Đó là nhận định của các chuyên gia tại Hội thảo Diễn biến thị trường, giá cả ở Việt Nam 6 tháng đầu năm và dự báo cả năm 2019 tổ chức sáng 4/7.
Các chuyên gia nhận định, trong những tháng còn lại của năm 2019, giá xăng dầu sẽ không còn là “mối đe dọa” đối với CPI (Nguồn internet) |
Nhóm ngành hàng đầu vào biến động giá mạnh
Tại Hội nghị, nhiều chuyên gia cho rằng 6 tháng đầu năm 2019, kinh tế nước ta đứng trước những thách thức không nhỏ từ kinh tế thế giới và những khó khăn trong nước. Tuy nhiên, với quyết tâm của Chính phủ trong việc thực hiện mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, sự chủ động điều hành giá các mặt hàng thiết yếu, cộng với nguồn cung đáp ứng như cầu là những yếu tố góp phần làm cho CPI thấp.
Theo báo cáo của Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính), mặt bằng giá cả thị trường nửa đầu năm 2019 biến động theo hướng tương đối cao trong tháng diễn ra Tết Nguyên đán, giảm nhẹ trong tháng 3, tăng dần trở lại trong hai tháng tiếp theo và giảm trở lại vào tháng 6.
Số liệu của Tổng cục Thống kê cũng cho thấy, CPI bình quân 6 tháng đầu năm 2019 so với cùng kỳ năm 2018 tăng 2,64%. Như vậy, diễn biến CPI trong 6 tháng đầu năm tương đối sát với dự báo từ đầu năm và nằm trong kịch bản CPI thấp.
Theo phân tích của TS. Nguyễn Ngọc Tuyến, Học viện Tài chính, lương thực, thực phẩm; nhà ở và vật liệu xây dựng; giao thông, giá điện, xăng dầu… là các nhóm sản phẩm, dịch vụ có biến động giá lớn nhất, tác động tới tăng CPI 6 tháng đầu năm 2019.
“6 tháng đầu năm, ngoài biến động lớn của giá lương thực, thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán và tác động ảnh hưởng của dịch tả lợn châu Phi thì yếu tố tác động lớn tới CPI chính là giá điện và giá xăng dầu. Theo đó, giá xăng dầu thế giới biến động khá phức tạp và Nhà nước đã điều chỉnh giá xăng dầu nhiều lần. Giá điện tăng 8,6% trong tháng 5 đã làm cho giá nhà ở và vật liệu xây dựng tăng mạnh với mức tăng 1,28% so với tháng 4 và nhóm sản phẩm, dịch vụ này bình quân 6 tháng đã tăng mức 2,7%. Điều này cũng góp phần làm tăng CPI bình quân trong 6 tháng”, ông Tuyến phân tích.
Đồng quan điểm, TS. Nguyễn Đức Độ, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế - Tài chính, cũng cho rằng lạm phát trung bình 6 tháng đầu năm ở mức thấp bất chấp các đợt tăng sốc giá điện và xăng dầu vào tháng 3 và tháng 4. Thậm chí, lạm phát so với cùng kỳ năm trước của tháng 6 còn giảm xuống mức 2,61%.
Phân tích thêm, ông Độ cho biết lạm phát cơ bản mặc dù có xu hướng tăng nhẹ nhưng vẫn thấp hơn mức 2%. Đây là xu hướng chủ đạo đã diễn ra trong nhiều năm gần đây. Ngoài ra, giá xăng dầu sau khi tăng hồi đầu năm đã giảm trong các tháng 5 và tháng 6. Cùng với đó, tỷ giá được Ngân hàng Nhà nước điều hành ổn định, chỉ tăng 1% trong 6 tháng đầu năm 2019.
CPI tăng khoảng 3,3-3,9%
Nhận định về diễn biến giá cả 6 tháng cuối năm, Cục Quản lý giá cho rằng, công tác điều hành giá, kiểm soát lạm phát trong các tháng còn lại năm 2019 đặt trong bối cảnh kinh tế thế giới đang có xu hướng chững lại. Cùng với đó, căng thẳng về tình hình chính trị thế giới vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt tác động làm giá nhiều loại nguyên, nhiên liệu như xăng dầu có biến động phức tạp, khó dự báo.
Chuyên gia Ngô Trí Long cũng cho rằng, thời gian tới, các yếu tố có thể ảnh hưởng tới CPI là giá thực phẩm trong nước vẫn dự báo cao. Hơn nữa, trong tháng 7, Nhà nước sẽ thực hiện tăng lương (thêm 6,92%) trên mức lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội và trợ cấp hàng tháng trước đó đối với 8 đối tượng. Trong tháng 9, thời điểm vào năm học mới sẽ có những yếu tố tác động đến CPI.
Đưa ra dự báo về giá xăng dầu, ông Long đánh giá, vừa qua giá xăng dầu sau nhiều kỳ liên tiếp giảm giá đã góp phần bình ổn giá cả thị trường, kéo giảm lạm phát. Trong những tháng còn lại, giá xăng dầu sẽ không còn là “mối đe dọa” đối với CPI.
Đưa ra giải pháp kiềm chế lạm phát trong 6 tháng cuối năm, ông Long kiến nghị, Chính phủ cần kiên trì triển khai những nhóm giải pháp lớn nhằm bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát và tăng trưởng. Trong đó, tiếp tục chính sách tiền tệ, tài khoá linh hoạt, chủ động để kiểm soát lạm phát. Ngoài ra cũng cần tăng tốc độ giải ngân vốn đầu tư công, giải quyết kịp thời vướng mắc tại các dự án.
“Để giữ mức CPI bình quân năm 2019 dưới 4%, các bộ ngành cần tiếp tục rà soát để đẩy nhanh thực hiện giảm giá các mặt hàng có khả năng giảm giá. Đối với các mặt hàng giá thị trường có xu hướng tăng trong thời gian tới đây như lương thực, thịt lợn… cần chủ động rà soát, cân đối cung cầu, sử dụng hợp lý quỹ bình ổn giá để bình ổn thị trường”, ông Long kiến nghị.
Đặc biệt, đối với giá xăng dầu, vị chuyên gia này cho rằng, Bộ Công Thương phải chủ trì phối hợp với Bộ Tài chính điều hành giá, sử dụng hợp lý quỹ bình ổn với liều lượng thích hợp, chủ động có kịch bản ứng phó nếu giá tăng cao, để tạo dư địa cho việc kiểm soát mặt bằng giá cả năm.
Theo dự báo của Cục Quản lý giá, CPI bình quân năm 2019 sẽ trong mức khoảng 3,3-3,9%. "Như vậy có thể đánh giá việc thực hiện mục tiêu kiểm soát lạm phát năm 2019 cơ bản vẫn nằm trong tầm kiểm soát của Chính phủ nếu không có các diễn biến quá bất thường từ tình hình kinh tế - chính trị và thị trường thế giới”, cơ quan này nhận định.
Thanh Hoa