Cáo buộc cho thấy Google Indonesia mới chỉ nộp chưa tới 0,1% tổng nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng năm 2015.
Ông Muhammad Haniv - Trưởng bộ phận xử lý các vụ việc đặc biệt của cơ quan thuế Indonesia, cho biết một nhóm bốn điều tra viên đã có cuộc gặp với Google Indonesia hôm 19/9, trong đó chủ yếu thảo luận về vấn đề kiểm toán hồ sơ thuế của đơn vị trên.
Ranh giới hợp pháp và phi pháp
Theo nhận định ban đầu của cơ quan này, Google Indonesia mới chỉ nộp chưa tới 0,1% tổng nghĩa vụ thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng năm 2015.
“Nếu chúng ta đưa trường hợp này ra tòa, Google có thể bị phạt gấp 4 lần số thuế nợ đọng”, ông Haniv cho biết. Ông cũng thông tin thêm rằng Indonesia sẽ truy ngược lại từ năm 2011, thời điểm Google lần đầu tiên hiện diện ở quốc gia này. Tuy nhiên, số tiền dự kiến truy thu cho cả 5 năm là bao nhiêu thì vẫn chưa rõ.
“Lập luận của Google là họ chỉ lập kế hoạch thuế mà thôi… Lập kế hoạch thuế là chuyện hợp pháp, nhưng đến mức mà các nước sở tại không thu được bất cứ thứ gì, thì lại là bất hợp pháp”, ông Haniv thể hiện quan điểm rất rõ ràng.
Các lãnh đạo Google Indonesia đang đồng thời có vai trò tại Google Asia Pacific sẽ bị triệu tập. Lực lượng cảnh sát Indonesia cũng tham gia phối hợp điều tra.
![]() |
Tổng doanh thu của Google Asia Pacific ở Indonesia năm 2015 là 455 triệu USD
Về phần mình, đại diện Google thừa nhận có một cuộc họp như trên và khẳng định công ty “đã, đang và sẽ tiếp tục hợp tác với Chính phủ và luôn nộp đủ tất cả mọi loại thuế của Indonesia”.
Theo cơ quan thuế Indonesia, Google Asia Pacific, công ty “đầu não” của Google phụ trách khu vực châu Á - Thái Bình Dương và được đặt tại Singapore, đang nợ khoảng 76 triệu USD thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng tính trên lợi nhuận thu được từ hoạt động cung cấp dịch vụ cho các công ty quảng cáo Indonesia trong năm 2015.
Các điều tra viên ước tính tổng doanh thu của Google Asia Pacific ở Indonesia trong năm ngoái lên tới 455 triệu USD, tạo ra lợi nhuận khoảng 152 triệu USD.
Cơ quan này còn cho biết Google Indonesia chỉ hoạt động như một đơn vị tổ chức sự kiện cho Google Asia Pacific, còn Google Asia Pacific xử lý tất cả các hợp đồng quảng cáo từ Indonesia và chi trả mọi chi phí của Google Indonesian, vì thế mà phần lợi nhuận của Google Indonesia được hạch toán có 8% - một tỷ lệ quá nhỏ so với doanh thu quảng cáo khổng lồ của Google Asia Pacific và như vậy là “không công bằng và vi phạm pháp luật”.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục điều tra... Không thể để họ chiếm hết nguồn thu quảng cáo nhưng lại nộp quá ít thuế như vậy được”, ông Haniv tuyên bố. Theo thống kê của cơ quan quản lý thuế Indonesia, trong tổng giá trị 830 triệu USD doanh thu quảng cáo kỹ thuật số của Indonesia năm 2015, Google và Facebook giành tới 70%.
Thiên đường thuế muốn thu đủ thuế
Indonesia đang phải xoay sở để đạt được mục tiêu thu thuế 117 tỷ USD trong năm nay nhằm tạo nguồn tài trợ cho kế hoạch hiện đại hóa và phát triển cơ sở hạ tầng trên cả nước. Trong thời gian tới, điều tra viên của Indonesia dự định sẽ tiến hành thanh tra tình hình nộp thuế của Facebook.
Động thái của Indonesia diễn ra trong bối cảnh thế giới đang rất quan tâm đến chuyện truy thu thuế của những tập đoàn công nghệ lớn. Cuối tháng 8 vừa qua, cơ quan chống độc quyền của Liên minh châu Âu đã yêu cầu Ireland truy thu khoảng 14,5 tỷ USD lũy kế hơn chục năm trời.
Mặc dù vậy, éo le ở chỗ nhiều nước tỏ ra không quyết liệt lắm; nguyên nhân không phải thiếu hành lang pháp lý mà có thể do lo ngại sẽ ảnh hưởng tới khả năng thu hút vốn đầu tư từ nước ngoài.
Trung tuần tháng 8/2016, Indonesia đã có nhiều dự thảo quyết sách mang hơi hướng của một thiên đường thuế nhằm thu hút vốn ngoại cho các dự án cơ sở hạ tầng và bù đắp thâm thủng ngân sách.
Cụ thể, quốc gia này sẽ cho phép các quỹ hồi hương đầu tư vào các loại tài sản như vàng và bất động sản. Chương trình ân hạn thuế được kỳ vọng sẽ lôi kéo được khoảng 560.000 tỷ rupiah (43 tỷ USD) từ các quỹ ngoại.
Doanh nghiệp Indonesia và doanh nghiệp nước ngoài có thể sẽ thành lập các công ty bình phong (shell company) tại Bintan và Rempang và hưởng mức thuế thấp hơn, cả hai đảo trên của Indonesia nằm cách Singapore khoảng 60km.
Hải Châu