Tại Kết luận thanh tra số 441/KL-TTr ngày 22/8/2017, Thanh tra Bộ Xây dựng đã chỉ ra tại 4 dự án gồm: Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau; Dự án đầu tư xây dựng cao ốc văn phòng Dragon Tower (tòa nhà PVGas Tower); Dự án Mở rộng hệ thống thu gom khí mỏ Rồng - Đồi Mồi và Dự án đầu tư xây dựng trụ sở chi nhánh PVGas D và PVGas S tại Vũng Tàu (Dự án PVGas D và PVGas S), công tác lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ dự án đã tính… thừa khá nhiều chi phí, khiến dự toán đột ngột bị “đội” lên.
 |
|
Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau có nhiều sai phạm trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ dự án |
Cụ thể, tại Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) đã chấp thuận chủ trương đầu tư và giao cho PV Gas lập dự án đầu tư xây dựng khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận bổ sung vào quy hoạch ngành.
Quá trình phê duyệt dự án, PV Gas đã thẩm định, phê duyệt một số chi phí trong tổng mức đầu tư thiếu cơ sở, tính hai lần thuế GTGT tại một số nội dung công việc làm tăng tổng mức đầu tư số tiền lên tới 89,2 tỷ đồng (làm tròn số) tại hai Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau và Dự án thu gom khí Rồng - Đồi Mồi.
Về công tác lập, thẩm định, phê duyệt hồ sơ thiết kế, dự toán xây dựng công trình, Thanh tra Bộ Xây dựng cũng chỉ ra chủ đầu tư đã tự động tính thừa chi phí thuê tư vấn quản lý dự án và chi phí giám sát, đánh giá dự án đầu tư xây dựng công trình; tính hai lần thuế GTGT, tính thừa thuế nhập khẩu và một số nguyên nhân khác… dẫn đến phê duyệt sai tăng dự toán xây dựng công trình tổng số tiền lên tới 60,1 tỷ đồng.
Nghiêm trọng hơn, trong việc lựa chọn nhà thầu thi công công trình, Tổng giám đốc và HĐTV PV Gas (giai đoạn 2008 - 2010) đã trình và chấp thuận, phê duyệt một số gói thầu theo hình thức chỉ định thầu là vi phạm quy định của Luật Đấu thầu… Chủ đầu tư không trình, thẩm định, phê duyệt kế hoạch đấu thầu và hồ sơ theo quy định; phân chia một số gói thầu hỗn hợp EPC chưa phù hợp; lựa chọn nhà thầu và triển khai gói thầu rà phá bom mìn không hợp lý, gây lãng phí vốn đầu tư...
Trong quá trình thực hiện hợp đồng, chính lãnh đạo PVN đã có văn bản chỉ đạo PV Gas miễn bảo lãnh thực hiện hợp đồng và bảo lãnh tạm ứng hợp đồng cho Tổng CTCP Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC) tại Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau, vi phạm quy định tại điều 16, Nghị định 48/NĐ-CP của Chính phủ về hợp đồng hoạt động xây dựng và điều 66, Luật Đấu thầu quy định: "Nhà thầu được lựa chọn phải thực hiện biện pháp bảo đảm thực hiện hợp đồng trước thời điểm hợp đồng có hiệu lực".
Chủ đầu tư PV Gas cũng không thực hiện giảm tiết kiệm giá gói thầu đến giá trị tối thiểu theo quy định của PVN đối với các gói thầu chỉ định thầu các nhà thầu trong ngành.
Thanh tra kết luận số tiền PV Gas ký hợp đồng và thanh, quyết toán sai tăng là 11,2 tỷ đồng. Sai phạm tiếp tục được lập lại trong công tác quản lý chất lượng công trình, khởi công khi chưa đủ điều kiện thi công, sử dụng một số tiêu chuẩn đã hết hiệu lực làm căn cứ nghiệm thu; thí nghiệm thiếu một số chỉ tiêu cơ lý của bê tông, nước trộn bê tông và nhựa đường tại một số hạng mục công việc; thiếu biên bản nghiệm thu chất lượng xây dựng một số hạng mục; tính sai tăng chi phí khảo sát, thiết kế kỹ thuật; tăng khối lượng nghiệm thu so với bản vẽ hoàn công… làm tăng số tiền lên 8,4 tỷ đồng.
Nhiều cá nhân chưa bị xử lý
Trước những vi phạm tại các dự án được thanh tra, tại Kết luận thanh tra, Chánh Thanh tra Xây dựng Nguyễn Ngọc Tuấn yêu cầu xử lý về kinh tế đối với các khoản tiền chủ đầu tư tự động tính thừa, sai quy định làm tăng tổng mức đầu tư.
Cụ thể như số tiền 89,2 tỷ đồng, trong đó tại Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau 73,8 tỷ đồng và Dự án Mở rộng hệ thống thu gom khí mỏ Rồng - Đồi Mồi 15,3 tỷ đồng. Thanh tra yêu cầu PV Gas tổ chức kiểm điểm rút kinh nghiệm và xác định trách nhiệm đối với tổ chức, cá nhân để xảy ra sai sót, làm tăng tổng mức đầu tư.
Về giá trị dự toán được duyệt sai tăng tại các dự án thanh tra là 60,1 tỷ đồng, Thanh tra yêu cầu PV Gas phê duyệt lại dự toán xây dựng công trình Dự án Nhà máy xử lý khí Cà Mau theo đúng quy định.
Về khoản tiền do công tác lựa chọn nhà thầu, đàm phán, ký kết hợp đồng và nghiệm thu, thanh, quyết toán chưa đúng quy định là 19,6 tỷ đồng, Thanh tra Xây dựng yêu cầu PVN và PV Gas có trách nhiệm xử lý số tiền 11,2 tỷ đồng do PV Gas và một số đơn vị thành viên không thực hiện theo chỉ đạo của Tập đoàn về việc giảm tiết kiệm đến giá trị quy định so với dự toán được duyệt đối với các gói thầu chỉ định thầu cho các đơn vị trong ngành.
PV Gas và một số đơn vị có liên quan có trách nhiệm giảm trừ khi thanh, quyết toán và thu hồi về chủ đầu tư số tiền 8,36 tỷ đồng. Ngoài ra, số tiền Thanh tra yêu cầu xử phạt vi phạm hành chính tại dự án này là 305 triệu đồng.
Đối với PV Gas, Thanh tra Xây dựng yêu cầu tổ chức kiểm điểm, xác định và xử lý trách nhiệm đối với các tổ chức, cá nhân để xảy ra những vi phạm theo nội dung báo cáo kết quả thanh tra, đặc biệt là việc ban hành các văn bản, Nghị quyết cho phép chỉ định thầu một số gói thầu trái quy định và không thực hiện giảm tiết kiệm giá gói thầu đến giá trị tối thiểu khi đàm phán, ký kết hợp đồng đối với các gói thầu chỉ định thầu cho các đơn vị trong ngành theo chỉ đạo của PVN và việc triển khai gói thầu rà phá bom mìn gây lãng phí vốn đầu tư; Thực hiện đúng các quy định về quản lý dự án, chi phí đầu tư xây dựng công trình, hợp đồng, chất lượng thi công công trình, nghiệm thu, thanh quyết toán vốn đầu tư… Tăng cường kiểm tra, soát xét hồ sơ khảo sát, thiết kế, lập tổng mức đầu tư, dự toán xây dụng công trình theo đúng các quy định của pháp luật.
Đối với công ty quản lý dự án, các Ban quản lý dự án, Ban điều hành dự án và các nhà thầu tư vấn thiết kế, nhà thầu thi công đều phải kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với lãnh đạo, tổ chức, cá nhân liên quan, báo cáo kết quả xử lý về thanh tra Bộ Xây dựng.
Tuy nhiên, gần một năm trôi qua, sự việc hầu như không có chuyển biến.
Hồng Quân
