Tình trạng thất nghiệp tại Pháp đang tạo ra gánh nặng rất lớn về an sinh xã hội, tuy nhiên, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy có đến 60% người Pháp phản đối dự luật mới.
Dư luận bức xúc
Sau những nỗ lực vô vọng trong việc giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống dưới 10%, Thủ tướng Pháp Manuel Valls đã quyết định cải tổ luật lao động. Ông Valls cho rằng chính cơ chế ngặt nghèo trong việc sa thải nhân viên khiến các công ty hiếm khi dám ký kết hợp đồng lâu dài, dẫn đến sự bấp bênh và thu nhập thiếu ổn định của người lao động.
Trên cơ sở đó, dự thảo Luật Lao động sửa đổi, công bố ngày 18/2, cho phép chủ sử dụng lao động sa thải nhân công nếu buộc phải tái cơ cấu để cứu doanh nghiệp, với giới hạn mức tiền bồi thường tối đa cho người lao động tương đương với 15 tháng lương, cho dù họ gắn bó với công ty tới 20 năm đi chăng nữa.
Dự luật cũng linh hoạt số giờ làm việc theo hướng phá bỏ khuôn khổ 35 giờ/tuần như hiện nay và mở rộng giới hạn lên 46 giờ/tuần, trên nguyên tắc đồng thuận giữa chủ doanh nghiệp và người lao động.
Chính phủ Pháp hy vọng sẽ lặp lại được thành tích của các nước láng giềng châu Âu, như Tây Ban Nha hay Italia, nơi tỷ lệ thất nghiệp giảm dần từ khi chính phủ áp dụng những biện pháp “đau đớn”để nới lỏng luật lao động cứng nhắc trước đây.
Tuy nhiên, trái ngược với những suy nghĩ “màu hồng” đó, dư luận Pháp phản ứng rất quyết liệt. Các tổ chức công đoàn cho rằng đây là bước thụt lùi về tiến bộ xã hội, làm phương hại đến lợi ích của người lao động và chỉ hướng đến lợi ích cho giới chủ.
Hàng trăm ngàn người đã ký vào một bản kiến nghị trực tuyến, yêu cầu chính phủ hủy bỏ bản dự thảo. Nhiều công đoàn và tổ chức sinh viên Pháp đồng loạt xuống đường biểu tình hôm 9/3 trên toàn quốc để phản đối. Có chuyên gia nêu quan điểm rằng dự thảo luật sẽ gây ảnh hưởng xấu tới thị trường lao động, đặc biệt đối với những lao động trẻ chưa có kinh nghiệm, người già và phụ nữ.
Trước sức ép quá lớn, Thủ tướng Pháp đã phải đăng đàn tuyên bố một số thay đổi trong dự luật, để trấn an dư luận. Theo đó, mức trần bồi thường đơn phương chấm dứt hợp đồng sẽ không còn tồn tại nữa mà dành sự linh hoạt cho tòa án. Chính phủ Pháp cũng rút lại điều khoản cho phép các công ty nhỏ không có đại diện công đoàn được thương lượng với nhân viên về số giờ làm việc.
Xuống nước vẫn chưa hết bức xúc
Tuy nhiên, chính quyền ông Hollande vẫn muốn bảo lưu các biện pháp mà nhiều người đánh giá là có lợi cho các công ty lớn, cụ thể là quyền đàm phán kéo dài thời gian làm việc với nhân viên và trưng cầu dân ý, nếu có sự đồng ý của công đoàn đại diện cho ít nhất 30% những người lao động. Ngoài ra, các công ty đa quốc gia cũng sẽ dễ dàng hơn trong việc sa thải lao động tại các chi nhánh, công ty con làm ăn thua lỗ tại Pháp. Việc xác minh tình hình tài chính doanh nghiệp sẽ do tòa án thực hiện.
Trước thái độ xuống nước của Chính phủ, một số tổ chức công đoàn như Liên đoàn Lao động Dân chủ Pháp (CFDT) cảm thấy bớt bức xức hơn trước, vì phần lớn yêu cầu của mình đã được đáp ứng.
Ở chiều ngược lại, phía thất vọng cũng chia làm hai luồng ý kiến. Medef - hiệp hội lớn nhất của giới doanh nghiệp, tỏ ra thất vọng vì quyền lợi bị hạn chế, trong khi nhiều tổ chức công đoàn thất vọng vì dự thảo sửa đổi vẫn còn quá nhiều bất cập và họ sẵn sàng tiếp tục biểu tình cho đến khi dự luật trên bị rút lại toàn bộ.
Tình trạng thất nghiệp tại Pháp đang tạo ra gánh nặng rất lớn về an sinh xã hội, khiến hai chữ “cải cách” trở thành một yêu cầu vô cùng bức thiết. Tuy nhiên, các cuộc thăm dò dư luận cho thấy có đến 60% người Pháp phản đối dự luật mới.
Hùng Anh