Nhận định mới đây về CTCP Ánh Dương (VNS - chủ sở hữu taxi Vinasun), giới phân tích cho rằng so với thời kỳ hoàng kim 2014 - 2016, mức lợi nhuận năm vừa qua chỉ bằng 1/3. Báo cáo tài chính cho thấy kết thúc năm 2019, VNS chỉ đạt 1.991,2 tỷ đồng doanh thu, giảm 3,96% so với năm 2018.
Dừng thí điểm để “rộng cửa”
Nói về thuận lợi và khó khăn trong niên độ mới của hãng taxi vốn chiếm thị phần lớn này, giới phân tích lưu ý đến việc cơ quan nhà nước siết chặt quản lý các đơn vị vận tải công nghệ. Sau hơn 2 năm soạn thảo với nhiều lần lấy ý kiến, ngày 17/1/2020, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 10/2020/NĐ-CP quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải, sẽ có hiệu lực từ ngày 1/4/2020.
Nghị định số 10/2020 được kỳ vọng sẽ gỡ vướng cho giới taxi công nghệ |
“Nghị định 10 được kỳ vọng tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh, công bằng hơn giữa hai loại hình taxi truyền thống và taxi công nghệ. Khoảng cách về giá giảm sẽ giúp giảm áp lực cạnh tranh cho các hãng taxi truyền thống”, một chuyên gia nhận định.
Trong một diễn biến khác, Bộ GTVT vừa ban hành Quyết định số 146 về việc dừng kế hoạch thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng kể từ ngày 1/4/2020 để thực hiện theo quy định tại Nghị định số 10/2020.
Liệu việc dừng thí điểm này có gây khó cho giới tài xế xe công nghệ và cho cả khách hàng? Mặt khác, hàng vạn xe trong diện này sẽ phải dừng hoạt động hoặc chuyển sang hình thức kinh doanh taxi theo nghị định mới, trong khi ở một số tỉnh thành, taxi đã quá tải, thì bài toán sẽ được giải quyết ra sao?
Về vấn đề này, Vụ Vận tải (Bộ GTVT) khẳng định Nghị định số 10 sẽ tháo gỡ cho doanh nghiệp (DN) khi quyết định dừng thí điểm xe hợp đồng điện tử.
Trong khi đó, Grab Car (một trong những DN lớn triển khai hợp đồng điện tử trong vận tải hành khách tại Việt Nam) cho biết mọi hoạt động của công ty vẫn diễn ra như bình thường, không có bất kỳ xáo trộn gì, thậm chí là vẫn đang tăng trưởng đều đặn. Grab mới đây đã công bố tiếp tục đầu tư thêm 500 triệu USD vào thị trường Việt Nam, nên chắc chắn không có chuyện dừng hoạt động.
Việc dừng thí điểm là để Nghị định số 10 có hiệu lực, giúp thương hiệu này và các DN vận tải công nghệ khác “rộng cửa” hơn và được công nhận chính thức, thay vì cứ phải mang danh thí điểm.
Theo đại diện Grab, trong Công văn số 1755/VPCP-CN ngày 23/2/2018 của Văn phòng Chính phủ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng đồng ý kéo dài thời gian thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng (theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 1850/TTg-KTN cho đến khi Nghị định quy định về kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô (thay thế Nghị định 86/2014/NĐ-CP) được ban hành và có hiệu lực thi hành.
Chưa yên giá cước
Đến ngày 17/1/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị định 10/2020/NĐ-CP về vận tải và điều kiện kinh doanh vận tải, có hiệu lực vào ngày 1/4/2020. Quyết định 146 thông báo về việc hết hiệu lực của đề án thí điểm. Vì vậy, đây là một hoạt động bình thường của cơ quan nhà nước và không ảnh hưởng gì đến hoạt động của các hãng vận tải công nghệ trên thị trường hiện nay.
“Chúng tôi đang nghiên cứu Nghị định số 10/2020 của Chính phủ để tìm ra lựa chọn tốt nhất cho mô hình hoạt động của mình, đồng thời tích cực làm việc với các cơ quan chức năng để tìm hiểu kỹ hơn về các quy định của pháp luật dành cho mô hình hoạt động đó. Nhưng dù lựa chọn phương án nào thì tuân thủ pháp luật và đảm bảo tối đa quyền lợi của khách hàng, đối tác tài xế luôn là điều mà chúng tôi hướng đến”, đại diện của Grab chia sẻ.
Thực tế hiện nay cho thấy cuộc đua giành thị phần vận tải công nghệ ở Việt Nam càng lúc càng khốc liệt khi có nhiều thương hiệu mới gia nhập thị trường. Và theo đánh giá, nếu thương hiệu nào giành được nhiều tài xế thì càng có cơ sở để gia tăng thị phần.
Ông Nguyễn Hữu Tuất, Tổng giám đốc CTCP FastGo, cho biết vẫn còn nhiều thách thức lẫn tiềm năng cho mô hình kinh tế chia sẻ của ứng dụng gọi xe ở Việt Nam. Thị trường này khá rộng lớn nhưng đặc thù, sẽ không có khách hàng trung thành với một ứng dụng hay một đối thủ duy nhất.
Riêng về vấn đề giá cước vẫn là điều mà giới kinh doanh vận tải lưu tâm khi taxi công nghệ được “rộng cửa”.
Mới đây, khi góp ý dự thảo Thông tư hướng dẫn thực hiện giá cước vận tải hành khách bằng xe ô tô theo tuyến cố định, xe buýt và xe taxi, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng dự thảo đang thiết kế trình tự, thủ tục kê khai giá cước theo hướng cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ tiến hành xem xét các yếu tố cấu thành giá cước, quyết định xem việc đăng ký giá cước, tăng hoặc giảm giá cước có hợp lý không và không cho phép DN thực hiện mức giá mà DN đề xuất nếu không thấy hợp lý.
Theo VCCI, đây là biện pháp quản lý can thiệp trực tiếp vào quyền tự định giá của DN và chưa phù hợp với các quy định của pháp luật về giá cũng như các văn bản khác có liên quan. Trình tự, thủ tục kê khai giá đang được thiết kế tại dự thảo chưa phản ánh đúng bản chất của hoạt động này theo quy định của pháp luật về giá.
Thế Vinh