CTCP Địa ốc Phú Long mới đây đã phát hành thành công 5 lô trái phiếu có tổng giá trị 600 tỷ đồng (Ảnh minh hoạ: Internet) |
Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) công bố tình hình phát hành trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) tháng 5/2020. Theo đó, có 30 doanh nghiệp (DN) đã phát hành với tổng giá trị thực tế đạt hơn 27.060 tỷ đồng, giảm 10% so với tháng trước (tháng 4 đạt 30.120 tỷ đồng), chiếm 41,2% tổng giá trị đăng ký. Trái phiếu tập trung nhiều nhất ở kỳ hạn 3-5 năm với tổng giá trị hơn 21.688 tỷ đồng. Luỹ kế 5 tháng đầu năm, tổng giá trị trái phiếu đã phát hành hơn 91.616 tỷ đồng.
Hấp dẫn nhờ lãi suất cao
Theo dữ liệu của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), trong tháng 5 lãi suất TPDN cao nhất thuộc về công ty cổ phần BCG LAND lên đến 12%/năm, còn lại chủ yếu dao động từ 8,80 – 10,90%/năm.
Đáng lưu ý, có không ít DN kinh doanh thua lỗ trong quý I/2020 nhưng vẫn đẩy mạnh huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu. Mệnh giá trái phiếu có giá trị từ 1 triệu – 3.000 tỷ đồng, kỳ hạn linh động 1 năm, 3 năm 5 năm, 10 năm và 15 năm.
Trong đó, nhóm tổ chức tín dụng có tháng thứ 2 liên tiếp đứng đầu danh sách về giá trị phát hành với gần 11.513 tỷ đồng, chiếm 42,54%. Cụ thể, VPBank phát hành 10 lô trái phiếu với tổng giá trị 5.800 tỷ đồng với kỳ hạn 3 năm. Theo sau là BIDV với 9 lô với tổng giá trị 3.090 tỷ đồng. Ngoài ra, HDBank cũng đã huy động được 2.300 tỷ đồng thông qua 3 lần phát hành.
Nhóm dịch vụ đứng thứ 2 về giá trị phát hành với 5.628 tỷ đồng, chiếm 20,8%, cao hơn so với mức 1.400 tỷ đồng của tháng 4, tỷ trọng tương ứng 4,65%.
Đặc biệt với các DN bất động sản, TPDN là kênh huy động vốn hiệu quả trong bối cảnh nguồn tín dụng ngân hàng bị siết chặt. Huy động vốn từ TPDN tiếp tục là “cứu cánh” cho nhóm này. Trong tháng 5, DN bất động sản phát hành được 4.750 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 17,55%.
Ngoài ra, các DN trong lĩnh vực chứng khoán, xây dựng, sản xuất tham gia thị trường trái phiếu với 5.170 tỷ đồng.
Nếu so sánh với gửi tiết kiệm ngân hàng, kỳ hạn từ 12 tháng trở lên, lĩnh lãi cuối kỳ, lãi suất cao nhất hiện nay là 7,4%/năm, thì mua trái phiếu DN thời hạn tương tự sẽ được hưởng lãi suất từ 12%/năm trở lên.
Ngoài ra, một số DN còn đưa ra chính sách khuyến mãi hấp dẫn nhằm thu hút nhà đầu tư mua TPDN như: khách hàng số lượng lớn được tặng quà là vàng miếng, phiếu chăm sóc sức khỏe hay những chuyến du lịch...
“Rút thẻ vàng” cảnh báo
Trước sức “nóng” của thị trường TPDN, mới đây Bộ Tài chính đưa ra cảnh báo về những rủi ro tiềm ẩn trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp. “Đáng chú ý là các doanh nghiệp bất động sản gia tăng huy động vốn thông qua phát hành trái phiếu, nhà đầu tư cá nhân tiếp tục xu hướng tăng mua TPDN, công ty chứng khoán, ngân hàng thương mại đẩy mạnh việc phân phối TPDN cho nhà đầu tư cá nhân”.
Vì vậy, Bộ Tài chính khuyến nghị đối với DN phát hành, nhà đầu tư, tổ chức phân phối trái phiếu khi đầu tư, phát hành, cung cấp dịch vụ TPDN.
Cụ thể, DN phát hành trái phiếu phải tính toán cụ thể dòng tiền để xây dựng phương án phát hành trái phiếu khả thi, đảm bảo khả năng trả nợ. Không vì mục tiêu bán cho nhà đầu tư cá nhân mà chia nhỏ thành nhiều đợt phát hành với nhiều mã trái phiếu và có biện pháp để thực hiện đầy đủ, đúng hạn các cam kết với nhà đầu tư.
Đối với nhà đầu tư TPDN, tìm hiểu kỹ thông tin trái phiếu, nhà đầu tư như: mục đích phát hành trái phiếu, tài sản đảm bảo của trái phiếu, đặc điểm của trái phiếu, quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sở hữu trái phiếu, các cam kết đối với trái phiếu…
Theo đó, chỉ khi nắm rõ thông tin về trái phiếu và cân nhắc kỹ lưỡng về các rủi ro có thể gặp phải, nhà đầu tư nhất là nhà đầu tư cá nhân mới nên mua trái phiếu, không nên mua trái phiếu chỉ vì lãi suất cao, vì có khả năng không thu hồi được khoản tiền đầu tư trái phiếu (bao gồm cả gốc và lãi) nếu doanh nghiệp phát hành gặp khó khăn.
Về phía tổ chức phân phối trái phiếu, Bộ Tài chính khuyến nghị không chào mời phân phối trái phiếu bằng mọi giá cho nhà đầu tư, có trách nhiệm cung cấp thông tin đầy đủ, chính xác cho nhà đầu tư về tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành, mục đích phát hành trái phiếu, quyền lợi, nghĩa vụ của chủ sở hữu trái phiếu, các cam kết đối với trái phiếu; nghĩa vụ của doanh nghiệp phát hành, nghĩa vụ của tổ chức phân phối đối với trái phiếu.
Đồng thời, có biện pháp quản lý để tuân thủ đầy đủ, đúng hạn cam kết về mua lại trái phiếu với nhà đầu tư khi phân phối trái phiếu.
Thanh Hoa