“Boeing đã có một quyết định đầy toan tính để vội vàng đưa một chiếc máy bay ra thị trường nhằm cạnh tranh thị phần dòng máy bay một lối đi và chạy theo lợi nhuận”, đại diện Hiệp hội Phi công Southwest Airlines (SWAPA) cho hay. Tổ chức này đâm đơn kiện lên tòa án bang ở Dallas và yêu cầu được đền bù tối thiểu 115 triệu USD cho các thiệt hại, chủ yếu là thu nhập của phi công và các chi phí pháp lý phát sinh.
Đắp chiếu đến hết năm
“Boeing đã bỏ qua các bước thiết kế và kỹ thuật an toàn, không cung cấp cho cơ quan chức năng các thông tin quan trọng về sự an toàn và cố tình đánh lừa khách hàng, phi công và công luận về mức độ thay đổi thiết kế thực tế”, nội dung đơn kiện nêu rõ.
Vụ kiện và những lời chỉ trích công khai từ các phi công của Southwest đã dội một gáo nước lạnh vào nỗ lực của Boeing nhằm lấy lại niềm tin cho chiếc máy bay bán chạy nhất của mình sau nhiều tháng dính “phốt”.
Southwest là hãng bay sử dụng Max nhiều nhất, trong khi dòng máy bay này đã bị cấm bay trên toàn thế giới kể từ tháng 3. Việc phải “đắp chiếu” 34 máy bay Max và không nhận được máy bay mới theo đơn đặt hàng đã khiến lợi nhuận hoạt động của hãng sụt giảm hơn 225 triệu USD từ hàng chục ngàn chuyến bay bị hủy bỏ. Đến tận tháng 1 năm sau, lịch bay của Southwest hoàn toàn vắng bóng Max.
“Chúng tôi tin rằng vụ kiện này là phi lý và sẽ kiên quyết phản đối. Chúng tôi sẽ tiếp tục hợp tác với hãng hàng không Southwest Airlines và các phi công của họ về việc khai thác trở lại dòng báy may Max một cách an toàn”, đại diện Boeing nêu quan điểm.
Phía Southwest thì nhấn mạnh rằng họ có thể áp dụng cơ chế chia sẻ lợi nhuận để hỗ trợ người lao động bằng một phần tiền đền bù từ Boeing.
Sự cố tai nạn của máy bay Max trong chuyến bay của Lion Air và Etopian Airlines hồi đầu năm đã khiến 346 người thiệt mạng. Tính nghiêm trọng của hai vụ việc nối tiếp nhau buộc cơ quan điều tra phải mở rộng tìm hiểu cả quá trình thiết kế máy bay của Boeing và liệu có hay không việc vi phạm quy trình chứng nhận an toàn của cơ quan chức năng Mỹ.
Boeing khi đó được cho là đang chịu sức ép cạnh tranh lớn từ Airbus SE A320neo của đối thủ Airbus với khả năng bay xa hơn và tốn ít nhiên liệu hơn.
Các điều tra viên nhận định Hệ thống tăng cường tính năng điều khiển (MCAS) mới xuất hiện trên dòng 737 MAX là nguyên nhân dẫn tới tai nạn. Cho đến khi Lion Air gặp nạn ở Indonesia, các hãng hàng không và phi công chưa từng được thông báo về sự tồn tại của MCAS.
 |
|
Việc dòng Max bị cấm bay buộc Southwest phải hủy 30.000 chuyến |
Đồng tiền đi liền thời gian
Theo hồ sơ vụ kiện, Boeing cũng đã thay đổi thiết kế Max để thuyết phục cơ quan quản lý và các hãng hàng không rằng không cần thiết phải tiêu tốn thời gian đào tạo phi công, vì dòng máy bay này chỉ là bản cập nhật cho mẫu 737 Next Generation trước đó.
SWAPA còn khẳng định Boeing đã không tiết lộ những khác biệt này, bao gồm cả MCAS, trong quá trình làm việc với SWAPA và Southwest hồi năm 2016. “Nếu SWAPA biết trước về MCAS và mức độ khác biệt thực sự giữa 737 NG và 737 Max, họ sẽ không bao giờ đồng ý lái thử 737 Max”, công đoàn đại diện cho gần 10.000 phi công Southwest khẳng định.
Công đoàn này đã quyết định kiện Boeing sau khi không đạt được thỏa thuận trong các cuộc đàm phán từ cuối tháng 8, theo lời ông Jon Weaks - một cơ trưởng của Southwest.
Theo quy định về lương thưởng của Southwest, phi công được trả tiền theo thời gian bay và việc dòng Max bị cấm bay buộc Southwest phải hủy 30.000 chuyến. Southwest cho biết, kể cả khi lệnh cấm được dỡ bỏ, cũng phải mất khoảng 45 ngày thì Max mới có thể sẵn sàng bay trở lại.
Ủy ban Cơ sở hạ tầng và Giao thông vận tải Hạ viện Mỹ tuần trước đã yêu cầu Boeing cung cấp thông tin về việc một kỹ sư của công ty này có đơn tố Boeing vi phạm công tác bảo đảm an toàn. Ủy ban này cũng đang điều tra việc cấp chứng nhận Max của cơ quan quản lý hàng không Mỹ.
Hải Châu
