Chuyến công du của Thái tử Ả-rập Xê-út được kỳ vọng sẽ giúp làm sâu sắc thêm mối quan hệ giữa hai nước vượt ra khỏi các lĩnh vực truyền thống như quốc phòng, an ninh.
Mục tiêu tham vọng này được đưa ra trong cuộc gặp tại London giữa Thủ tướng Anh Theresa May và Thái tử Ả-rập Xê-út Mohammed bin Salman. Ngoài ra, trong 3 ngày lưu lại Anh, Thái tử Salman cũng sẽ gặp các thành viên hoàng gia Anh như Nữ hoàng Elizabeth II, Thái tử Charles, Hoàng tử William hay tham dự buổi họp với hội đồng anh ninh quốc gia Anh.
Cơ hội lớn cho đôi bên
London là một trong ba điểm đến bên cạnh Cairo và New York trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên của vị Thái tử Ả-rập Xê-út, kể từ khi được lựa chọn làm người kế vị ngai vàng trong tương lai.
Từ tháng 6/2017 đến nay, Thái tử Salman đã công bố kế hoạch cải tổ kinh tế quyết liệt và chỉ đạo chiến dịch chống tham nhũng trên toàn quốc. Chương trình cải cách “Tầm nhìn 2030” của ông, đặc biệt là việc cho phép phụ nữ lái xe và tham dự các sự kiện thể thao, đã được Thủ tướng Anh hết sức hoan nghênh.
Phát ngôn viên của bà May cho rằng đó là một lộ trình “đầy tham vọng nhằm tạo ra một nền kinh tế thịnh vượng và một xã hội sôi động - điều kiện rất cần thiết cho sự ổn định lâu dài và sự thành công của vương quốc”.
Trong chuyến thăm, hai bên đã ký các biên bản ghi nhớ về 14 thỏa thuận thương mại. Tuy nhiên, một trong các nội dung rất được quan tâm là việc lựa chọn đơn vị tổ chức đợt chào bán công khai đầu tiên cổ phiếu của Aramco (công ty dầu khí Ả-rập Xê-út lớn nhất thế giới), lại chưa có quyết định cuối cùng. Sàn chứng khoán London đang cạnh tranh rất quyết liệt với New York để giành quyền làm “bến đỗ” niêm yết của cổ phiếu này.
Một lĩnh vực quan trọng không kém cũng được hai bên lưu ý là vũ khí quân dụng. Anh hiện là nhà cung cấp thiết bị quân sự lớn thứ hai của Ả-rập Xê-út; trong khi công ty BAE Systems có trụ sở tại London sau khi bán 72 máy bay chiến đấu cho Ả-rập Xê-út năm 2006 cũng đang chờ đợi một đơn đặt hàng tiếp theo cho máy bay chiến đấu Eurofighter Typhoon.
Một hợp đồng với Ả-rập Xê-út chắc chắn sẽ thúc đẩy ngành công nghiệp quốc phòng của Anh vốn đang gặp nhiều “thiệt thòi” do chính phủ thắt chặt chi tiêu quốc phòng.
|
Hai nhà lãnh đạo của Anh và Ả-rập Xê-út đều nhất trí về một hợp tác toàn diện
Vết gợn mang tính chính trị
Anh cũng kỳ vọng chuyến công du lần này của Thái tử Salman sẽ giúp làm sâu sắc thêm mối quan hệ với Ả-rập Xê-út, vượt ra khỏi các lĩnh vực truyền thống như quốc phòng, an ninh, để tiến tới tranh thủ tốt hơn các cơ hội thương mại hóa những cải cách xã hội và văn hóa nội tại thời gian gần đây.
Những nỗ lực của Ả-rập Xê-út nhằm đa dạng hóa nền kinh tế khỏi nguồn thu lệ thuộc vào dầu mỏ còn tạo cơ hội mới cho doanh nghiệp Anh hoạt động trong lĩnh vực y tế, công nghệ, giải trí, thể thao và giáo dục. Hai nước thậm chí còn tham vọng sẽ đạt được những hợp đồng song phương trị giá hơn 72 triệu Bảng trong 10 năm tới.
Chuyến thăm của Thái tử Salman đến nước Anh hứa hẹn hàng loạt hoạt động hợp tác nhưng cũng kích động một số cuộc biểu tình phản đối Anh bán vũ khí cho Ả-rập Xê-út để tham chiến ở Yemen, khiến cho hàng nghìn dân thường thiệt mạng và đẩy đất nước nghèo nhất Trung Đông đến bờ vực của nạn đói.
Gần 3 năm qua, quân đội Ả-rập Xê-út đã dẫn đầu một liên minh chiến đấu giành lại quyền kiểm soát Yemen từ các chiến binh phiến quân có quan hệ với Iran. Trung bình cứ 93 phút lại có một cuộc tấn công từ trên không của quân đội Ả-rập Xê-út và 10 phút thì có một trẻ em trở thành nạn nhân của tên bay đạn lạc. Cuộc chiến đẫm máu tới mức Liên Hợp Quốc gọi đây là một trong những khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới.
Cả hai nhà lãnh đạo của Anh và Ả-rập Xê-út đều nhất trí về việc phải có một cách tiếp cận toàn diện và giải pháp chính trị là lối thoát duy nhất để chấm dứt xung đột và khủng hoảng nhân đạo tại Yemen. Cả hai cũng đồng ý phối hợp để chống lại hoạt động gây bất ổn khu vực của Iran.
Hải Châu
