Một số mỏ khí đốt lớn ngoài khơi Israel và vùng biển phía đông Địa Trung Hải được phát hiện trong thập kỷ qua đã biến Israel trở thành một đích đến sinh lời tiềm năng cho các “gã khổng lồ” trong lĩnh vực năng lượng. Khu vực này cũng đang nổi lên như một trung tâm về khai thác và sản xuất khí đốt.
Ngồi trên nhiều mỏ tài nguyên
Trước khi có những phát hiện nêu trên, tiềm năng dầu khí của Israel được đánh giá là tương đối nghèo nàn. Có rất ít lý do để các công ty năng lượng đầu tư vào đây, chưa kể nguy cơ tự gây khó dễ cho các hoạt động và đầu tư của chính mình trong tương lai tại các quốc gia Ả-rập gần đó, những địa bàn sở hữu trữ lượng dầu khí lớn nhất thế giới.
Theo một nguồn tin, ban lãnh đạo Exxon đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Năng lượng Israel Yuval Steinitz tại Houston (Mỹ) trong tuần này về việc tham dự gói thầu thăm dò và khai thác dầu từ các mỏ ngoài khơi, dự kiến được Israel tổ chức vào tháng 6 tới.
Exxon - công ty dầu mỏ đại chúng lớn nhất thế giới, gần đây đã mua gói dữ liệu 50.000 USD từ Bộ Năng lượng Israel để chuẩn bị cho gói thầu. Một nhóm chuyên gia của Exxon cũng đã đến thăm một trung tâm dữ liệu của bộ này ở Jerusalem. Trung tâm đó có thông tin chi tiết về địa chất dưới biển, được cho là chứa tới 2,1 nghìn tỷ m3 khí đốt và khoảng 6,6 tỷ thùng dầu, nguồn tin cho hay.
Vào tháng 2 vừa qua, Exxon công bố phát hiện một mỏ khí đốt lớn ở Cộng hòa Síp cùng với đối tác Qatar Petroleum. Mỏ này gần với hai mỏ khác mới được tìm thấy trong khu vực, là Leviathan ngoài khơi Israel và Zohr ngoài khơi Ai Cập.
Cả Exxon và các đối thủ như Royal Dutch Shell hay France Total lâu nay vẫn hạn chế đầu tư vào Israel, vì sợ ảnh hưởng đến mối quan hệ với chính phủ các nước sản xuất dầu khí chủ lực trong khu vực như Ả-rập Xê-út, Kuwait và Iraq. Những quốc gia này không công nhận sự tồn tại của Israel.
Exxon là một trong những nhà đầu tư nước ngoài lớn nhất tại Qatar. Tập đoàn này cũng có các hoạt động lọc hóa dầu ở Ả-rập Xê-út, sản xuất dầu khí ở Iraq và Các Tiểu vương quốc Ả-rập Thống nhất.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chọc giận thế giới Ả-rập và khiến dư luận quốc tế xôn xao với những thay đổi chính sách của Mỹ trong khu vực này, bao gồm cả việc chuyển Đại sứ quán Mỹ từ Tel Aviv sang Jerusalem.
Hôm 12/3, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo kêu gọi các công ty dầu khí sử dụng tầm ảnh hưởng của mình trên thị trường thế giới để thúc đẩy chính sách đối ngoại của chính quyền Tổng thống Trump, trong đó có ý tưởng hỗ trợ Mỹ cô lập Iran và Venezuela - những nước không có quan hệ tốt với Israel.
Leviathan - mỏ khí đốt tự nhiên lớn nhất ngoài khơi Địa Trung Hải của Israel |
Phần nổi của tảng băng
Việc phát hiện và phát triển các mỏ tài nguyên ngoài khơi Ai Cập, Israel và Síp đã thúc đẩy sự ra đời của Diễn đàn Khí đốt Địa Trung Hải hồi đầu năm nay, bao gồm 7 quốc gia (trong đó có cả 3 quốc gia trên) để tạo lập một thị trường khí đốt trong khu vực.
Ông Steinitz đã có cuộc gặp với Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Rick Perry bên lề một hội nghị năng lượng ở Houston hồi đầu tuần để thảo luận về sự kiện hợp tác trên.
“Chúng ta chỉ đang ở phần nổi của tảng băng. Israel và Síp là những quốc gia nhỏ bé, nhưng có cơ hội tốt để trở thành những nước xuất khẩu dầu khí trong tương lai. Việc có được sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ Mỹ là rất quan trọng”, ông Steinitz cho hay.
Hoạt động sản xuất khí đốt của Israel đang nằm trong tay một số ít các công ty trong nước, công ty của Hy Lạp và Mỹ. Quốc gia này bắt đầu sản xuất khí đốt vào năm 2013 với việc khai thác mỏ khí Tamar, do Noble Energy của Mỹ vận hành.
Noble đang phát triển mỏ Leviathan và dự kiến bắt đầu sản xuất vào cuối năm nay. Israel hy vọng rằng lần đấu thầu sắp tới sẽ thu hút sự quan tâm lớn hơn (lần gần đây nhất chỉ có hai nhà thầu tham dự).
Israel đã ký một số thỏa thuận xuất khẩu lớn với Jordan và Ai Cập trong hai năm qua, mở ra thị trường mới cho các công ty muốn kinh doanh khí đốt Israel. Ai Cập cũng chứng kiến sự tăng trưởng nhanh chóng trong sản xuất khí đốt tự nhiên sau khi phát hiện ra một số mỏ có trữ lượng lớn ở Địa Trung Hải.
Hải Châu