Trước đó, liên quan đến vụ tấn công khủng bố kéo dài 82 giây bên ngoài tòa nhà Quốc hội Anh khiến 4 người thiệt mạng, các phương tiện truyền thông nước này phát hiện ra rằng thủ phạm Khalid Masood đã gửi đi một tin nhắn được mã hóa trước khi xuống tay kinh hoàng.
Vô tình tiếp tay
Giới chức Anh cho rằng nếu các cơ quan an ninh tiếp cận được những đoạn tin nhắn như vậy, rõ ràng là nguy cơ khủng bố sẽ giảm đi đáng kể.
Bộ trưởng Nội vụ Anh, bà Amber Rudd, tỏ ra bức xúc trước việc các công ty công nghệ, nhất là những nền tảng tin nhắn như WhatsApp, cung cấp dịch vụ được mã hóa từ đầu đến cuối và không cho cơ quan chức năng cơ hội nào để can thiệp.
“Thật không thể chấp nhận được, lẽ ra bọn khủng bố không được có chốn dung thân. Chúng ta cần bảo đảm rằng những tổ chức như WhatsApp và rất nhiều dịch vụ khác tương tự, không tạo ra một kênh giao tiếp bí mật cho những kẻ khủng bố”, bà Rudd nói.
Kể từ sau vụ tấn công tại Westminster, giới chức Anh liên tiếp đăng đàn chỉ trích các công ty công nghệ đã không hành động quyết liệt để ngăn chặn sự lây lan của những tin nhắn mang tính kích động, thù địch.
Trong một bài viết trên tờ Sunday Telegraph, bà Rudd còn cho rằng: “Internet đang bị lợi dụng như một công cụ kích động bạo lực và truyền bá ý thức hệ cực đoan”. Bộ trưởng Ngoại giao Boris Johnson thì phê phán giới công nghệ quá mải mê chạy theo đồng tiền, mà chưa làm tròn trách nhiệm sàng lọc các nội dung xấu trên mạng.
Dự kiến trong tuần này, bà Rudd sẽ có cuộc gặp với lãnh đạo một số doanh nghiệp internet. Ý tưởng của vị nữ Bộ trưởng là thành lập một cơ chế phối hợp, để các công ty công nghệ kiểm soát tốt hơn các trang web của mình và tránh bị lợi dụng bởi các phần tử khủng bố.
“Chúng tôi cần sự giúp đỡ của các công ty truyền thông xã hội, Googles, Twitters, Facebook và cả những công ty nhỏ hơn như Telegram, Wordpress và Justpaste.it. Chúng tôi cần các bên chủ động hơn và đi đầu trong việc giải quyết tình trạng bọn khủng bố lạm dụng nền tảng của họ”.
|
Vụ tấn công khủng bố bên ngoài tòa nhà Quốc hội Anh khiến 4 người thiệt mạng
Ranh giới giữa an ninh và bảo mật
Cuộc tấn công gây shock nhằm vào nước Anh một lần nữa khơi mào tranh luận về quyền riêng tư ở châu Âu, đặc biệt là sau những lời cảnh báo của quan chức an ninh, rằng các nước phương Tây sẽ tiếp tục trở thành mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS), nhất là khi tổ chức này đang thất thế ở Trung Đông.
Tuy nhiên, chính phủ và cơ quan an ninh của nhiều quốc gia đang gặp phải rất nhiều khó khăn trong việc đuổi theo các tiến bộ của khoa học công nghệ. Mặc dù FBI đã có thể tự mở khóa iPhone mà không cần Apple giúp đỡ, song việc giải mã các công cụ nhắn tin xem ra còn gian nan hơn nhiều.
Cơ chế chung của mã hóa thông tin là việc nén dữ liệu bằng một mã độc quyền, mà chỉ có chìa khóa đặc biệt mới mở được. Tháng 4/2016, WhatsApp bắt đầu cung cấp mặc định cho người dùng quyền mã hóa, cũng như kiểm soát toàn bộ chìa khóa của dịch vụ, bao gồm hình ảnh, cuộc gọi và trò chuyện nhóm. Apple thì đã sớm triển khai cho nền tảng iMessage và dịch vụ video FaceTime từ cách đây 5 năm.
“Khi bạn gửi đi một tin nhắn, người duy nhất có thể đọc được là người hoặc nhóm trò chuyện nhận tin nhắn đó. Không ai có thể xâm nhập vào trong tin nhắn được. Dù là tin tặc, hay ngay cả chính chúng tôi cũng chịu”, hai nhà đồng sáng lập WhatsApp - Jan Koum và Brian Acton, cho biết.
Các công ty công nghệ thậm chí còn bắt tay nhau phản đối hành động “đột nhập” dữ liệu mà chính phủ một số nước đã và đang tiến hành. WhatsApp từng công khai ủng hộ Apple, khi Apple từ chối giúp đỡ FBI mở khóa iPhone của một trong những thủ phạm gây ra vụ thảm sát tháng 12/2015 ở San Bernardino, California.
Có lẽ vì thế mà WhatsApp cũng từng bị Brazil “dằn mặt” bằng lệnh cấm tạm thời, sau khi từ chối cho phép chính phủ nước này xem lại nội dung liên lạc giữa các tay buôn ma túy, trong một án điều tra hình sự.
Tuy nhiên, bà Rudd cho biết trường hợp của Anh không giống như Apple. “Chúng tôi không yêu cầu doanh nghiệp phải mở toang tất cả. Chúng tôi cũng không muốn thâm nhập vào iCloud hay bất cứ ứng dụng nào tương tự... Nhưng chúng tôi muốn các công ty nhận thức được trách nhiệm của mình, trong việc đồng hành cùng chính phủ và các cơ quan thực thi pháp luật khi xảy ra khủng bố”.
Hải Châu
