Theo số liệu của Bộ Tài chính Mỹ, năm 2016, Mỹ bị thâm hụt thương mại tới 347 tỷ USD với Trung Quốc.
Đây là những kết quả bước đầu của 100 ngày đàm phán thương mại mà Mỹ và Trung Quốc khởi động từ đầu tháng trước, khi Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình có một cuộc gặp cấp cao trong bầu không khí thân thiện hơn nhiều so với dự đoán.
Từ cứng hóa mềm
Ngày 16/7, tức là ngày thứ 100 kể từ cuộc họp trên của hai nhà lãnh đạo, Trung Quốc sẽ ban hành quy định mới, cho phép các dịch vụ thanh toán thẻ của Mỹ được tham gia vào một thị trường mà hệ thống UnionPay (Trung Quốc) gần như độc quyền.
Trước đó, Trung Quốc cũng sẽ mở cửa thịt bò Mỹ và đổi lại, Mỹ cho phép nhập khẩu gia cầm đã chế biến từ Trung Quốc. Các công ty nước ngoài cũng có thể cung cấp dịch vụ xếp hạng tín nhiệm tại Trung Quốc.
“Chúng tôi tin rằng hợp tác kinh tế Trung - Mỹ là xu thế của thời đại... Chúng tôi sẽ tiếp tục tiến lên phía trước”, Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc Zhu Guangyao phát biểu với báo giới.
Còn nhớ, trong chiến dịch tranh cử Tổng thống của mình, ông Trump đã mạnh miệng tuyên bố sẽ ngăn chặn các hành vi thương mại của Trung Quốc và những nước mà ông cho là không công bằng với Mỹ. Thái độ gay gắt của ông về Bắc Kinh đã làm dấy lên nỗi lo sợ toàn cầu về một cuộc chiến tranh thương mại tiềm tàng trong tương lai.
Tuy nhiên, dần dần những tháng gần đây, ông Trump cũng có phần mềm mỏng hơn đối với Trung Quốc và muốn Bắc Kinh giúp giải quyết mối đe dọa hạt nhân của Bắc Triều Tiên.
Cho dù hai nền kinh tế lớn nhất nhì thế giới đã đồng ý thực hiện một số bước đi trong thời gian tới thì vẫn chưa có gì bảo đảm rõ những thỏa thuận này sẽ giúp cải thiện thương mại như thế nào.
|
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu hàng đầu cho các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ
Mù mờ lợi ích
Ông Ker Gibbs - Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Thượng Hải, cho biết các biện pháp dự kiến nêu trên là một khởi đầu tốt nhưng chưa mang tính đột phá.
“Lẽ ra, những việc này cần được thực hiện từ nhiều năm trước rồi, vào thời điểm có thể tạo ra sự khác biệt. Giờ thì doanh nghiệp Trung Quốc đang được bảo vệ kỹ càng. Thế nên, các công ty nước ngoài sẽ gặp khó khăn khi bước chân vào thị trường này”, ông Gibbs nói.
Trung Quốc là thị trường xuất khẩu hàng đầu cho các sản phẩm nông nghiệp của Mỹ, với tổng giá trị xuất khẩu tăng hơn 1.100% từ năm 2000 lên 21.412 tỷ USD vào năm 2016, do đó thịt bò có tiềm năng sinh lợi lớn cho các nhà xuất khẩu của Mỹ.
Năm 2003, Trung Quốc từng ra lệnh cấm nhập bò Mỹ, do phát hiện một trường hợp bệnh não xốp bò (BSE), hay còn gọi là bệnh bò điên, ở tiểu bang Washington. Mãi đến năm ngoái, Trung Quốc mới gỡ bỏ lệnh cấm trên một cách có điều kiện. Tuy nhiên, lượng xuất khẩu của Mỹ chẳng phục hồi được là bao.
Trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, hai doanh nghiệp phát hành thẻ tín dụng của Mỹ là Visa và MasterCard vẫn chưa được cấp phép làm thanh toán bù trừ ở Trung Quốc. Bất chấp phán quyết của WTO năm 2012 yêu cầu Bắc Kinh mở cửa lĩnh vực này và ngân hàng Trung ương Trung Quốc có trách nhiệm “cởi trói” cho các công ty nước ngoài muốn tham gia vào thị trường.
Mỹ cũng phát đi tín hiệu rằng, nước này mong muốn xuất khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng nhiều hơn và Trung Quốc có thể đàm phán bất kỳ loại hợp đồng nào, bao gồm cả hợp đồng dài hạn, với các nhà cung cấp Mỹ.
Đối với doanh nghiệp năng lượng của Mỹ, Trung Quốc rõ ràng là một cơ sở khách hàng đầy tiềm năng, bên cạnh Nhật Bản và Hàn Quốc, những nước mà nhu cầu dài hạn khá ảm đạm do nền kinh tế đã bão hòa, hiệu quả sử dụng năng lượng cao và dân số giảm.
Tuy nhiên, cơ hội hợp tác tiềm năng giữa Mỹ và Trung Quốc về khí hóa lỏng sẽ không có tác động trực tiếp đến nguồn cung, bởi Trung Quốc hiện nay không cần nguồn cung khí mới, còn Mỹ thì gần như đã kịch trần công suất.
Một số chuyên gia cho rằng, Washington không nên quá chú trọng đến việc xuất khẩu thật nhiều sang Trung Quốc; thay vào đó cần tìm cách giải quyết tình trạng mất cân bằng cơ cấu do các chính sách công nghiệp và rào cản đầu tư của Trung Quốc gây nên.
Hải Châu
