Tại Hội thảo “Phát triển chuỗi cung ứng, ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong xuất khẩu xuyên biên giới” diễn ra tại Hà Nội ngày 4/4, bà Trần Thị Hà, chuyên gia Đào tạo Thực chiến Logistics - Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Boom Logistics đưa ra một số thực trạng mà chính doanh nghiệp của bà đang gặp phải sau việc đánh thuế quan của Mỹ. Trong đó, một số đơn hàng xuất khẩu sang Mỹ đã bị hủy do thời gian cập cảng rơi vào sau ngày 9/4 – thời điểm biểu thuế đối kháng có hiệu lực.
 |
|
Các chuyên gia trao đổi tại Hội thảo. |
Điều này khiến chi phí trên hợp đồng không còn chính xác so với mức thuế mới, buộc các doanh nghiệp phải đối mặt với rủi ro lớn trong việc thực hiện thỏa thuận thương mại. Bên cạnh đó, với một số khách hàng thân thiết, doanh nghiệp thường linh hoạt hơn trong việc thanh toán cước vận chuyển xuyên biên giới. Tuy nhiên, trước khi thuế quan mới có hiệu lực, nhiều doanh nghiệp đang gấp rút truy thu các khoản chi phí này. Quá trình xử lý khối lượng công việc tăng đột biến không chỉ tạo áp lực lớn mà còn làm gia tăng đáng kể chi phí nhân sự, bên cạnh các khoản chi cố định.
Bà Hà nhận định rằng, khi thuế quan mới có hiệu lực, làn sóng dịch chuyển FDI sang các quốc gia khác có thể gia tăng do giá thành sản phẩm từ Việt Nam không còn duy trì lợi thế cạnh tranh. Hiện nay, phần lớn hàng xuất khẩu sang Mỹ đến từ các doanh nghiệp FDI, vốn tận dụng lợi thế sản xuất tại Việt Nam. Tuy nhiên, với mức thuế mới, bài toán chi phí và chiến lược của các doanh nghiệp này đang bị đảo lộn. Trước thách thức này, doanh nghiệp cần một lộ trình rõ ràng để tối ưu hóa chi phí, giảm thiểu tác động và duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.
ThS. Đỗ Mạnh Hùng, Chủ tịch FIMI - Chuyên gia trong lĩnh vực Blockchain & Crypto, nhận định rằng từ góc độ tài chính, đây không phải là tín hiệu tích cực đối với các doanh nghiệp xuất khẩu. Việc áp thuế có thể gây đứt gãy chuỗi cung ứng, kéo theo tác động dây chuyền đến nền kinh tế Việt Nam.
Ông cho rằng việc cạnh tranh với các thị trường khác là không thể tránh khỏi, nhất là khi nhiều quốc gia cũng đang tìm kiếm điểm đến mới cho hàng hóa xuất khẩu. Cùng với đó, lạm phát tăng nhanh hơn tăng trưởng có thể khiến chi phí vốn leo thang, khiến các khoản vay ngân hàng của doanh nghiệp không còn giữ nguyên mức lãi suất cũ.
Ông Phí Đăng Khoa, chuyên gia Chiến lược Công nghệ - Tập đoàn Microsoft, nhận định rằng nhu cầu ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành xu hướng tất yếu trên toàn cầu.
Trong nội bộ các tập đoàn dẫn đầu về AI như NVIDIA, Microsoft, quá trình ứng dụng công nghệ ngày càng có những bước tiến nhằm giảm bớt chi phí nhân sự, thay vào đó là sự tối ưu hóa bằng khoa học dữ liệu, mở ra một giai đoạn tự động hóa mạnh mẽ hơn trong vận hành doanh nghiệp.
Trước bài toán cân đối giữa chi phí nhân sự và chi phí đầu tư vào AI, ông cho rằng việc sử dụng trí tuệ nhân tạo là giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp. Một “nhân sự” AI có thể đảm nhiệm khối lượng công việc vốn cần đến một đội ngũ nhiều người, thậm chí thực hiện với độ chính xác cao và không có sai sót. “Đó là một khoản đầu tư đáng giá cho các doanh nghiệp xuất khẩu trong bối cảnh hiện nay’, ông nhấn mạnh.
Đồng tình với quan điểm của ông Khoa, TS. Đặng Hoàng Long, chuyên gia AI - Startup KHantix, cho rằng việc ứng dụng trí tuệ nhân tạo có thể giúp các doanh nghiệp xuất khẩu vượt qua giai đoạn đầy thách thức này bởi AI sở hữu hiệu suất làm việc vượt trội so với nhân sự thông thường.
Lấy dẫn chứng từ Elon Musk với quyết định sa thải đến 80% nhân sự sau khi mua lại Twitter, ông Long cho rằng yếu tố giúp 20% nhân sự còn lại vẫn vận hành hiệu quả nền tảng này chính là nhờ tối ưu hóa trí tuệ nhân tạo. Việc này góp phần rất lớn trong giảm thiểu chi phí vận hành doanh nghiệp.
Mặt khác, theo bà Trần Thị Hà, nhiều doanh nghiệp hiện nay đang rơi vào tình trạng "ngộp" AI khi công nghệ này được ứng dụng tràn lan. Tuy nhiên, không phải chủ doanh nghiệp nào cũng biết cách tùy chỉnh và áp dụng AI một cách tối ưu để thực sự mang lại hiệu quả cao nhất.
Ngoài ra, bà cũng bày tỏ lo ngại rằng khách hàng có thể không cảm nhận được sự chân thật trong quá trình trải nghiệm dịch vụ. Việc doanh nghiệp sử dụng trí tuệ nhân tạo để giao dịch thay vì con người có thể tạo ra khoảng cách, ảnh hưởng đến yếu tố cảm xúc và sự kết nối trong dịch vụ khách hàng.
Thanh Hương
