Giới chuyên gia pháp lý nhận định đây là hình phạt nặng nề nhất trong lịch sử các vụ án liên quan tới an toàn thực phẩm ở Mỹ, thể hiện mức độ cứng rắn của những người thực thi pháp luật đối với một sự vụ rất nghiêm trọng.
Án nặng chưa từng có
Bị cáo Stewart Parnell, 61 tuổi, bị kết án với hàng chục tội danh, trong đó có tội che giấu tình trạng nhiễm khuẩn salmonella trong nhiều sản phẩm khác nhau của công ty. Theo thông tin từ Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDCP), trong 2 năm 2008 và 2009, 9 người đã thiệt mạng và hơn 700 người khác bị tổn hại sức khỏe, khi ăn bơ đậu phộng và một số sản phẩm khác được sản xuất tại nhà máy của Peanut ở Georgia.
10 năm trở lại đây, ngộ độc thực phẩm ở Mỹ không phải là hiếm, nhưng hậu quả nặng nề dẫn tới án tù 28 năm dành cho người chịu trách nhiệm thì chưa từng có tiền lệ. Một phần nguyên nhân khiến các công tố viên mạnh tay chính là những bằng chứng không thể chối cãi, về việc bị cáo Parnell cố tình kinh doanh những sản phẩm đã biết trước là bị nhiễm độc, cùng với đó là số lượng nạn nhân lớn và để lại hậu quả về tài chính.
|
Bản án thể hiện mức độ cứng rắn của những người thực thi pháp luật
Cho đến nay, án tù đáng kể nhất dành cho bị cáo dính líu tới dịch bệnh samonella diễn ra ở Iowa, khi một ông chủ nhà máy sản xuất trứng bị giam giữ 3 tháng cùng với con trai vì là nguồn phát tán salmonella năm 2010 khiến hàng nghìn người nhiễm bệnh và sản phẩm bị thu hồi trên toàn quốc. Ở Colorado, tòa án cũng tuyên án 5 năm quản chế đối với hai anh em trong một gia đình, sau khi làm lây lan khuẩn listeria có trong quả dưa đỏ của trang trại gia đình, khiến 33 người tử vong.
Quay trở lại vụ việc của Peanut, các công tố viên đưa ra bằng chứng là những thư điện tử, cho thấy trong nhiều năm liền, Parnell đã giấu nhẹm sự thật rằng hàng loạt sản phẩm của công ty bị nhiễm khuẩn salmonella, thậm chí làm giả kết quả xét nghiệm để tuyên bố sản phẩm của mình vô hại. Đáng chú ý, có một email mà Parnell ra lệnh cho nhân viên "cứ chuyển hàng đi" cho dù phát hiện một đơn hàng có thể bị treo vì thiếu giấy kết quả xét nghiệm.
Thúc đẩy cải tổ hệ thống pháp luật
Người anh trai của Stewart Parnell, Michael Parnell, đóng vai trò môi giới đại diện cho Peanut Corp., cũng phải ra trước vành móng ngựa giống người em và bị kết án 20 năm tù. Mary Wilkerson, phụ trách quản lý chất lượng tại nhà máy ở Blakely, Georgia, lĩnh 5 năm tù. Trong phiên tòa, nạn nhân của các sản phẩm Peanut nhiễm khuẩn samonella và người thân đã làm chứng về những hậu quả mà họ phải gánh chịu.
Anh em Parnell bị buộc tội sau khi các nhà điều tra lần ra nguồn gốc bùng phát dịch từ nhà máy của tập đoàn này ở Blakely năm 2009. Quá trình khám xét cơ sở trang thiết bị phát hiện ra mái của nhà máy bị thủng, khu sản xuất đầy gián và chuột.
Văn phòng Quản chế Mỹ, một cơ quan thuộc tòa án liên bang, từng phân tích rằng với hành vi phạm tội của mình, Stewart Parnell hoàn toàn có thể lĩnh án chung thân, song luật sư đại diện của bị cáo đã quyết liệt phản đối và tranh luận đến cùng để giảm án.
Việc khui ra hành vi phi pháp của Peanut rồi xử mạnh tay đến cùng được đánh giá là một chiến thắng đáng nhớ của Bộ Tư pháp Mỹ, sau nhiều năm đẩy mạnh công tác truy tố hình sự đối với những cá nhân lãnh đạo hoặc các công ty trong lĩnh vực thực phẩm mà có dính líu hoặc chịu trách nhiệm trực tiếp vì để lây lan dịch bệnh, đe dọa sức khỏe và tính mạng của hàng ngàn người tiêu dùng.
Kể từ năm 2013 đến nay, trong phạm vi điều chỉnh của Luật Thực phẩm, dược phẩm và mỹ phẩm Liên bang Mỹ 1938, chính phủ nước này đã kết án 4 vụ hình sự, tức là xấp xỉ số án trong cả giai đoạn 24 năm, từ năm 1988 - 2012.
Sau khi xảy ra vụ việc Peanut Corp., quốc hội Mỹ cũng có thêm động lực để thông qua Đạo luật Hiện đại hóa an toàn thực phẩm năm 2010, đánh dấu một bước thay đổi quyết liệt nhất trong hệ thống pháp luật về an toàn thực phẩm liên bang của Mỹ trong vòng 70 năm. Mặc dù đạo luật trên vẫn chưa có hiệu lực song Cục Quản lý thực phẩm và dược phẩm Mỹ (FDA) đang rất tích cực hối thúc thực thi.
Hùng Anh
