Chỉ còn vài ngày nữa là đến Tết Nguyên đán, người dân ùn ùn đổ về các siêu thị để mua sắm Tết, tạo nên quang cảnh đông đúc, chen lấn đến nghẹt thở khiến người tiêu dùng (NTD) “sợ” mỗi lần Tết đến. Tuy nhiên, những năm gần đây dịch vụ bán hàng online bùng nổ, không chỉ có các DN, tiểu thương tham gia hình thức kinh doanh này, mà ngay cả các chị em công sở cũng đi buôn.
Tấp nập kẻ bán, người mua
Chưa năm nào, dân công sở mải mê bán hàng qua mạng nhiều như năm nay, với đủ loại mặt hàng từ thực phẩm đến đồ trang trí cho ngày Tết. Trên mỗi trang Facebook cá nhân như một “cửa hàng” giới thiệu sản phẩm các loại đặc sản “cây nhà lá vườn”, sản phẩm handmade (tự làm)...
Hồng Nhung - nhân viên văn phòng Cục Văn thư và lưu trữ Quốc gia, cho biết gia đình chị ở Cửa Lò (Nghệ An), có đặc sản đồ biển được nhiều người ưa chuộng. Ban đầu chị giới thiệu cho đồng nghiệp ở trong cơ quan mua, sau đó chị giao bán trên trang Facebook cá nhân, được rất nhiều bạn bè đặt mua. Hằng ngày, đến giờ nghỉ trưa, Nhung ăn uống qua quýt, thậm chí quên ăn để dành thời gian đi đưa hàng. Do không phải thuê cửa hàng, nhân viên đứng bán, hình thức bán hàng qua mạng - giao hàng tận nơi, nên giá cả các mặt hàng của Nhung rẻ hơn so với thị trường. Đặc biệt, với mác “dân công sở làm thêm” nên hàng của Nhung bán rất chạy.
Theo “tiểu thương” này, khách hàng của chị chủ yếu là những người thân quen, bạn bè; mỗi dịp Tết, trừ chi phí chị lãi từ 50 - 70 triệu đồng. Không ít nhân viên văn phòng dù bận rộn với công việc cuối năm cũng trở thành “dân buôn” những mặt hàng Tết, nhằm gia tăng thu nhập. Với cách tiếp cận thông qua người thân quen, bạn bè hoặc khách hàng thân thiết, các chị em công sở chủ yếu bán các mặt hàng là đặc sản quê hương mình. Ban đầu chỉ một nhóm bạn bè, sau đó thông qua các mạng xã hội, các trang Group bán hàng online để kiếm thêm thu nhập từ nghề “tay trái”.
Theo các chị em công sở, “chỉ cần đi chợ” ở văn phòng cũng có thể mua đủ những mặt hàng cần thiết cho mấy ngày Tết, vừa tiện lợi, vừa bảo đảm và đây còn là cách chị em công sở giúp nhau gia tăng thu nhập. Công ty chị Châu (Cầu Giấy) có khoảng chục “bà chủ” của những mặt hàng kinh doanh Tết. Năm nay, chị cũng góp vui với một số mặt hàng là đặc sản quê nhà (Hòa Bình) như thịt trâu gác bếp, cam Cao Phong, cam Canh. Để bán hàng, đầu tháng Chạp chị có mang một số món đến công ty cho các “khách hàng” ăn thử, rồi mời đặt hàng.
Theo dân kinh doanh, hình thức bán hàng như vậy không phải chịu nhiều áp lực bởi người bán không mất chi phí thuê mặt bằng, thuê nhân viên. Hơn nữa hàng nhập về không bị tồn kho, vốn không nhiều và nhanh thu hồi. Bởi, hầu hết khách hàng đều là những người đã đặt và chuyển tiền trước, sau đó “tiểu thương” mới chuyển hàng đến.
|
Một FB bán hàng Tết online
Nghề “tay trái” “đá” nghề “tay phải”?
Chia sẻ về lý do tại sao nhiều dân công sở lại trở thành “con buôn” như thế, hầu hết người trong cuộc đều có chung một câu trả lời, là muốn tăng thêm thu nhập.
Theo chia sẻ của chị Nhung, mức lương hiện nay của chị hơn 4 triệu đồng/tháng, chị không đủ nuôi hai con đang tuổi ăn học. Vì vậy, chị phải “tăng gia” bằng cách bán hàng online. Mặt khác, dịp cuối năm, với việc không trông đợi gì từ tiền thưởng Tết, nên “buộc” dân công sở phải “chạy hàng buôn Tết” kiếm thêm chi trả cho cái Tết đang tới gần.
Thực tế, dịp cuối năm là một cơ hội “kiếm thêm kha khá” cho dân công sở. Hơn nữa, trong bối cảnh chất lượng thực phẩm dịp Tết vẫn là mối lo của các bà nội trợ thì sản phẩm của những “dân buôn” này cũng sẽ khiến NTD yên tâm hơn. Vì người mua biết rõ người bán, nên dễ dàng được thị trường chấp nhận hơn.
Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng công sở không phải là cái chợ. Không có ai lên tiếng nhắc nhở không có nghĩa mọi thứ đều đang tốt đẹp. Sự hài hòa, tôn trọng công việc, công sở vẫn là điều cần thiết với chị em văn phòng, khi tranh thủ làm thêm bằng những hình thức khác nhau.
Chuyện mải mê với việc bán buôn, nhiều chị em công sở có phần xao nhãng công việc cơ quan cũng không phải là hiếm. Chị Mai Châu chia sẻ, cơ quan chị chỉ quản lý nhân viên trên hiệu quả công việc, nên khi biết chị bán thêm hàng online, sếp cũng chỉ nhắc nhở khéo. Thế nhưng, chị Châu cho biết: “Năm trước, chỉ vì túi bụi với nhận đặt hàng online mà mình suýt xử lý chậm vận đơn xuất khẩu hàng của khách. May mà không bị phạt, nếu không tiền lãi bán hàng cũng chẳng đủ nộp phạt”.
Còn với Thu Trang, làm trong ngành công an, thì gần như cấm tuyệt đối nhân viên sử dụng điện thoại trong giờ làm việc, hơn nữa chỉ có duy nhất mạng nội bộ. Vì vậy, chị Trang chỉ dám tranh thủ check hàng đặt mỗi khi dời vị trí của mình trong chốc lát. “Xác định chỉ làm thêm nên công việc cơ quan vẫn phải đặt lên hàng đầu. Việc bán thêm các mặt hàng là quần áo chỉ là nghề “tay trái”. Vậy nên mình chỉ bán hàng vào buổi tối khi đã về nhà”, chị Trang cho hay. Trước tình trạng nở rộ nhân viên công sở bán hàng online đang gây ảnh hưởng đến năng suất công việc, các chuyên gia chính sách cho rằng thực tế, Luật Cán bộ công chức đã có quy định cụ thể giờ làm việc 8 tiếng hành chính.
Tuy nhiên, trên thực tế vẫn tồn tại việc người lao động “ăn cắp” thời gian hành chính để buôn bán, làm thêm, trong giờ hành chính. Theo các chuyên gia chính sách, các DN, đơn vị không thể cấm được cán bộ, nhân viên bán hàng làm thêm ngoài giờ, nhưng phải có những quy định chặt chẽ, chủ động kiểm soát, xử lý, kỷ luật với những vi phạm của cán bộ, công chức tranh thủ thời gian của cơ quan để làm thêm.
Bên cạnh đó, cũng cần tăng cường giáo dục cán bộ công chức để họ có trách nhiệm, ý thức đầy đủ về công vụ được giao.
Thanh Hoa
