Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 80/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 95/2021/NĐ-CP ngày 01/11/2021 và Nghị định số 83/2014/NĐ-CP ngày 03/9/2014 của Chính phủ về kinh doanh xăng dầu.
Giá xăng dầu sẽ được điều chỉnh cố định vào thứ Năm hằng tuần. |
Theo Bộ Công Thương - cơ quan chủ trì soạn thảo Nghị định trên, Nghị định mới được ban hành nhằm giải quyết kịp thời những tồn tại, bất cập hiện nay của cơ chế quản lý kinh doanh xăng dầu; đáp ứng nhu cầu tiêu thụ xăng dầu trong nước; góp phần bảo đảm an ninh năng lượng; góp phần kiểm soát chỉ số giá tiêu dùng; hài hòa lợi ích giữa doanh nghiệp sử dụng xăng dầu làm đầu vào cho hoạt động sản xuất kinh doanh, người tiêu dùng và doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.
Một trong những điểm mới của Nghị định là điều chỉnh thời gian rà soát, công bố chi phí đưa xăng dầu từ nước ngoài về cảng Việt Nam, chi phí đưa xăng dầu từ các nhà máy lọc dầu trong nước về cảng, premium để tính giá xăng dầu từ nguồn sản xuất trong nước từ 06 tháng xuống 03 tháng nhằm đảm bảo cập nhật kịp thời hơn giá và các loại chi phí cho doanh nghiệp, tạo động lực cho doanh nghiệp tạo nguồn xăng dầu cung ứng cho thị trường nội địa.
Về thời gian điều hành/công bố giá xăng dầu, Nghị định rút ngắn thời gian điều hành giá xăng dầu từ 10 ngày xuống 07 ngày, thời gian điều hành giá xăng dầu được thực hiện vào ngày thứ Năm hằng tuần.
Về vấn đề đại lý bán lẻ xăng dầu được mua xăng dầu từ nhiều nguồn, Nghị định cho phép đại lý kinh doanh xăng dầu được lấy xăng dầu từ tối đa 03 nguồn nhằm tạo cạnh tranh về chiết khấu xăng dầu trên thị trường, đồng thời tăng tính chủ động cho các đại lý bán lẻ xăng dầu trong việc tạo nguồn, cung ứng xăng dầu.
Đồng thời, bãi bỏ loại hình Tổng đại lý bán lẻ xăng dầu nhằm giảm bớt khâu trung gian trong hệ thống phân phối xăng dầu.
Nghị định cũng bổ sung các quy định nhằm tăng cường công tác quản lý, kiểm tra, giám sát đối với các doanh nghiệp trong hoạt động kinh doanh xăng dầu; đồng thời phân cấp cho Sở Công Thương địa phương thực hiện kiểm tra, giám sát việc tuân thủ quy định của thương nhân trong hoạt động kinh doanh xăng dầu.
Sửa đổi, bổ sung quy định về các trường hợp thu hồi Giấy phép kinh doanh xăng dầu của thương nhân nhằm đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật, tránh việc làm đứt gãy đột ngột nguồn cung xăng dầu, đặc biệt trong những thời điểm nguồn cung xăng dầu trong nước bị ảnh hưởng, khan hiếm.
Đối với Quỹ Bình ổn xăng dầu, Nghị định vẫn giữ nguyên quy định về việc quỹ được nằm ở doanh nghiệp. Thương nhân đầu mối có trích lập, hạch toán và theo dõi quỹ, chịu trách nhiệm toàn diện về việc lựa chọn ngân hàng, quản lý và đảm bảo an toàn số dư quỹ.
Tuy nhiên, quy định mới buộc ngân hàng thực hiện phong tỏa tài khoản quỹ bình ổn giá của doanh nghiệp. Tài khoản này chỉ được sử dụng vào mục đích trích lập và chi sử dụng quỹ bình ổn giá của doanh nghiệp theo thông báo điều hành giá xăng dầu của Bộ Công Thương.
Định kỳ 6 tháng, thương nhân đầu mối có trách nhiệm gửi báo cáo kiểm toán chuyên đề về quỹ đến Bộ Tài chính, Bộ Công Thương. Định kỳ trước ngày 15 hằng tháng, thương nhân đầu mối sẽ lập và gửi báo cáo hai bộ về tình hình thực hiện quỹ.
Với thương nhân đã bị xử phạt vi phạm hành chính nhưng tái phạm nhiều lần liên quan đến quỹ bình ổn, sẽ xem xét tạm dừng kinh doanh hoặc thu hồi giấy phép trong thời hạn 30 ngày hoặc 60 ngày tùy mức độ.
Tại Nghị định mới ban hành, Bộ Công Thương cũng bỏ quy định về thời hạn áp dụng hóa đơn điện tử như dự thảo trước đó. Theo đó, Bộ Tài chính sẽ ban hành các văn bản hướng dẫn về hóa đơn điện tử theo quy định phù hợp với Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan tiếp tục rà soát, nghiên cứu, xây dựng một Nghị định mới thay thế các Nghị định về kinh doanh xăng dầu trình Chính phủ trong thời gian tới.
Thy Lê