Hôm 5/7, Ủy ban Chính sách tài chính (FPC), trực thuộc BOE, đã quyết định cho phép các ngân hàng thương mại của Anh được giảm tỷ lệ dự phòng phản chu kỳ (countercyclical buffer) về 0% và duy trì như vậy đến hết tháng 6/2017, trước khi xem xét gia hạn thêm.
Bước thử cho chính sách mới
Nguồn vốn dự phòng phản chu kỳ được lấy từ cổ phần phổ thông của ngân hàng, hoặc các nguồn vốn khác, được sử dụng để bù lỗ. Với mục đích bảo vệ hệ thống ngân hàng trong giai đoạn tín dụng tăng trưởng nóng ở mức độ vĩ mô, có thể xem dự phòng phản chu kỳ là sự mở rộng của dự phòng bảo toàn vốn (capital conservation buffer).
Cách đây 4 tháng, trong bối cảnh kinh tế tương đối ổn định và có dấu hiệu tín dụng đang tăng trưởng nóng, BOE từng nâng quy định dự phòng phản chu kỳ lên 0,5%.
Dù ban hành chính sách thông thoáng hơn, song BOE không quên nhắn nhủ các ngân hàng thương mại rằng không nên lợi dụng phần vốn mới được “nới room” đó để chi trả cổ tức hay phục vụ các mục đích giải ngân phi tín dụng khác.
Quyết định của BOE được đánh giá là bước thử cho chính sách an toàn vĩ mô
Quyết định của BOE được đánh giá là bước thử cho chính sách an toàn vĩ mô (macroprudential) mà Anh và một số nước phát triển đang triển khai kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính, hướng tới mục tiêu giảm thiểu rủi ro toàn hệ thống. Với tầm quan trọng ngày càng tăng, chính sách an toàn vĩ mô cùng với chính sách tài khóa và chính sách tiền tệ được ví như bộ ba công cụ, trong việc điều hành kinh tế vĩ mô theo phương thức “kiềng ba chân”.
Tuy nhiên, quá trình áp dụng chính sách nêu trên không phải lúc nào cũng cho ra cùng một kết quả. Ngân hàng trung ương Israel, Singapore, Canada hay Thụy Điển từng vận dụng để chế ngự cơn sốt bất động sản, nhưng mức độ thành công rất khác nhau. Việc uốn nắn các quy định về vốn để khuyến khích cho vay và tăng trưởng như nước Anh đang làm cũng chưa được kiểm nghiệm nhiều trên thực tiễn.
Phụ thuộc kinh tế vĩ mô
Với tình hình lãi suất cơ bản ở Anh đang là 0,5%, Thống đốc BOE - ông Mark Carney - không còn nhiều dư địa để giảm lãi suất nhằm kích tín dụng và bơm tiền vào nền kinh tế nữa. Ngoài phương án giảm yêu cầu dự phòng vốn phản chu kỳ, thời gian tới, không loại trừ khả năng BOE sẽ phải tái khởi động chương trình mua trái phiếu.
Quyết định của BOE đánh dấu việc một trong những ngân hàng trung ương lớn đầu tiên trên thế giới chủ đích giảm yêu cầu về vốn của ngân hàng thương mại, để duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng nhằm đối phó với cú sốc kinh tế.
“Điều đó có nghĩa là 3/4 số ngân hàng Anh, chiếm 90% quy mô tín dụng, sẽ ngay lập tức có thêm nguồn cho vay các hộ gia đình và doanh nghiệp”, ông Carney cho biết thêm.
Tuy nhiên, thời gian sẽ trả lời liệu người dân và doanh nghiệp Anh có muốn đi vay hay không, khi triển vọng kinh tế của đất nước vẫn rất mơ hồ.
Theo lời cảnh báo mới nhất từ giới chức Anh, sự ổn định của hệ thống tài chính Anh đang phải đối mặt với nhiều mối đe dọa sau cuộc bỏ phiếu Brexit. BOE đã phát hiện một số dấu hiệu trên thị trường chứng khoán và thị trường bất động sản thương mại, cho thấy nhà đầu tư nước ngoài đang rút tiền ra khỏi Anh.
Theo nhận định của cơ quan này, không ít hộ gia đình sẽ gặp cảnh lao đao trong quá trình trả nợ, nhất là khi viễn cảnh đen tối vẫn phủ bóng lên kinh tế toàn cầu, còn kinh tế Anh thì chưa biết đến bao giờ mới có thể khởi sắc.
Tuy nhiên, quan chức BOE nhấn mạnh là hệ thống tài chính hiện tại dù sao cũng không yếu như năm 2008 -2009, thời điểm tiền thuế của người dân Anh phải tập trung để giải cứu những ngân hàng bên bờ phá sản, trong khi dòng tín dụng thì khô cạn. Các ngân hàng thương mại cũng đã bảo đảm đủ tài sản thế chấp tại BOE, được phép tiếp cận hơn 250 tỷ Bảng hỗ trợ nếu cần thiết.
Hải Châu