Như vậy là sau 6 tháng đàm phán, Hy Lạp đã thống nhất được với các nhà tài trợ quốc tế, về việc thực hiện cải cách đổi lấy trợ cấp.
Cụ thể, Athens hứa sẽ cắt giảm quỹ chi trả lương hưu vào năm 2019 và đến năm 2020 sẽ hạ ngưỡng áp dụng miễn thuế cho cá nhân và doanh nghiệp, với mục tiêu tiết kiệm thêm 2% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Một bước tiến chưa tới đích
Nếu hoàn thành tốt kế hoạch, Hy Lạp sẽ được phép triển khai bổ sung các biện pháp khắc phục thiệt hại do chính sách “thắt lưng buộc bụng” gây nên, trong đó chủ yếu là giảm thuế.
Ngoài ra, Hy Lạp cũng đã đồng ý bán thanh lý một số nhà máy đốt than và các mỏ than; đồng thời mở cửa thị trường năng lượng theo hướng tăng cường cạnh tranh.
Lý do để Athens phải “bấm bụng” làm vậy không gì khác ngoài khoản nợ 7,5 tỷ euro lơ lửng trên đầu, đến tháng 7 tới đây là đáo hạn.
Phát ngôn viên của chính phủ Hy Lạp, ông Dimitris Tzanakopoulos, cho biết nước này đang trông chờ vào một thỏa thuận “toàn diện” với các chủ nợ dự kiến sau đây 3 tuần, trong đó có cả việc giãn và giảm nợ trung hạn. Hy Lạp cũng hy vọng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) sẽ mua trái phiếu chính phủ của mình, tạo điều kiện cho Athens sớm trở lại thị trường trái phiếu quốc tế.
Dù vấp phải sự phản đối của phe đối lập là đảng Dân chủ Mới, chính phủ Hy Lạp vẫn tin tưởng các biện pháp “thắt lưng buộc bụng” sẽ được quốc hội thông qua trong cuộc bỏ phiếu dự kiến diễn ra vào ngày 16/5 tới, trong bối cảnh liên minh cầm quyền dù không chiếm đại đa số ghế, nhưng duy trì được sự ổn định trong quốc hội.
Về phía EU, Bộ trưởng Tài chính các nước thành viên sẽ thảo luận về việc giải ngân vốn vay cho Hy Lạp tại cuộc họp kế tiếp vào hôm 22/5.
Dù mới chỉ đón nhận tin tức sơ bộ, nhưng ngay lập tức, thị trường tài chính Hy Lạp đã phát đi những tín hiệu tích cực. Lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm của Hy Lạp giảm 40 điểm cơ bản xuống 6,08%, mức thấp nhất kể từ năm 2014. Chỉ số chứng khoán ATG tăng 2,8%, trong đó cổ phiếu ngành ngân hàng tăng tới 8%.
Tuy nhiên con đường từ thỏa thuận trên giấy đến lúc triển khai trên thực tế với sự đồng lòng của các chủ nợ chính xem ra vẫn còn lắm chông gai.
![]() |
Thủ tướng Hy Lạp Alexis Tsipras cuối cùng cũng phải chấp nhận chính sách “thắt lưng buộc bụng”
Mỗi chủ nợ một ý
Đức, thành viên có tiếng nói trọng lượng nhất EU và cũng là một trong những chủ nợ chính của Hy Lạp, với thái độ cứng rắn yêu cầu Hy Lạp phải cải cách mạnh mẽ, cho rằng các bên mới chỉ tiến thêm được một bước thôi chứ chưa chạm đến vạch đích.
Các nước khác trong EU từng cho Hy Lạp vay tiền cũng thẳng thừng loại trừ khả năng xóa nợ và tuyên bố không bàn về những vấn đề như tiến độ trả nợ gốc... cho tới khi hai bên đạt được thỏa thuận cuối cùng.
Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) thì còn nhiều ngần ngừ, vì vẫn “lăn tăn” khoản nợ lên tới 179% GDP của Hy Lạp là “kém bền vững”. Giám đốc IMF khu vực châu Âu Poul Thomsen cho biết cải cách sẽ giúp thúc đẩy tăng trưởng của Hy Lạp trong những năm tới nhờ thu được nhiều thuế hơn và đầu tư công trúng đích, hiệu quả hơn. Tuy nhiên, IMF vẫn cần nghiên cứu thêm về từng biện pháp giảm nợ cụ thể, trước khi quyết định tham gia giải cứu Hy Lạp.
Ở góc độ ngân sách, EU và IMF chưa thống nhất về cách đánh giá mức độ lành mạnh của ngân sách Hy Lạp và sẽ phải chốt được chỉ tiêu thặng dư trung hạn cho Hy Lạp, bởi đây là một điều kiện tiên quyết để giãn, giảm nợ.
IMF cho rằng Hy Lạp có thể đạt thặng dư cơ bản (mức cân bằng ngân sách không bao gồm tiền trả nợ gốc) là 2,2% vào năm 2018 và thậm chí là tăng lên 3,5%/năm trong giai đoạn 2019 - 2021, trước khi giảm xuống còn 1,5% GDP.
Trong khi đó, EU lại khăng khăng rằng Hy Lạp phải duy trì được thặng dư cơ bản ở mức 3,5% GDP trong một thời gian dài hơn, bởi năm ngoái đã đạt 4,2% rồi.
Hải Châu