Hiện nay, đang có một xu thế là nhiều đơn vị cung cấp hoa quả, thịt, rượu... bắt đầu hợp tác tích cực hơn với các doanh nghiệp công nghệ thông tin chuyên sản xuất hệ thống mã vạch và truy xuất nguồn gốc, nhằm đối phó với vấn nạn hàng nhái hàng giả.
Tại một thị trường khổng lồ như Trung Quốc, người tiêu dùng giờ đây có thể kiểm tra miễn phí những sản phẩm bày bán trong siêu thị, chỉ bằng vài cú chạm trên điện thoại thông minh.
Cuộc chiến không của riêng ai
Theo nhận định của chuyên gia, các chủng loại hàng hóa hay bị giả mạo nhất ở Trung Quốc thường là những mặt hàng tươi sống - thế mạnh của New Zealand và Australia. Chính vì thế, các doanh nghiệp Australia và New Zealand phải gồng mình hơn nữa, vừa để bảo vệ uy tín, vừa duy trì được thị phần.
Thống kê cho thấy, tổng kim ngạch xuất khẩu của New Zealand sang Trung Quốc đã tăng gấp 4 lần, lên mức 12 tỷ đô la New Zealand (NZD - xấp xỉ 190.000 tỷ đồng) kể từ năm 2007 đến nay, phần lớn là các mặt hàng thực phẩm và nước giải khát. Xuất khẩu nông nghiệp từ Australia sang Trung Quốc vào năm 2016 xấp xỉ 10 tỷ đô la Australia (AUD - tương đương 170.000 tỷ đồng), tăng gấp đôi so với 5 năm trước đó.
Các công ty nhỏ như hãng thịt tươi sống Silver Fern Farms hay công ty sữa Synlait Milk đang ứng dụng công nghệ của Oritain (Dunedin, New Zealand), cho phép phân loại thực phẩm theo cơ chế “dấu vân tay” để dễ dàng kiểm soát.
“Gã khổng lồ” Alibaba (Trung Quốc) cũng thử nghiệm hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm dựa trên công nghệ Blockchain, trong một dự án hợp tác với hai đại gia ngành sữa và vitamin là Fonterra và Blackmores.
Ông Maggie Zhou - Giám đốc điều hành của Alibaba tại Australia và New Zealand, nhận định hai quốc gia này là lựa chọn hàng đầu để triển khai dự án điểm kể trên, nhờ uy tín đã được khẳng định trong khâu bảo đảm an toàn và chất lượng cho chuỗi cung ứng thực phẩm.
Tất nhiên, việc loại bỏ thực phẩm giả mạo không phải một nhiệm vụ dễ dàng; thậm chí, vấn nạn này còn trở thành một ngành công nghiệp đang ăn nên làm ra, gây thiệt hại toàn cầu ước tính khoảng 40 tỷ USD mỗi năm. Riêng tại Trung Quốc, số hàng giả mạo bị tịch thu trong năm 2014 đã lên tới 1 tỷ USD, theo thống kê của Liên minh Chống hàng nhái hàng giả quốc tế (IACC).
|
Người tiêu dùng Trung Quốc đã có thể kiểm tra sản phẩm trong siêu thị bằng điện thoại thông minh
Cơ hội cho tất cả
Việc sử dụng rộng rãi các ứng dụng như WeChat và sự phát triển của khoa học máy tính giúp các công ty công nghệ nhỏ dễ dàng phát triển những ứng dụng mới chống hàng nhái hàng giả, với chi phí hợp lý hơn.
Nhờ đó mà nhiều doanh nghiệp cung ứng có quy mô vừa và nhỏ nhưng lại đóng vai trò xương sống của ngành thực phẩm và đồ uống tại New Zealand và Australia vẫn hoàn toàn có thể tiếp cận công nghệ truy xuất nguồn gốc hiện đại, chứ không chỉ có các tập đoàn đa quốc gia như HP hay Walmart trước đây.
Oritain tính phí từ 300 - 700 NZD cho mỗi mẫu xét nghiệm chất đồng vị; trong khi đó, với số tiền chỉ từ 200 AUD mỗi tháng, Trust Codes cung cấp một thuật toán cho phép kéo dữ liệu từ điện thoại của người tiêu dùng ở Trung Quốc khi họ quét mã QR trên bao bì sản phẩm.
Oceania Natural ở Auckland, New Zealand tự xây dựng hẳn một hệ thống quét mã vạch với tổng mức đầu tư 1 triệu NZD dựa trên kết quả thu thập được về thói quen mua sắm, phương tiện truyền thông xã hội và nhu cầu về sự tiện lợi của người tiêu dùng Trung Quốc.
Công cụ của Oceania Natural được phát triển xoay quanh ứng dụng WeChat mà hầu như chiếc điện thoại thông minh nào của người Trung Quốc cũng cài đặt sẵn, để phát tín hiệu cảnh báo nếu mã vạch trên sản phẩm đã có ai đó sử dụng từ trước, tức là có thể phán đoán xem hàng có phải chính hãng hay không.
Tuy nhiên, những ứng dụng kể trên không đồng nghĩa giải quyết được tất cả vấn đề. Bao bì có thể bị giả mạo khi nhiều mặt hàng, ví dụ như thịt, vẫn được xuất đến Trung Quốc theo lô hàng số lượng lớn, mà không có bao bì. Vì vậy, có công nghệ là tốt, nhưng có kiểm tra sản phẩm thực tế vẫn được xem là giải pháp tối ưu.
Hải Châu
