Các biện pháp chống trốn thuế đã trở thành một yêu cầu bức thiết từ lâu đối với EU; nghiên cứu cho thấy tình trạng này khiến EU thất thu khoảng 70 tỷ euro mỗi năm.
Đức lắc đầu Anh, Pháp lại gật
Tại cuộc họp Bộ trưởng Tài chính các quốc gia EU diễn ra cuối tuần qua ở Amsterdam (Hà Lan), các đại biểu tham dự chia sẻ quan điểm rằng vụ bê bối hồ sơ Panama, trong đó, 11 triệu tài liệu của công ty luật Mossack Fonseca bị rò rỉ làm hé lộ các phi vụ rửa tiền, trốn thuế của rất nhiều nhân vật nổi tiếng, đã và đang tạo ra những tác động chưa từng thấy, khiến thế giới nói chung và từng nước EU nói riêng giật mình nhận ra nhiều góc khuất đen tối.
Tuy nhiên, khi bàn đến giải pháp đối phó vấn nạn trốn thuế, cụ thể là đề xuất của Ủy ban châu Âu (EC), lại xuất hiện những ý kiến trái chiều.
Quay lại thời điểm hôm 12/4, EC đã trình Nghị viện châu Âu các biện pháp chống tình trạng trốn thuế của các tập đoàn đa quốc gia, theo đó, mỗi nước thành viên EU có nghĩa vụ công bố dữ liệu tài chính và thuế của các tập đoàn đa quốc gia hoặc doanh thu, lợi nhuận, ngưỡng trần tính thuế mà tập đoàn đa quốc gia phải nộp tại mỗi thành viên EU.
Song song đó, các tập đoàn đa quốc gia, bất kể quốc tịch, hoạt động tại EU, có doanh thu trên 750 triệu euro/năm, phải công bố các thông tin về kế toán, doanh thu và lợi nhuận… Lợi nhuận thu được tại nước nào phải nộp thuế tại nước đó. Tất cả những thông tin này sẽ được cơ quan thuế của các nước thành viên chia sẻ cho nhau một cách tự động.
Ông Wolfgang Schauble - Bộ trưởng Tài chính Đức, là người có thái độ phản đối rất rõ ràng với đề xuất trên và cảnh báo EU nên thận trọng với ý tưởng “bêu tên” doanh nghiệp một cách công khai như vậy. Chính quyền cấp bang của Đức, nơi có tiếng nói quan trọng đối với chính sách thuế quốc gia, đều không đồng tình với đề xuất của EU. Trong khi đó, Áo và Malta cùng chia sẻ quan điểm với Đức.
Là đối tượng chịu ảnh hưởng trực tiếp nhất, giới doanh nghiệp cũng phản ứng khá mạnh mẽ với lý do họ sẽ bị đặt vào thế cạnh tranh bất lợi so với các đối thủ trên quy mô toàn cầu.
Ở chiều ngược lại, Anh, Pháp và Nghị viện châu Âu thuộc về phe ủng hộ, thậm chí có những ý kiến khuyến khích EU cần quy định chặt chẽ hơn nữa, quyết liệt hơn nữa, để buộc doanh nghiệp phải công bố thông tin về hoạt động của mình một cách chi tiết hơn.
![]() |
Các biện pháp chống trốn thuế từ lâu đã trở thành yêu cầu bức thiết của EU
Nhạy cảm chính trị
Trong vai trò chủ trì cuộc họp, Bộ trưởng Tài chính Hà Lan - Jeroen Dijsselbloem, thừa nhận các nước EU chưa tìm được tiến nói chung. Tuy nhiên, “cuộc họp nào cũng bắt đầu bằng những khác biệt như vậy cả” và trong tuần tới, các nước EU mới bước vào các phiên đàm phán chính thức. Quy định mới sẽ chỉ có hiệu lực khi được đa số quốc gia EU tán thành.
Giới chức EU cho rằng tuy bất đồng chưa thể giải quyết trong một sớm một chiều, nhưng ít nhất thì các bên cũng đã có những bước tiến nhất định, như việc thống nhất ý tưởng xây dựng danh sách đen các thiên đường thuế ở EU hay các nước EU nhất trí tham gia một dự án “thí điểm” về trao đổi thông tin doanh nghiệp, nhằm xác định chủ sở hữu thực sự đứng đằng sau các công ty.
Nút thắt còn lại nằm ở chỗ EU phải chốt được phương pháp xác định quốc gia nào sẽ bị đưa vào danh sách đen - một thách thức mà Bộ trưởng Tài chính Tây Ban Nha, ông Luis de Guindos, xem là khá “đụng chạm” vì dính dáng đến “nhạy cảm chính trị”. Bộ trưởng Tài chính Hà Lan khuyến khích các Bộ trưởng nhanh chóng đi đến thống nhất về mặt nguyên tắc, đối với phương pháp xác định nêu trên trong tháng tới.
Các biện pháp chống trốn thuế từ lâu đã trở thành yêu cầu bức thiết của EU, nhằm chấm dứt tình trạng các tập đoàn đa quốc gia cấu trúc mạng lưới hoạt động một cách vòng vèo, nhằm được kê khai, nộp thuế ở nước có chính sách thuế ưu đãi nhất. Nghiên cứu cho thấy tình trạng này khiến EU thất thu khoảng 70 tỷ euro mỗi năm.
Hải Châu