Trong khi hàng loạt công ty năng lượng trên thế giới cắt giảm chi phí, tinh giản hoạt động trong bối cảnh giá dầu bất lợi thì chính phủ Ấn Độ lại chủ trương đẩy mạnh đầu tư mới.
Nhu cầu thiết thực của hai phía
Trong một cuộc phỏng vấn mới đây, nhân chuyến thăm Tehran cuối tuần qua, Bộ trưởng Dầu mỏ Ấn Độ - ông Dharmendra Pradhan, đã chia sẻ rằng doanh nghiệp Ấn Độ rất quan tâm và đang tìm kiếm cơ hội khai thác dầu khí, xây dựng các nhà máy hóa dầu và xử lý khí đốt, cũng như mở rộng các cảng biển ở Iran. Hai nước đã thống nhất chủ trương phát triển mỏ khí Farzad-B (Iran) và đang cân nhắc ký hợp đồng với một tập đoàn của Ấn Độ vào tháng 10/2016.
“Từng nhập khẩu một lượng dầu khá lớn từ Iran trong giai đoạn khó khăn, chúng tôi sẽ tiếp tục duy trì quy mô nhập khẩu đó. Nếu được tạo điều kiện thuận lợi, doanh nghiệp Ấn Độ sẽ còn nhập khẩu nhiều hơn nữa”, ông Pradhan cho biết.
Theo thông tin mà Bộ trưởng Dầu mỏ Iran, ông Bijan Namdar Zanganeh, công bố sau cuộc họp với người đồng cấp, thì nước này sẽ xuất sang Ấn Độ khoảng 350.000 thùng dầu thô mỗi ngày.
Iran đang rất tích cực tìm kiếm các nguồn đầu tư nước ngoài để hồi sinh ngành công nghiệp dầu khí và hóa dầu trong nước, kể từ khi được gỡ bỏ lệnh trừng phạt kinh tế hồi tháng Một vừa qua. Trong quãng thời gian Iran bị Mỹ cấm vận, Ấn Độ chính là một trong 6 nước được phép nhập khẩu dầu của quốc gia vùng Vịnh này. Tuy nhiên, Iran vẫn chưa thu được tiền từ những đối tác hiếm hoi đó, vì Mỹ chưa cho phép các giao dịch kể trên được sử dụng đồng USD. Bởi vậy, Ấn Độ dự định sẽ chuyển sang EUR để thanh toán đủ 6 tỷ USD còn nợ Iran.
Ông Pradhan cũng chia sẻ thêm về việc doanh nghiệp Ấn Độ đang nhắm tới thành phố Chabahar của Iran, nằm bên bờ Vịnh Oman, ngoài eo biển Hormuz. Khoảng 1/5 lượng dầu tiêu thụ trên toàn thế giới mỗi ngày phải đi qua eo biển này - nơi vẫn được coi là một “nút cổ chai” ngăn cách vịnh Ba Tư khỏi vịnh Oman và Ấn Độ Dương.
![]() |
Ấn Độ đang xây dựng nhiều kho dự trữ dầu chiến lược
Từ bị động sang chủ động
Trong khi hàng loạt công ty năng lượng trên thế giới cắt giảm chi phí, tinh giản hoạt động trong bối cảnh giá dầu bất lợi, thì Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi lại chủ trương đẩy mạnh đầu tư mới. Theo đánh giá của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), Ấn Độ sẽ là quốc gia dẫn dắt nhu cầu năng lượng toàn cầu trong vòng 25 năm tới, với tốc độ tiêu thụ nhanh hơn bất kỳ nước nào khác.
Trong báo cáo thường niên về triển vọng ngành năng lượng công bố tháng 11/2015, IEA từng dự báo đến năm 2040, Ấn Độ sẽ chiếm tới 1/4 trong tăng trưởng nhu cầu năng lượng toàn thế giới, với 10 triệu thùng mỗi ngày. Còn năm 2016 này, ước tính lượng dầu mà quốc gia Nam Á tiêu thụ sẽ xấp xỉ 4 triệu thùng/ngày.
Đây được xem là một phần kết quả từ sáng kiến “Make in India” của Thủ tướng Modi kêu gọi giới doanh nghiệp đầu tư, sản xuất tại Ấn Độ. Với tham vọng biến quốc gia đông dân thứ hai thế giới thành cường quốc xuất khẩu theo mô hình thành công của Trung Quốc, ý tưởng của Thủ tướng Modi hướng tới mục tiêu tạo ra 100 triệu việc làm vào năm 2022 và tăng tỷ trọng xuất khẩu lên 25% so với 18% GDP của năm 2014, thời điểm ông bắt đầu nhậm chức.
Như lời ông Ashok Balasu Bramanian - Chủ tịch Tập đoàn Indian Oil Corp, thì “Đối với nền kinh tế tập trung mạnh vào sản xuất, nhu cầu năng lượng tự nhiên sẽ tăng theo”; việc tập trung vào sản xuất và xây dựng cơ sở hạ tầng không chỉ tạo ra việc làm, mà còn mang về rất nhiều khoản đầu tư, phù hợp với chiến lược thúc đẩy kinh tế của New Delhi hiện nay.
Phải nhập khẩu tới 80% nhu cầu dầu mỏ, Ấn Độ đang từng bước đầu tư vào tài sản năng lượng trong và ngoài nước nhằm đảm bảo an ninh năng lượng trong tương lai. Quý IV/2015, các doanh nghiệp nước này đã cam kết ba tỷ USD mua lại các tài sản dầu mỏ nước ngoài, mức cao nhất kể từ năm 2012 và đề nghị được nhượng lại các mỏ dầu và khí đốt ở vùng Siberia của Nga, với giá năm tỷ USD. Bên cạnh đó, Ấn Độ còn xây dựng nhiều kho dự trữ dầu chiến lược để bảo đảm nhu cầu trong trường hợp gián đoạn nguồn cung.
Hùng Anh