Ford đã chính thức gửi thông báo hôm 25/1 tới toàn thể 350 nhân viên tại hai quốc gia nói trên. Trước khi có quyết định không mấy vui vẻ này, Ford đã từng phải đóng cửa một nhà máy sản xuất tại Australia.
Giống như hầu hết các nhà sản xuất ôtô nước ngoài khác, Ford chỉ là một “đội khách” yếu ớt đến thi đấu trên “sân bóng” Nhật Bản, nơi “đội chủ nhà” là những cái tên tầm cỡ thế giới như Toyota, Honda Motor.
Chật vật với đối thủ Nhật
Xét về lượng sản phẩm, Ford có thể xưng hùng xưng bá ở Mỹ với vị trí thứ hai, nhưng sang đến thị trường châu Á 127 triệu dân như Nhật Bản, lại chỉ bán được có 5.000 xe trong năm 2015, tức là 0,1% toàn thị trường. Và đặc biệt, toàn bộ những chiếc ôtô này đều là hàng nhập khẩu.
Nếu Ford “liên quân” với hai “đồng hương” GM và Chrysler, thì “Big Three” của Mỹ mới chỉ chiếm khoảng 0,3% doanh số trên thị trường xe hơi Nhật Bản, trong khi các thương hiệu bản địa thống trị hơn 90%.
Trước viễn cảnh nhu cầu xe hơi tại quốc gia Đông Á sẽ ngày một ít đi, do dân số già và tỷ lệ sinh giảm, triển vọng kinh doanh của Ford rõ ràng là không có gì sáng sủa.
Quyết định của Ford là điều gần như không thể tránh khỏi, sau nhiều năm chật vật tìm kiếm cơ hội một trong những thị trường ôtô hàng đầu thế giới, nhưng không thành công.
Theo như phàn nàn lâu nay của lãnh đạo các doanh nghiệp xe hơi Mỹ nói chung, hàng rào phi thuế quan, “ma trận” luật pháp chồng chéo là nguyên nhân chính gây bất lợi cho các nhà nhập khẩu.
Đối với Indonesia - quốc gia đông dân nhất Đông Nam Á, nhưng quy mô thị trường ôtô không đáng là bao so với Nhật Bản - Ford bắt đầu đưa xe vào thăm dò thị trường từ đầu những năm 2.000, nhưng ngay lập tức đối mặt với sự cạnh tranh không cân sức của những “đối thủ đáng ghét” đến từ Nhật.
Ford hiện có tổng cộng 44 cửa hàng tại đây; doanh số của hãng đã giảm hơn 50% từ 11.614 trong năm 2014 xuống còn 6.103 xe năm 2015 và chỉ chiếm 0,6% thị phần.
Bản thân Ford thừa nhận không nhìn thấy cơ hội duy trì lợi nhuận, hay đạt được doanh thu khả quan ở cả Nhật Bản và Indonesia trong tương lai. Việc rút lui khỏi hai thị trường nói trên cũng không ảnh hưởng nhiều đến kết quả kinh doanh toàn cầu của hãng này.
![]() |
Năm 2015, Ford bán được 5.000 xe tại thị trường Nhật Bản
Kịp tĩnh trí để chuyển hướng
Những trở ngại khi thâm nhập các nước châu Á, đã được Ford sử dụng như một lý do để phản đối Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) mà Tổng thống Mỹ Barack Obama hết sức ủng hộ. Trong TPP, Mỹ cam kết sẽ loại bỏ dần thuế nhập khẩu ôtô có xuất xứ từ 12 quốc gia thành viên, trong đó có cả Nhật Bản.
Mải mê “chinh chiến” bốn phương, nếu không cẩn thận, các hãng xe hơi Mỹ hoàn toàn có thể thua trắng ngay trên sân nhà. Theo thống kê năm 2015, ba nhà sản xuất ôtô hàng đầu Nhật Bản đã chiếm tổng cộng 32% thị phần Mỹ và trong top 10 mẫu xe bán chạy nhất tại Mỹ 2015, có đến 7 thương hiệu của Nhật Bản, ví dụ như Toyota Camry, Honda Accord hay Nissan Altima.
Sau vài chục năm muốn vươn ra toàn cầu với tham vọng thống trị, các nhà sản xuất ôtô Mỹ đang nghiêm túc và thận trọng điều chỉnh lại chiến lược theo hướng sử dụng hiệu quả tối đa nguồn lực có hạn của mình, nhất là trong bối cảnh các quy định về khí thải và an toàn cũng khiến doanh nghiệp tốn kém thêm chi phí tuân thủ.
Không chỉ riêng Ford, mà General Motors cũng buộc phải thu hẹp hoặc dừng hoạt động theo hướng “quý hồ tinh” tại nhiều thị trường khác nhau, như Nga, Indonesia, Australia và Thái Lan.
Người phát ngôn của Ford - Karen Hampton, cho biết công ty vẫn duy trì hoạt động ở châu Á nhờ kết quả thuận lợi ở Trung Quốc. Thị trường tỷ dân này hứa hẹn sẽ là “miếng bánh” hấp dẫn, nhiều tiềm năng, cho các nhà sản xuất xe hơi Mỹ nói riêng và toàn thế giới nói chung.
Năm 2015, doanh số bán hàng của Ford ở Trung Quốc đã vượt mốc 1 triệu xe, tốc độ tăng trưởng đạt 3%.
Hùng Anh