Giống như nhiều quốc gia khác, Nhật Bản đã thắt chặt công tác kiểm soát chất lượng xe hơi trước khi xuất xưởng, kể từ vụ bê bối khí thải của Volkswagen năm 2015.
Minh chứng về độ vênh
Theo như tài liệu mà Bộ Giao thông Nhật Bản công bố, thì hai mẫu xe Toyota và một của Nissan xả thải ôxit nitơ trên đường gấp tới 10 lần ngưỡng tiêu chuẩn trong phòng thí nghiệm, trong khi một mẫu xe Mitsubishi vượt 5 lần mức giới hạn.
Bộ Giao thông Nhật Bản đã thử nghiệm 6 loại xe động cơ diesel, nhưng không phát hiện thấy phần mềm gian lận nào, đồng thời khẳng định các hãng sản xuất ôtô nêu trên cũng tuân thủ đầy đủ quy định bắt buộc.
Dòng xe diesel tiêu thụ tại Nhật Bản hiện mới chỉ trải qua quá trình kiểm định lượng khí thải trong phòng thí nghiệm trước khi đưa ra thị trường. Tuy nhiên, chính phủ nước này đang cân nhắc, yêu cầu áp dụng thêm quy trình thử nghiệm trên đường. Cơ quan chức năng Mỹ và châu Âu cũng nghiên cứu biện pháp tương tự.
Giống như nhiều quốc gia khác, Nhật Bản đã thắt chặt công tác kiểm soát chất lượng xe hơi trước khi xuất xưởng, kể từ vụ bê bối khí thải của Volkswagen năm 2015. Và, kết quả kiểm định của Bộ Giao thông nước này là minh chứng mới nhất về độ vênh giữa phòng thí nghiệm và thực tế, điều mà không ít chuyên gia đã cảnh báo lâu nay.
Tại Nhật Bản, nằm trong số những mẫu xe có độ vênh lớn nhất là Hiace và Land Cruiser Prado (Toyota), X-Trail SUV (Nissan) và Delica D:5 (Mitsubishi). Kết quả bài kiểm tra khí thải thực tế của CX-5 (Mazda Motor) suýt soát giới hạn trong phòng thí nghiệm, trong khi đó, Demio - thị trường quốc tế vẫn gọi là Mazda2, chỉ lệch không đáng kể.
Đối với X-Trail và Delica D:5, lượng ôxit nitơ đo được trong những lần kiểm định ban đầu trong phòng thí nghiệm vượt ngưỡng tiêu chuẩn, nhưng sau đó lại đáp ứng yêu cầu. Đại diện Bộ Giao thông vận tải lý giải đó không phải là vấn đề nghiêm trọng, bởi thông thường trước khi được chấp thuận đưa ra thị trường, nhiều xe cùng được thử nghiệm và tính mức phát thải trung bình để so sánh với giới hạn tiêu chuẩn. Trong lần kiểm định mới nhất vừa qua, mỗi dòng xe chỉ lấy mẫu một chiếc, nên cơ quan này không tính số bình quân.
![]() |
Bộ Giao thông Nhật Bản tiến hành kiểm định đồng thời cả trong phòng thí nghiệm, lẫn trên thực tế
Thị trường khiêm tốn
Phản ứng trước thông tin từ Bộ Giao thông Nhật Bản, phát ngôn viên của Toyota khẳng định công ty “sẽ tiếp tục nghiên cứu giảm lượng khí thải ôxit nitơ trong quá trình sử dụng xe trên đường”. Trong khi đó, đại diện Nissan cho biết công ty này sẽ phát triển loại động cơ hiệu suất cao, thân thiện môi trường hơn. Còn Mitsubishi cam kết tuân thủ quy định trong nước và quốc tế, cũng như tìm tòi đầu tư công nghệ giảm thải mới.
Thị trường xe diesel của Nhật Bản có quy mô tương đối khiêm tốn, với doanh số năm 2015 chỉ chiếm khoảng 4% tổng doanh số xe chở người. Ở quốc gia Đông Á này, xe diesel phải vượt qua một bài kiểm tra khí thải kéo dài 20 phút trong phòng thí nghiệm, trước khi được phép đưa ra thị trường, trong đó chủ yếu là thử nghiệm tăng và giảm tốc với tốc độ tối đa 82 km/giờ.
Để xác định xem liệu các nhà sản xuất ôtô có sử dụng phần mềm gian lận hay không, Bộ Giao thông Nhật Bản tiến hành kiểm định đồng thời cả trong phòng thí nghiệm, lẫn trên thực tế ở những tuyến phố nội đô và đường cao tốc, để đo lượng ôxit nitơ và các loại khí thải khác.
Cơ quan này thông tin thêm rằng độ vênh trong kết quả kiểm định xuất hiện trong trường hợp xe của Toyota và Nissan vì trong quá trình thử nghiệm trên phố, thời tiết lạnh đã khiến xe kích hoạt một chức năng bảo vệ động cơ. Chức năng này bật lên khiến một chức năng khác bị tắt tạm thời trong một khoảng thời gian, đó là hệ thống tuần hoàn khí thải có vai trò giảm sự hình thành ôxit nitơ.
Toyota cho biết loại xe tải diesel Hiace còn được tiêu thụ tại các thị trường Hồng Kông, Singapore, Chile và Nga. Trong khi đó, Nissan bán nhiều phiên bản X-Trail chủ yếu ở châu Âu, còn Mitsubishi thì chỉ bán Delica ở thị trường nội địa.
Hùng Anh