Trong một bài đăng trên Twitter sáng sớm ngày 2/12 (giờ địa phương), ông Trump nói rằng sắc thuế mới với “hiệu lực ngay lập tức” là rất cần thiết, bởi Brazil và Argentina đã phá giá đồng tiền, mà điều này thì không có lợi cho nông dân Mỹ.
Làm cho rõ ngọn ngành
Tuy nhiên, thực tế có vẻ ngược lại. Cả hai quốc gia Nam Mỹ đã tích cực cố gắng nâng cao giá trị đồng nội tệ so với đồng USD. Giới quan sát nhận định nguồn gốc sâu xa dẫn tới quyết định của ông Trump có thể nằm ở những rắc rối chính trị trong nước liên quan đến cuộc chiến thương mại với Trung Quốc.
Nông dân Mỹ là nhóm cử tri quan trọng của ông Trump trước cuộc bầu cử tháng 11/2020 và thời gian qua họ không ít lần phàn nàn rằng tranh chấp thương mại giữa hai cường quốc đã khiến khả năng cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp Mỹ bị suy giảm nghiêm trọng, tạo điều kiện cho hàng hóa Brazil và Argentina hưởng lợi từ thị trường Trung Quốc.
“Đối với nhiều người Brazil, điều này có vẻ giống như hành động trả đũa đối với sự phất lên của nông dân trồng đậu nành. Họ đã được hưởng lợi rất nhiều từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung bằng cách giành lấy các hợp đồng nhập khẩu đậu nành của Mỹ vào Trung Quốc,” theo phân tích của ông Kim Catechis - Giám đốc chiến lược đầu tư tại Martin Currie.
Đại diện của Bộ Ngoại giao Mỹ và Văn phòng Đại diện Thương mại Mỹ chưa đưa ra bình luận chính thức nào.
Tổng thống Brazil Jair Bolsonaro - người từng dành những lời lẽ tốt đẹp cho ông Trump và muốn xây dựng mối quan hệ gần gũi hơn với Mỹ, cho biết ông sẽ gọi điện cho người đồng cấp Mỹ để tìm hiểu ngọn ngành.
“Tôi không xem đây là hành vi trả đũa. Tôi sẽ gọi cho ông ấy để ông ấy không đánh thuế chúng tôi... Và tôi gần như chắc chắn rằng ông ấy sẽ nghe theo chúng tôi”, ông Bolsonaro trả lời phỏng vấn báo giới.
Trong khi đó, Bộ trưởng Sản xuất Argentina Dante Sica cho biết thông báo của ông Trump là rất “bất ngờ” và ông đang tìm cách liên lạc với các quan chức Mỹ. Bộ trưởng Ngoại giao Argentina cũng cho biết sẽ làm việc với Bộ Ngoại giao Mỹ.
“Chúng tôi đang cố gắng để có được thông tin chính xác hơn (về thông báo đó) và tác động có thể có của nó cả về mặt thương mại và hành chính”, ông Sica nói.
Bộ Sản xuất Argentina cho biết nước này đã xuất khẩu khoảng 520 triệu USD thép và nhôm sang Mỹ tính đến thời điểm hiện tại của năm 2019, sau khi đã xuất khẩu 700 triệu USD trong cả năm 2018. Bộ này đang làm việc với Brazil để có phương án xử lý thống nhất.
Ông Trump từng một lần tuyên bố đánh thuế kim loại nhập khẩu của Brazil và Argentina vào tháng 3/2018, nhưng quyết định đó chưa từng có hiệu lực, khi Tổng thống Mỹ sau đó lại miễn áp dụng cho hai quốc gia Nam Mỹ.
Monica de Bolle - chuyên gia cao cấp tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho rằng dòng tweet của ông Trump chủ yếu nhằm gây áp lực với Brazil và Argentina phải ủng hộ ông trong cuộc đối đầu với Trung Quốc.
 |
|
Tổng thống Trump: Sắc thuế mới với “hiệu lực ngay lập tức” là rất cần thiết |
Phá giá tiền tệ chỉ là cái cớ?
Việc ông Trump quy kết Brazil và Argentina cố tình phá giá đồng tiền không thực sự thuyết phục được số đông. Thống đốc Ngân hàng Trung ương Brazil Roberto Campos Neto cho biết đồng real của Brazil đã được thả nổi và ngân hàng này không can thiệp vào giá trị của nó.
Trong một lần phát biểu tại Sao Paulo, ông Campos Neto cũng từng nói việc đồng real mất giá gần đây có liên quan đến kết quả đấu thầu khai thác dầu mỏ không được suôn sẻ và không thu hút được các nhà đầu tư lớn. Trong khi đó, Argentina có áp dụng một số biện pháp kiểm soát tiền tệ để ổn định đồng peso.
Ông Trump từng kêu gọi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) hạ lãi suất xuống dưới 0% để các quốc gia khác không lợi dụng đồng USD, tuy nhiên Fed vẫn giữ quan điểm riêng. Các nhà hoạch định chính sách của cơ quan này sắp có cuộc họp vào ngày 10 - 11/12.
Otavio Barros - phát ngôn viên của Tổng thống Brazil Bolsonaro, cho biết chính quyền Brazil sẽ liên lạc với các quan chức Mỹ để thảo luận vấn đề tiền tệ.
Instituto Acuto Brasil - tổ chức lớn nhất của Brazil về ngành thép, cảm thấy khó hiểu bởi quyết định của ông Trump và cho rằng chính phủ Brazil không thể can thiệp vào đồng real vì đó là một đồng tiền thả nổi.
“Quyết định đánh thuế thép Brazil như một cách “bù đắp” cho người nông dân Mỹ là một hành động trả đũa Brazil. Một quyết định như vậy sẽ chỉ làm tổn thương chính ngành sản xuất thép của Mỹ, vì họ vẫn cần hàng bán thành phẩm do Brazil xuất khẩu để vận hành các nhà máy của mình”, tổ chức này ra thông cáo.
Hải Châu
