G-20 đã chỉ ra những nhân tố rủi ro có thể dẫn đến khủng hoảng kinh tế, bao gồm dòng vốn bất ổn, giá hàng hóa xuống thấp và cả việc Anh sẽ “đi hay ở” trong Liên minh châu Âu (EU)… nhưng lại không trực tiếp đề cập tới Trung Quốc và những thay đổi trong tỷ giá NDT thời gian gần đây.
Lãnh đạo tích cực đăng đàn
Tại hội nghị này, bộ trưởng tài chính các nước đã cam kết sẽ dùng mọi biện pháp chính sách có thể, từ tiền tệ cho tới tài khóa... để thúc đẩy tăng trưởng, khuyến khích đầu tư và giữ vững ổn định thị trường tài chính.
G-20 khuyến nghị các quốc gia cân nhắc tăng chi tiêu công, nhưng chưa tỏ ra mặn mà với góp ý của Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) về việc xây dựng một gói kích thích kinh tế chung. Không ít nhà đầu tư còn đề xuất ý tưởng về một hiệp định tiền tệ nhằm hạn chế tác động của khủng hoảng kinh tế, song không được hội nghị đưa ra bàn luận, bởi các đại biểu cho rằng thị trường tiền tệ vẫn chưa mất cân bằng nghiêm trọng.
Các nước G-20 cũng nhất trí rằng nhiều nền kinh tế đang lệ thuộc quá nhiều vào chính sách tiền tệ. Để tìm kiếm tăng trưởng, G-20 tiếp tục kêu gọi các quốc gia cần dừng ngay việc phá giá đồng nội tệ để giành lấy lợi thế cạnh tranh. Tuyên bố này cho thấy nỗi lo mang tên Trung Quốc vẫn còn đó, thậm chí còn “hồi hộp” hơn trong những tuần gần đây, khi quốc gia đông dân nhất thế giới phải đối mặt với thực trạng tăng trưởng yếu kém nhất trong vòng 1/4 thế kỷ.
Trước và trong hội nghị G-20, Trung Quốc đã lên tiếng trấn an về vấn đề này. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc, ông Chu Tiểu Xuyên, khẳng định chắc “như đinh đóng cột”, rằng không có cơ sở nào để tiếp tục phá giá NDT. Còn Thủ tướng nước này, ông Lý Khắc Cường, cũng tuyên bố không theo đuổi chính sách kinh tế lợi dụng sự suy yếu của đồng nội tệ. Giới chức Trung Quốc từng phát biểu rằng nguồn dự trữ ngoại hối lên tới hơn 3.000 tỷ USD đủ đảm bảo duy trì được sự ổn định.
Có thể nói, với việc dẹp sang một bên vấn đề chính trị trong khi lãnh đạo cấp cao đăng đàn tuyên bố chắc nịch, Trung Quốc đã thành công ít nhiều trong việc lái chủ đề hội nghị G-20 theo hướng có lợi cho mình.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ, ông Jacob Lew, đánh giá tích cực về phát biểu của các lãnh đạo Trung Quốc, song gợi ý rằng những tuyên bố thẳng thắn như vậy cần diễn ra thường xuyên hơn, để củng cố lòng tin và khuyến khích đầu tư nước ngoài. Bên cạnh đó, chính sách tỷ giá hối đoái của Trung Quốc cần phải minh bạch và cung cấp đầy đủ thông tin về từng quyết định trên thị trường.
|
Trung Quốc đã thành công ít nhiều trong việc lái chủ đề hội nghị G-20 theo hướng có lợi cho mình
“Sáng” nhưng chưa “tỏ”
Cách thức truyền thông của giới lãnh đạo Trung Quốc có vẻ đã đổi mới ít nhiều, nhưng thông tin bên trong về việc nước này sẽ làm gì để tránh được khủng hoảng hoặc bât ổn tiền tệ trong bối cảnh phải đối phó với hàng loạt thách thức kinh tế như hiện nay thì vẫn rất mù mờ.
Giới chức Trung Quốc mới chỉ tuyên bố là không theo đuổi các chính sách phá giá NDT, chứ chưa thể cam kết đồng nội tệ sẽ không giảm giá trị. Nếu dự trữ ngoại hối của nước này tiếp tục bị bào mòn khoảng 100 tỷ USD/tháng như hiện nay, thì Bắc Kinh có thể sẽ nghĩ lại.
Mọi việc vẫn “lơ lửng” như thế nên chẳng trách, kết thúc hội nghị G-20 mà nhiều chuyên gia vẫn “ngẩn ngơ” chưa hiểu Trung Quốc đang và sẽ quản lý NDT như thế nào.
Một cách chính thức, thì ngân hàng trung ương nước này “neo” giá trị NDT với ba giỏ tiền tệ của các đối tác thương mại, cho dù theo lời Thống đốc Chu Tiểu Xuyên, thì USD là tham chiếu quan trọng nhất.
Ông David Loevinger, từng là đại diện Bộ Tài chính Mỹ ở Trung Quốc, phân tích bản thân mô hình rổ tiền tệ nêu trên là một rủi ro vì thiếu tính minh bạch và tạo cơ hội cho Bắc Kinh lấp liếm, đổ lỗi cho yếu tố khách quan trong trường hợp đồng nội tệ giảm giá. Vì thành phần giỏ tiền tệ bao gồm cả đồng Euro và Yên Nhật, bên cạnh đồng USD, một ngày nào đó xảy ra bất ổn tiền tệ, Trung Quốc có thể bao biện theo kiểu “châu Âu và Nhật Bản phá giá thì Trung Quốc cũng sẽ phá giá”.
Hùng Anh
