN nhiệt điện lại có chiều hướng gia tăng.
Đại hạn ảnh hưởng đến lợi nhuận
Các dự báo được các chuyên gia đưa ra hồi đầu năm đến nay đều đã đúng, khi cho rằng hiện tượng khô hạn do El Nino tạo ra làm giảm khả năng sản xuất điện của các DN thủy điện, dẫn đến hiệu quả hoạt động sụt giảm.
Báo cáo lợi nhuận quý II/2016 của khối DN này cho thấy sự sụt giảm rõ nét. Cụ thể, lợi nhuận sau thuế của thủy điện Cần Đơn đạt 48,2 tỷ đồng, lũy kế 6 tháng chỉ hoàn thành được 33% kế hoạch; thủy điện Thác Bà công bố mức doanh thu giảm 13%, lợi nhuận sau thuế đạt 43,6 tỷ đồng, giảm 11% so với quý II/2015.
Đặc biệt, trong báo cáo tổng kết quý II, lợi nhuận thủy điện Miền Nam (SHP) giảm mạnh nhất (so với con số gần 15 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái). Sau khi trừ các khoản chi phí, SHP lãi thuần vỏn vẹn hơn 1 tỷ đồng. Lũy kế 6 tháng đầu năm 2016, SHP lỗ ròng hơn 53 tỷ đồng.
Cùng chung kết quả kinh doanh giảm mạnh, thủy điện Miền Trung (CHP) chỉ đạt hơn 80 tỷ đồng. Chi phí lãi vay lớn, gần 31 tỷ đồng, khiến CHP chịu lỗ ròng hơn 7 tỷ đồng so với mức lãi 54,7 tỷ đồng cùng kỳ năm trước.
![]() |
Lâu nay, thủy điện là nguồn cung cấp điện chính cho cả nước
Lũy kế 6 tháng đầu năm, doanh thu của CHP chỉ đạt 175 tỷ đồng, giảm 45% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận trước thuế chỉ gần 1,8 tỷ đồng, chênh lệch khá lớn với con số 134 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2015.
Tại báo cáo kết quả kinh doanh quý II, hầu hết các DN thủy điện đều cho rằng chính hiện tượng El Nino kéo dài khiến cho doanh thu thực hiện giảm, dẫn đến lợi nhuận quý II giảm so với cùng kỳ năm trước.
Đánh giá về kết quả kinh doanh của khối thủy điện từ nay đến cuối năm, công ty Chứng khoán BVSC dự báo: “2017 sẽ là năm của các DN thủy điện miền Trung và miền Nam. Kể cả trong trường hợp La Nina không diễn ra cuối năm 2016, thì việc El Nino kết thúc và lượng mưa trở về bình thường cũng hứa hẹn tiềm năng tăng trưởng tốt cho các DN thủy điện và đi cùng với sự sụt giảm về hiệu suất huy động của các nhà máy nhiệt điện trong năm 2017”.
“Nổi sóng” khối nhiệt điện
Trái với thủy điện, các DN nhiệt điện có thể duy trì kết quả kinh doanh khả quan nhờ việc tăng sản lượng và tăng giá bán. Tại họp báo kết quả hoạt động kinh doanh 6 tháng đầu năm của ngành điện, hầu hết các DN nhiệt điện đều dự báo kết quả tăng trưởng khả quan.
Trong năm 2016, hầu hết DN nhiệt điện đều đặt mục tiêu lợi nhuận sau thuế cao. Cụ thể, công ty cổ phần (CTCP) Điện lực Dầu khí Nhơn Trạch 2 dự báo phấn đấu đạt 6.917 tỷ đồng doanh thu và 1.204 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế; CTCP Nhiệt điện Phả Lại dự báo doanh thu và lợi nhuận sau thuế lần lượt là 6.921 tỷ đồng và 852 tỷ đồng.
Dù đánh giá về sự tăng trưởng khả quan của khối DN này, nhưng các chuyên gia ngành điện cho rằng cũng có không ít rủi ro. Ngoài rủi ro tỷ giá là nỗi ám ảnh lớn, các DN nhiệt điện còn chịu tác động từ giá nguyên liệu. Dù giá khí đốt và than đá phục vụ cho sản xuất nhiệt điện dự báo không tăng trong năm 2016, nhưng các chi phí này vẫn chiếm khoảng 70% chi phí sản xuất. Do đó, so với thủy điện - chỉ dựa vào sức nước có trong tự nhiên để tạo điện, biên lợi nhuận của nhiệt điện thấp hơn rất nhiều.
Bên cạnh đó, một số chuyên gia cũng cho rằng sở dĩ nhiệt điện có thể bứt phá là nhờ yếu tố thời tiết đang có lợi cho các DN ngành này. Về lâu dài, nhiệt điện cũng khó có thể vượt được thủy điện trong cung cấp điện.
“Lâu nay, thủy điện là nguồn cung cấp điện chính cho cả nước, chiếm gần 50%. Nhiệt điện cũng chủ yếu tập trung ở phía Nam, nơi có các bể khí của Petro Việt Nam đang khai thác. Sản lượng nhiệt điện cũng phụ thuộc vào lịch bảo dưỡng máy móc. Nhiệt điện Phả Lại, chẳng hạn, hiện có 2 tổ máy cần đại tu và 2 tổ máy cần trùng tu với chi phí bảo dưỡng lên tới khoảng 500 - 600 tỷ đồng. Chi phí lớn là lý do vì sao năm 2015, công ty đã trì hoãn việc bảo dưỡng này”, ông Trần Đình Long - Phó Chủ tịch Hiệp hội Điện lực Việt Nam phân tích.
Thanh Hoa