Hiện nay, tại các đô thị lớn như Tp.HCM, Hà Nội… đã dần hình thành nền kinh tế ban đêm, với nhiều hoạt động như phố đi bộ, phố ẩm thực, chợ đêm…, mới nhất là sự bùng nổ của hệ thống cửa hàng tiện lợi.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia, muốn phát triển kinh tế ban đêm cần xem xét nới những chỗ đang bị “siết” cho phù hợp.
Thiếu các dịch vụ chơi đêm
Theo các doanh nhân, chuyên gia, kinh tế ban đêm không có nghĩa chỉ đơn thuần là những quán bar, điểm tổ chức âm nhạc… Hiện nay, nhiều địa phương phát triển các chợ đêm, phố đi bộ thu hút khách du lịch.
Tuy nhiên, do chưa có quy hoạch hợp lý nên hoạt động của các mô hình này chưa hiệu quả. Tại nhiều địa phương, những chương trình giải trí, văn hóa vào ban đêm cũng rất ít nên không hấp dẫn du khách.
Ông Nguyễn Quốc Kỳ, Chủ tịch HĐQT công ty du lịch Vietravel, cho biết nhiều địa phương đang tập trung phát triển các sản phẩm du lịch trong khoảng thời gian từ 7 giờ sáng đến 5 giờ chiều, nhưng những sản phẩm này chỉ mang lại khoảng 30% doanh thu dịch vụ. Trong khi đó, các sản phẩm dịch vụ thu được nhiều tiền nhất là từ 6 giờ tối đến 2 giờ sáng, mang lại doanh thu khoảng 70% lại không phát triển.
“Du khách nước ngoài thường xem thời gian ban đêm tại Việt Nam là khoảng thời gian thú vị nhất. Mặt khác, rất nhiều khách du lịch đến Việt Nam không quen múi giờ, có lúc lệch đến 12 giờ mà bắt họ phải đi ngủ sớm thì thật lãng phí”, ông Kỳ nói.
Theo các chuyên gia, ngoài việc thiếu các sản phẩm, dịch vụ, một rào cản khiến kinh tế ban đêm chưa phát triển đó là suy nghĩ vẫn còn ăn sâu vào tiềm thức của người dân khi cho rằng sau 23h chỉ có những tụ điểm ăn chơi như các quán bar, vũ trường mới hoạt động và chủ yếu dành cho “dân chơi”.
Ông Kỳ băn khoăn: “Sản phẩm ban đêm là sản phẩm gì, sao chúng ta sợ nó, vì chúng ta cứ nghĩ sản phẩm ban đêm là nhạy cảm. Ngay cả các chương trình văn hoá ban đêm dành cho khách Việt Nam thì cũng hiếm, còn khách nước ngoài thì hầu như không có”.
Thực tế, hiện các đơn vị hành chính đều áp dụng quy định sau 23 giờ các hoạt động vui chơi giải trí phải dừng lại. Cơ quan quản lý nhà nước cũng có tâm lý lo ngại vấn đề an ninh trật tự đối với hoạt động sau 12 giờ đêm.
Giám đốc một doanh nghiệp lữ hành đặt câu hỏi: Tại sao các doanh nghiệp có thể kinh doanh xuyên đêm phục vụ du khách mà cơ quan quản lý không làm được? Đồng thời cho rằng vấn đề này cần xem xét lại nếu muốn phát triển ngành kinh tế ban đêm, bởi hiện nay, các hoạt động về đêm phục vụ du khách đều thiếu.
“Muốn phát triển cần có chiến lược, nới chính sách đang bị “siết” để có kinh tế về đêm bền vững, phù hợp với nhiều đối tượng, lứa tuổi, tín ngưỡng, văn hóa khác nhau”, vị giám đốc này cho hay.
 |
|
Nhiều du khách nước ngoài thích khám phá Hà Nội về đêm nhưng thiếu sản phẩm đi kèm khiến du khách khó “móc hầu bao” |
“Nới” chỗ đang bị “siết”
Trong khi các nước khác trên thế giới đã đẩy mạnh phát triển kinh tế ban đêm và mảng này mang về cho họ hàng chục, thậm chí hàng trăm tỷ USD mỗi năm thì tại Việt Nam chưa có nghiên cứu chính thức nào xác định quy mô, cũng như tác động đến hoạt động kinh tế nói chung.
Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu các bộ liên quan và địa phương chủ động nghiên cứu chính sách “kinh tế ban đêm” của Trung Quốc.
Nhiều doanh nghiệp, chuyên gia ủng hộ chủ trương nên mở cửa cho kinh tế về đêm phát triển. Tuy nhiên, để khai thác hiệu quả kinh tế ban đêm, Việt Nam còn rất nhiều việc phải làm.
Ông Nguyễn Khắc Giang, Nghiên cứu sinh tiến sĩ tại Đại học Victoria Wellington, New Zealand, nhìn nhận vấn đề không phải chúng ta cho phép hàng quán mở cửa đến bao nhiêu giờ, mà ngành du lịch sẽ có những sản phẩm gì đặc sắc để thu hút du khách.
“Có hai điều mà Việt Nam cần làm để phát triển kinh tế đêm. Thứ nhất, cân nhắc kỹ nhu cầu của khách du lịch, không áp đặt tư duy của nhà quản lý vào hoạt động kinh tế. Thứ hai, triển khai thí điểm, có thể tại những thành phố lớn như Hà Nội, Tp.HCM, trước khi triển khai rộng rãi”, ông Giang nói.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Trùng Khánh, Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch Việt Nam, cho rằng việc tạo điều kiện cho khách du lịch có cơ hội trải nghiệm dịch vụ ban đêm, chi trả nhiều hơn ngoài giá tour là việc rất đáng khuyến khích. Để triển khai việc này cần phải tháo dỡ nhiều rào cản, ví dụ như “bắt” các nhà hàng, quán ăn phải đóng cửa sau 11 giờ đêm.
Ông Phạm Trung Lương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Đào tạo du lịch Việt Nam, cho rằng: “Chính phủ đã đề nghị các bộ, ngành địa phương học tập Trung Quốc trong việc phát triển kinh tế ban đêm, nhưng điều quan trọng vẫn phải là chính sách về vấn đề này cần thay đổi. Ngành du lịch và các địa phương trọng điểm du lịch cần có đề án chuyên đề về vấn đề này. Bên cạnh đó, Trung ương cũng cần tháo gỡ những chính sách bất cập làm hạn chế phát triển du lịch về đêm như quy định về giờ giấc. Các bộ, ngành, địa phương phải có đề án tổ chức, quy hoạch lại điểm đến, cụ thể hóa chính sách phát triển kinh tế về đêm thì mong muốn mới đi vào thực tế”.
Thanh Hoa
