OECD cho rằng nền kinh tế toàn cầu đang chuyển động rất khó khăn do lực cầu yếu và tình trạng này sẽ vẫn tiếp diễn, nếu chỉ trông chờ vào gói kích thích của các ngân hàng Trung ương.
Hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu
OECD mới đây đã hạ dự báo tăng trưởng của nhiều nước trong năm nay và năm tới, theo đó, nền kinh tế Mỹ sẽ chỉ tăng 2% năm 2016 và 2,2% năm 2017, giảm đáng kể so với con số 2,5% và 2,4% từng đưa ra trong tháng 11/2015. OECD cũng hạ dự báo tăng trưởng đối với khu vực đồng euro xuống 1,4% và 1,7% từ mức 1,8% và 1,9%, trong khi Nhật Bản giảm từ 1,0% xuống 0,8%. Dự báo tăng trưởng của Trung Quốc được giữ nguyên.
Tổng thể, kinh tế thế giới có thể tăng trưởng 3% trong năm nay, tức là tương đương năm 2015, nhưng thấp hơn mức dự đoán 3,3% công bố cách đây 3 tháng.
Việc điều chỉnh dự báo được OECD lý giải là xuất phát từ nhiều nguyên nhân, trong đó nổi bật là thông tin thống kê không mấy tích cực về quý IV/2015 cũng như những bất ổn gần đây trên thị trường tài chính toàn cầu, gây ảnh hưởng tới cả khu vực các nền kinh tế đã phát triển và mới nổi.
Kinh tế trưởng của OECD - bà Catherine Mann, người từng công tác tại cả Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và Hội đồng cố vấn kinh tế Mỹ, cho rằng biến động mạnh và bất thường của giá tài sản và hàng hóa kể từ đầu năm đến nay chính là phản ứng thị trường đối với bức tranh tăng trưởng bi quan trên toàn thế giới, chứ không chỉ ở Trung Quốc.
Cùng với việc đưa ra những dự báo kinh tế đầu tiên của năm 2016, OECD còn khuyến nghị chính phủ các nước có điều kiện vay lãi suất thấp nên mạnh dạn đầu tư vào cơ sở hạ tầng. Tổ chức này nhận định, nếu các chính phủ phối hợp tốt với nhau, thì các khoản vay mới có thể tác động tích cực đến tăng trưởng, từ đó việc trả nợ cũng trở nên bớt áp lực hơn.
|
OECD khuyến nghị các nước có điều kiện vay lãi suất thấp nên đầu tư vào cơ sở hạ tầng
Cốt lõi là chính sách
Theo phân tích của bà Catherine Mann, chừng nào các nước còn chần chừ triển khai những biện pháp nêu trên, thì cam kết về một tương lai tươi sáng cho thanh thiếu niên, cuộc sống hưu trí đầy đủ và khỏe mạnh cho người già, cũng như lợi nhuận kỳ vọng cho nhà đầu tư sẽ vẫn chỉ dừng lại ở lời nói. Giấc mơ sẽ mãi chỉ là giấc mơ nếu thiếu “một sự thay đổi trong chính sách”.
Theo OECD, quan điểm ngân sách ở một số nền kinh tế lớn như Nhật Bản, Anh và Mỹ đang đi theo hướng thu hẹp cung tiền và giảm chi tiêu trong nền kinh tế, trong khi một số nước đang phát triển cũng có nhiều quyết định làm chậm đà tăng trưởng. Tổ chức này thúc giục chính phủ các nước hoặc là tăng chi tiêu tổng thể, hoặc chú trọng hơn tới đầu tư trong tổng mức chi tiêu hiện tại.
Kết quả nghiên cứu của OECD cho thấy nhiều nước đang có điều kiện vay dài hạn với lãi suất rất thấp, trong khi một số quốc gia vẫn còn dư địa tài khóa để kích cầu. Các chính sách đem lại nhiều lợi ích ngắn hạn và hỗ trợ tăng trưởng dài hạn cần phải được chú trọng; cùng với đó, việc đẩy mạnh đầu tư công một cách đồng bộ giữa các quốc gia vừa có tác dụng khuyến khích nhu cầu, vừa đảm bảo tính bền vững trong chính sách tài khóa.
OECD cũng phân tích rằng nếu tăng trưởng kinh tế và lạm phát còn nằm ở mức thấp, thì chính phủ các nước sẽ khó đạt được mục tiêu cắt giảm tỷ trọng nợ trong nền kinh tế.
Quan điểm của OECD về sự cần thiết phải đẩy mạnh đầu tư công đã nhận được sự đồng tình của không ít chuyên gia kinh tế, trong đó có cựu Bộ trưởng Tài chính Mỹ Lawrence Summers. Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng sẵn sàng chi mạnh tay cho cơ sở hạ tầng, ngay cả khi có khả năng tiếp cận nguồn tín dụng giá rẻ, như trường hợp của Đức, Mỹ, Anh hay Trung Quốc.
Khuyến nghị của OECD là ngân hàng Trung ương các nước nên xây dựng chính sách tiền tệ theo hướng nới lỏng, trong đó lãi suất duy trì ở mức thấp để khuyến khích tín dụng, kích thích tăng trưởng cho đến khi lạm phát tiến dần tới mức mục tiêu đề ra.
Hùng Anh
