Tổng cục Thuế cho biết, sau khi hoàn tất thương vụ chuyển nhượng BigC Việt Nam giữa tập đoàn Casino (Pháp) và tập đoàn Central Group (Thái Lan), khoản thuế bên chuyển nhượng phải nộp là 3.600 tỷ đồng. Thế nhưng đến nay, hơn hai tháng đã trôi qua, cơ quan thuế vẫn chưa nhận được hồ sơ kê khai và nộp thuế của thương vụ này. Trong khi theo quy định của Việt Nam, thời hạn nộp hồ sơ khai thuế là ngày thứ 10, kể từ ngày các bên thỏa thuận chuyển nhượng vốn.
Có thể cưỡng chế thu thuế
Tổng cục Thuế vừa có văn bản gửi các bên liên quan trong thương vụ chuyển nhượng hệ thống siêu thị BigC phải kê khai, nộp thuế chuyển nhượng. Trường hợp các bên kê khai và nộp thuế muộn, cơ quan thuế Việt Nam sẽ áp dụng các biện pháp cưỡng chế.
Công văn cũng khẳng định: “Trước mắt là các công ty thuộc hệ thống siêu thị BigC Việt Nam sẽ bị dừng việc thay đổi người đại diện pháp luật từ tập đoàn Casino sang tập đoàn Central Group”.
Yêu cầu trên được đưa ra sau khi cơ quan thuế tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật thuế tại công ty TNHH Dịch vụ EB, tập đoàn Casino đã thực hiện chuyển nhượng từ ngày 29/4/2016. Tính đến 22/6, các đơn vị tiến hành chuyển nhượng đã quá hạn kê khai nộp thuế chuyển nhượng vốn theo quy định tới 56 ngày.
Trước đó, thương vụ mua bán hệ thống siêu thị BigC Việt Nam đã được các bên hoàn tất. Trong văn bản gửi Bộ Công Thương, Central Group và Nguyễn Kim Group đã thông báo nhận chuyển nhượng hệ thống BigC Việt Nam từ tập đoàn Casino vào ngày 29/4/2016, với giá trị chuyển nhượng là 1,04 tỷ USD, tương đương khoảng 23.300 tỷ đồng, để trở thành chủ sở hữu mới.
Ngay khi thông tin thương vụ mua bán - sáp nhập này hoàn tất, nhiều người hy vọng Việt Nam sẽ thu về được một khoản thuế chuyển nhượng tài sản lớn. Bởi theo giới phân tích, tập đoàn Casino đã thu về một khoản lợi nhuận không nhỏ từ thương vụ này.
Tuy nhiên, niềm hy vọng đó đã trở thành lo lắng, bởi cho đến nay, lãnh đạo tập đoàn Casino và lãnh đạo Big C Việt Nam vẫn chưa có ý kiến gì về yêu cầu kê khai và nộp thuế. Trong khi đó, pháp luật Việt Nam và quy định của Hiệp định tránh đánh thuế hai lần giữa Việt Nam và Pháp, mức thuế chuyển nhượng Big C là 20%, trong đó, quyền đánh thuế của thương vụ này thuộc về cơ quan thuế Việt Nam.
Cũng theo quy định trên, DN nộp thuế chuyển nhượng là BigC, đăng ký kinh doanh tại Việt Nam nên phải thực hiện theo luật pháp của Việt Nam, nghĩa là khi chuyển nhượng phải nộp thuế.
![]() |
BigC Việt Nam nợ 3.600 tỷ đồng thuế chuyển nhượng
Phải để DN ngoại “tâm phục khẩu phục”
Trước lo ngại DN này sẽ tìm cách lách luật, trốn thuế, các chuyên gia cho rằng cơ quan thuế có thể nhờ tới Interpol Việt Nam để đòi khoản nợ này.
Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội tư vấn thuế, cho rằng cơ quan thuế hoàn toàn có thể sử dụng các quyền lực trong tay để buộc BigC Việt Nam phải nộp lại khoản tiền thuế chuyển nhượng. Trong trường hợp BigC Việt Nam vẫn còn tài sản tại Việt Nam, hoàn toàn có thể sử dụng các biện pháp cưỡng chế tài sản, hoặc phong tỏa tài sản đó.
Trường hợp đã chuyển nhượng hết rồi thì vẫn có thể sử dụng bên thứ 3, là đơn vị nhận chuyển nhượng, khi chuyển tiền sẽ khấu trừ lại khoản thuế còn nợ.
“Cơ quan thuế Việt Nam có thể ủy nhiệm thu cho tập đoàn Central Group (bên nhận chuyển nhượng), bởi đây là thương vụ có giá trị chuyển nhượng lớn, bên mua sẽ trả tiền cho bên bán làm nhiều đợt. Còn nếu trong trường hợp bên thứ 3 đã chuyển hết tiền cho BigC, thì vẫn có thể nhờ tới Interpol Việt Nam để đòi khoản nợ xuyên quốc gia”, bà Cúc khẳng định.
Ông Vũ Vinh Phú - Chủ tịch Hiệp hội Siêu thị Hà Nội, cho rằng: “Tổng cục Thuế phải đòi khoản tiền thuế chuyển nhượng, nhưng cần “đấm êm dịu”, thực hiện công khai, minh bạch và bảo đảm công bằng theo đúng quy định của pháp luật. Có như vậy mới làm cho các DN ngoại tâm phục khẩu phục”.
Ông Phú cũng cho biết, nếu làm đúng luật và công khai minh bạch, thì DN ngoại sẽ phải tuân thủ và công nhận nền kinh tế thị trường của Việt Nam.
Thực tế, từ khi có mặt tại Việt Nam, các công ty thuộc hệ thống siêu thị BigC luôn tồn tại nhiều dấu hiệu vi phạm, như kê khai, nộp thuế GTGT chưa đầy đủ đối với khoản thu hỗ trợ quảng cáo, tiếp thị, khuyến mãi từ nhà cung cấp; khoản phí hỗ trợ quản lý trả Casino; một số khoản chi phí tư vấn không chứng minh được là đã thực hiện; chưa kê khai nộp thuế TNCN, chưa kê khai nộp thuế chuyển nhượng vốn các năm trước… Kết quả thanh tra, kiểm tra, BigC Việt Nam đã bị truy thu và phạt 25,5 tỷ đồng.
Đây không phải là trường hợp chuyển nhượng, trốn thuế của DN bán lẻ FDI đầu tiên tại Việt Nam, bởi trước đó, Hiệp hội Siêu thị cũng đã có kiến nghị trường hợp trốn thuế của hệ thống siêu thị Metro bằng cách báo lỗ, chuyển giá của tập đoàn Metro Cash & Carry Việt Nam. Tổng cục Thuế cũng đã làm rất thành công, buộc Metro Cash & Carry Việt Nam phải nộp khoản tiền hơn 500 tỷ đồng, sau hơn 10 năm có mặt ở Việt Nam.
Huyền Anh