Bản cáo trạng đối với Xiaoqing Zheng - kỹ sư từng làm việc cho GE, và doanh nhân Trung Quốc Zhaoxi Zhang được đưa ra sau khi Zheng từng đã bị cáo buộc tội danh tương tự hồi tháng 8 năm ngoái.
Sự việc này đánh dấu lần đầu tiên chính phủ Mỹ chính thức khẳng định Trung Quốc là nước hưởng lợi từ hành vi này và chính phủ Trung Quốc đã “hỗ trợ tài chính và một số hỗ trợ khác”.
Nêu đích danh thủ phạm
Theo cáo trạng, Zheng đã đánh cắp dữ liệu độc quyền về công nghệ tuabin của GE bằng cách mã hóa các tập tin trên máy tính của mình, chèn vào một bức ảnh kỹ thuật số rồi gửi bức ảnh đó vào email cá nhân của mình.
Zheng - 56 tuổi, phủ nhận hành vi trên và vẫn đang được tại ngoại.
Trước vụ việc này, Bộ Tư pháp đã xử lý hàng loạt cáo buộc kể từ năm 2018 để thực hiện chủ trương của chính quyền Tổng thống Donald Trump trong việc đối phó với hành vi ăn cắp bí mật kinh doanh, lừa đảo chiếm đoạt tài sản trí tuệ, trợ cấp bất hợp pháp hay cản trở các tập đoàn Mỹ bán hàng hóa tại Trung Quốc.
Cơ quan Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) từng tiết lộ rằng gần như toàn bộ 56 văn phòng của cơ quan này đều đang tiến hành các cuộc điều tra về gián điệp kinh tế có yếu tố Trung Quốc.
Bản cáo trạng gồm 14 tội danh đối Zheng - người làm việc tại GE Power & Water ở Schenectady (New York), xoay quanh hành vi đánh cắp nhiều tệp tin chứa thông tin chi tiết về mô hình thiết kế, bản vẽ kỹ thuật và các thông số kỹ thuật khác liên quan đến tuabin khí và hơi nước của GE.
Theo các công tố viên, Zheng đã gửi email các tập tin cho Zhang, khi đó đang ở Trung Quốc. GE cho biết họ đã và đang “hợp tác chặt chẽ với FBI và Văn phòng Công tố Mỹ về vấn đề này”.
Zheng và Zhang bị cáo buộc đã sử dụng thông tin bị đánh cắp để làm lợi cho hai công ty nghiên cứu và phát triển tuabin trong nước là Liaoning Tianyi Aviation Technology Co Ltd và Nanjing Tianyi Avi Tech Co Ltd.
Bản cáo trạng cho biết thêm rằng hai người này đã nhận được hỗ trợ tài chính và các hỗ trợ khác từ chính phủ Trung Quốc thông qua hai công ty trên và họ đã phối hợp với các quan chức chính phủ Trung Quốc.
![]() |
FBI bắt và khám nhà Zheng ở Niskayuna (New York) |
Ngụy trang trong bức ảnh hoàng hôn
Theo cáo trạng, Zheng đã thông báo với GE vào tháng 2/2016 về việc đang điều hành một công ty cung ứng phụ tùng hàng không ở Trung Quốc cùng với anh em của mình và xin phép được “chân trong chân ngoài” mà không vi phạm các quy định về xung đột lợi ích. GE chấp thuận đề nghị của ông này và yêu cầu bảo vệ tài sản sở hữu trí tuệ của công ty.
Khoảng một năm sau, tầm tháng 11 hoặc tháng 12/2017, GE phát hiện ra một số lượng lớn các tệp tin mã hóa được lưu trên máy tính của Zheng.
Đến tháng 7/2018, công ty tiếp tục vỡ lẽ ra rằng Zheng đã âm thầm nhúng các tập tin mã hóa vào một bức ảnh “vô thưởng vô phạt” chụp cảnh hoàng hôn, sau đó tự gửi vào email cá nhân của mình.
Trong quá trình điều tra với FBI vào tháng 8/2018, các công tố viên cho biết Zheng thừa nhận đã lấy các tập tin của GE và các công ty của mình ở Trung Quốc từng nhận được tiền tài trợ từ chính phủ Trung Quốc.
Quá trình khám nhà Zheng ở Niskayuna (New York), FBI phát hiện một sổ tay về hoạt động gián điệp cho Trung Quốc với nhiều chi tiết về lợi ích tài chính được hứa hẹn nếu mang được công nghệ về nước. FBI còn thu giữ thêm một hộ chiếu của Zheng cho thấy người này đã sang Trung Quốc 5 lần trong vòng 2 năm trước đó.
Vụ việc chấn động được phanh phui giữa lúc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung đang tăng nhiệt. Tổng thống Mỹ Donald Trump liên tục gây sức ép buộc Bắc Kinh phải điều chỉnh các chính sách thương mại không công bằng và chấm dứt tình trạng đánh cắp tài sản trí tuệ của những công ty Mỹ.
Cả Zheng và Zhang chính thức bị truy tố vào ngày 18/4. Dự kiến tòa sẽ mở phiên xét xử vào ngày 24/6 tới đây tại Albany, New York. Bộ Tư pháp Mỹ cho rằng Zhang hiện vẫn đang ở Trung Quốc.
Hải Châu