Một báo cáo phân tích được công ty chứng khoán KDB Daewoo của Hàn Quốc cho biết, thị trường rạp chiếu phim Việt Nam được chi phối bởi 5 đơn vị chính, chiếm tổng thị phần 98%, bao gồm CJ-CGV (43%), Lotte (30%), Platinum (10%), Galaxy (9%) và BHD (6%).
Tuy nhiên, thị phần này thời gian tới có thể bị xáo trộn khi Platinum Cineplex phải đóng cửa 3 trên 5 cụm rạp từ cuối tháng 2 do mâu thuẫn với đối tác cung cấp mặt bằng.
Thị trường trăm triệu USD
Trong khoảng 4 – 5 năm trở lại đây, tốc độ tăng trưởng của thị trường điện ảnh Việt Nam đạt 35 – 40%. Tổng doanh thu từ các phòng vé năm 2014 đạt 83 triệu USD. Đến năm 2015, đại diện tập đoàn CJ Hàn Quốc nhận định, Việt Nam đã chính thức trở thành “thị trường trăm triệu USD” khi tổng doanh thu phòng vé đạt 130 triệu USD, tương đương hơn 2.800 tỷ đồng.
Hiện nay, rạp chiếu phim đã trở thành một điểm đến quan trọng trong cuộc sống giải trí của người Việt Nam. Theo một khảo sát cho thấy, 55% người Việt đến rạp chiếu phim một lần trong tháng hoặc thường xuyên hơn.
Điều này khiến cho thị trường điện ảnh Việt Nam trở thành “miếng bánh ngon” của các nhà đầu tư, đặc biệt là nhà đầu tư nước ngoài. Riêng ở phân khúc rạp chiếu phim, hai tập đoàn đến từ Hàn Quốc là CJ-CGV và Lotte đang chiếm thế thượng phong với thị phần lần lượt 40% và hơn 30%.
Đứng đầu là CGV có 38 cụm rạp trên toàn quốc với 247 phòng chiếu. Dự kiến trong năm 2017, CGV sẽ mở thêm 10 cụm rạp nữa. Năm 2016, tập đoàn này đã đạt hơn 1.823 tỷ đồng, tổng doanh thu tăng 3,3% so với cùng kỳ năm trước. Lợi nhuận sau thuế hơn 93 tỷ đồng, gấp 3 lần so với năm 2015.
“Người đồng hương” Lotte Cinema cũng không hề kém cạnh trong sự phát triển với 29 cụm rạp trên khắp Việt Nam và con số này sẽ tăng lên trong năm 2017._Doanh thu và lợi nhuận của Lotte Cinema tại Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2016 đạt mức tăng lần lượt 29,9% và 87,6% so với cùng kỳ năm 2015.
Bên cạnh hai “đại gia” Hàn Quốc, không thể không kể đến cụm rạp Platinum Cineplex với 5 cụm rạp, 37 phòng chiếu và cụm rạp BHD (thuộc công ty TNHH Bình Hạnh Đan – BHD) với quy mô nhỏ hơn nhưng có lợi thế là doanh nghiệp “nội”. Doanh nghiệp này cũng đang có một cuộc cách mạng để thay đổi chất lượng dịch vụ tham gia vào cuộc đua mở rộng thị phần. Phát súng đầu tiên là cái bắt tay với Vincom Phạm Ngọc Thạch (Hà Nội), nâng tổng số cụm rạp BHD lên 7 cụm rạp.
|
Cuộc cạnh tranh vừa rầm rộ vừa ngấm ngầm ở thị trường rạp chiếu phim Việt Nam
Ngoài ra, các cụm rạp của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam cũng đang trên đà phát triển như: Galaxy (Thiên Ngân), Cinebox rất phát triển tại Tp.HCM. Mới đây, hệ thống rạp Galaxy cũng “Bắc tiến” nhằm mở rộng thị phần với việc mở cụm rạp Galaxy Cinema Mipec Long Biên (Hà Nội), nâng tổng số cụm rạp Galaxy lên 7 cụm rạp, cùng những cái tên mới nhưng hứa hẹn sẽ lớn mạnh trong tương lai như: Mega GS của Công ty Sóng Vàng, hay Cinestar…
Những năm sau bao cấp, thị trường rạp chiếu phim của Việt Nam còn kém phát triển, không có sự đầu tư. Các rạp chiếu phim hầu hết đều chiếu những bộ phim cũ, không phù hợp với tính cập nhật của thị trường. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của rạp chiếu nghèo nàn và dần chuyển đổi mục đích sử dụng sang thành nhà hàng tiệc cưới, quán karaoke hoặc siêu thị… thì sự xuất hiện của các cụm rạp hiện đại có 80% vốn đầu tư nước ngoài là Megastar, như một luồng gió mới đã khơi lại không khí đến rạp xem phim của người Việt Nam.
Ai thế chân ai?
Chỉ sau 6 năm, Megastar đã đạt mức tăng trưởng đến 300% và góp phần rất lớn vào việc vực dậy ngành chiếu phim Việt Nam lúc bấy giờ, thậm chí kéo cả các đơn vị tư nhân trong nước vào cuộc đua xây rạp mà đi đầu là Galaxy, BHD.
Tuy nhiên, đến cuối năm 2011, không chỉ thị trường rạp chiếu phim mà cả giới kinh doanh đều bất ngờ với thương vụ chuyển nhượng mang tính lịch sử, trị giá 73,6 triệu USD của hệ thống rạp Megastar cho Tập đoàn CJ-CGV – một “ông lớn” trong ngành điện ảnh của Hàn Quốc để tháo chạy khỏi khoản nợ 28 triệu USD.
Sau khi hoàn tất thương vụ chuyển nhượng, các cụm rạp Megastar đều được đổi tên thành CGV với tốc độ phát triển ngày càng nhiều và nhanh trên khắp Việt Nam. Chi phí đầu tư cho một phòng chiếu tiêu chuẩn khoảng 2 – 12 tỷ đồng. Thậm chí, có thể tới cả triệu USD nếu đầu tư phòng chiếu công nghệ mới như 4D, IMAX, Starium hay những phòng chất lượng cao như Gold Class.
Mới đây nhất, công ty TNHH Vincom Retail Miền Bắc cho biết, 3 cụm rạp Platinum tại Vincom Mega Mall Royal City, Vincom Mega Mall Times City và Vincom Long Biên sẽ ngừng hoạt động từ ngày 24/2. Đồng thời, Platinum phải hoàn trả mặt bằng lại cho Vincom Retail gây nhiều bất ngờ cho người tiêu dùng khi hợp đồng hợp tác của hai bên kéo dài tới 15 năm.
Nguyên nhân được phía Vincom Retail đưa ra là, sau nhiều năm hoạt động, Platinum không có sự đầu tư thích đáng nên chất lượng dịch vụ hiện tại không còn phù hợp với tiêu chuẩn thuộc hệ thống trung tâm thương mại của Vincom Retail.
Nếu đóng cửa 3 cụm rạp này, Platinum chỉ còn lại 2 cụm rạp với 9 phòng chiếu trong tổng số 37 phòng mà đơn vị này đang hoạt động tại Việt Nam. Cùng với sự ra đi của hệ thống rạp Platinum tại Vincom, câu hỏi được đặt ra là đơn vị nào sẽ thay thế vị trí của Platinum tại hệ thống trung tâm thương mại lớn nhất hiện nay trong số hàng chục đơn vị chiếu và phát hành phim tại Việt Nam? Có thể đón một sự bất ngờ lớn về thị trường rạp chiếu phim Việt Nam hay không?
Linh Đan
