Trước đó, ngành đóng tàu được Chính phủ Trung Quốc chọn là ngành ưu tiên trong chương trình “Made in China 2025”. Đây là chương trình nhằm nâng cấp dây chuyền sản xuất và hỗ trợ việc làm trong các xưởng nội địa.
Hãng tàu châu Âu lo ngay ngáy
Các hãng tàu châu Âu chắc chắn không thể không lo ngại Trung Quốc sẽ “bóp méo cạnh tranh”, do một khi đã được đặt làm mục tiêu thì nguồn tài lực nước này rót vào sẽ “gần như vô hạn”. Và, chẳng mấy chốc Trung Quốc sẽ chiếm lĩnh thị trường du thuyền, như sự việc đã xảy ra với thị trường tàu vận tải hàng hóa trong vài thập kỷ trở lại đây.
Theo số liệu của Seatrade Cruise, các xưởng tàu châu Âu đang có 68 chiếc tàu được đặt hàng với thời hạn đến năm 2025, vượt xa tất cả các khu vực khác. Nếu các xưởng đóng tàu châu Âu tiếp tục được “một mình một đường” như vậy, có thể dẫn đến tình trạng đình trệ sản xuất. Do vậy, tăng cường cạnh tranh cũng có những điểm sáng của nó.
Sự chuyển hướng của Trung Quốc vào phân khúc du thuyền hạng sang được thực hiện đúng vào thời điểm nhu cầu của thế giới cho tàu chở hàng đang giảm mạnh, vốn đang ảnh hưởng nghiêm trọng tới các doanh nghiệp đóng tàu nước này.
Vào tháng 3, Tập đoàn Merchants Industry Holdings của Trung Quốc đã trúng thầu gói cung cấp 10 tàu lớn cho công ty SunStore Ships của Mỹ. Một tháng sau đó, Xiamen Shipbuilding Industry Co. cũng đã trúng thầu đơn hàng trị giá 194 triệu euro từ công ty Viking Line của Phần Lan, cho du thuyền có sức chứa 2.800 hành khách. Gói thầu này thậm chí cần tới 6 hãng tàu Trung Quốc cùng tham gia thực hiện.
Nhằm giành lợi thế cạnh tranh so với các xưởng tàu châu Âu, các hãng tàu Trung Quốc đưa ra kế hoạch cùng thực hiện “chiêu thức” giảm giá lên tới 30% và giao hàng sớm.
Tuy nhiên, Trung Quốc sẽ không dễ dàng đóng được các du thuyền cao cấp trong “chớp mắt”. Vì để hoàn thiện một chiếc tàu cần hàng trăm nhà cung cấp thiết bị chất lượng cao, từ thảm trải sàn cho đến công nghệ cách âm tối tân...
Trung Quốc hiện đang là thị trường du lịch du thuyền lớn thứ 8 trên thế giới
Để rút ngắn thời gian, Tập đoàn Sản xuất tàu Quốc gia Trung Quốc (CSSC) cùng lúc có nhiều động thái, như: Mời nhà sản xuất tàu Fincantieri của Italia làm chuyên gia cố vấn, thu hút nhà cung cấp Wartsila của Phần Lan thành lập những dự án liên doanh tại Trung Quốc, cử kỹ sư sang Anh tập huấn…
Hãng tàu biển du lịch Carnival, khách hàng lớn nhất của Fincantieri, cũng khuyến khích hãng hỗ trợ Trung Quốc. Còn Fincantieri cho biết, họ thâm nhập thị trường Trung Quốc không vì lý do nào khác ngoài “các cơ hội kinh doanh đến từ thị trường đầy tiềm năng này”.
Có hãng tàu châu Âu cũng “quay mặt”
Một số nguồn tin cho biết, chính quyền Trung Quốc đã “thuyết phục” Carnival rằng hãng chỉ có thể phát triển trong thị trường du thuyền Trung Quốc (dự kiến đến năm 2030 sẽ vươn lên đứng thứ hai thế giới sau Mỹ) bằng cách giúp ngành công nghiệp đóng du thuyền nội địa phát triển.
CSSC cũng đã ký kết thỏa thuận đặt hàng 2 chiếc du thuyền có sức chứa 5.000 khách với Carnival và Fincantieri. Thỏa thuận ba bên này kéo dài trong vòng 3 năm, đi kèm điều khoản làm thêm 4 du thuyền nữa, với tổng giá trị ước khoảng 1,5 tỷ USD.
Carnival khẳng định một mặt khuyến khích Fincantieri tham gia dự án sản xuất du thuyền, một mặt vẫn giữ nguyên kế hoạch độc lập hợp tác với CSSC và Tập đoàn Đầu tư Trung Quốc cho ra mắt chiếc du thuyền Trung Quốc đầu tiên.
Bà Nathalie Durand - Prinborgne, đại diện Công đoàn Force Ouvrière tại xưởng đóng tàu STX France, lo ngại các hãng đóng tàu của Pháp có thể sẽ phải “buông” thị trường du thuyền cho Trung Quốc, như sự việc đã xảy ra với thị trường sản xuất các tàu chở nhiên liệu LNG.
Do vậy, công đoàn phản đối đề xuất của Fincantieri về việc mua lại STX France, vì không muốn để mất bản quyền công nghệ trong quá tình chuyển giao cũng như khả năng mất xưởng STX France với gần 2.600 nhân công.
Đáp lại, ông Raoul Jack, chuyên gia của PFJ Maritime - công ty tư vấn cho các hãng tàu Trung Quốc thâm nhập thị trường du thuyền, khẳng định ”nỗ lực” ngăn chặn sự chuyển đổi này này chỉ là vô ích, bởi “tất cả các hãng tàu đều muốn hướng đến những thị trường có tiềm năng nhất”.
Hải Châu