Những ngày xuân, thời tiết trở nên đằm thắm, dịu dàng, thú chơi tranh lại rộn ràng như một nét đẹp văn hóa, một thú chơi tao nhã đã ăn sâu vào đời sống tinh thần của nhiều thế hệ gia đình người Việt.
Ngắm tranh vào ngày Tết cổ truyền, người Việt muốn tìm về những giá trị tâm linh, phong thủy. Màu sắc rực rỡ trong những bức tranh Tết như khơi gợi cho họ cảm giác mới mẻ, ấm cúng, rộn ràng sắc xuân.
Nghề chơi cũng lắm công phu
Những năm gần đây, trong trào lưu chơi tranh Tết thì dòng tranh đá quý trở nên khá thịnh hành. Loại hình làm tranh đá quý vốn đã có từ những năm 1990. Lật lại lịch sử nghề tranh đá quý tại Việt Nam được biết đến nay mới chỉ ngót nghét hơn 30 năm mùa xuân xanh. Huyện Lục Yên (Yên Bái) có thể được xem là “thánh địa” của dòng tranh này với gần 50 cơ sở sản xuất tranh đá, tập trung ở thị trấn Yên Thế.
Với đôi bàn tay khéo léo của những nghệ nhân Việt trải qua nhiều công đoạn như chọn đá, giã đá sao cho thật mịn và ghép tỉ mỉ từng viên đá đã tạo nên những bức tranh đá tuyệt vời.
 |
|
Làm tranh đá quý đòi hỏi bàn tay khéo léo của nghệ nhân |
Là một nữ doanh nhân có niềm đam mê lớn với việc chế tác tranh đá quý, bà Hồ Hiền, Tổng giám đốc công ty Ngọc Việt Art, cho rằng khó khăn nhất khi làm loại tranh này là... cực. Cực từ việc chọn đá, phân loại đá, vệ sinh đá, giã đá, rồi rang đá, lên khuôn mẫu, phải vẽ mẫu trước, ghép từng chi tiết đá và nhiều công đoạn cực nhọc khác. Nói chung là phải rất công phu.
Bởi vì cực và công phu, nên với những bức tranh đá quý khổ lớn, nghệ nhân làm tranh có thể phải hao tốn tâm trí và sức lực đến vài tháng.
Để làm nên một tác phẩm tranh đá quý hoàn chỉnh, theo bà Hiền, các nghệ nhân phải chọn những loại đá quý như như Ruby, Sapphire, còn đá bán quý có Opal, Thạch anh, Tourmaline và nhiều loại đá thiên nhiên khác.
“Với dòng tranh đá quý, những người am hiểu về năng lượng, về phong thuỷ rất thích. Bởi vì khi treo tranh này trong nhà, họ có cảm giác như nhận được nguồn năng lượng của đất trời. Nếu có mưu cầu về hạnh phúc, họ sẽ treo những bức tranh đá quý có hình ảnh chủ đề về hạnh phúc, kết hợp với năng lượng từ đá quý để nhận được hình ảnh đẹp mỗi ngày”, bà Hiền chia sẻ.
Theo những người am hiểu mỹ thuật, vì được làm từ đá quý thiên nhiên nên tranh đá quý có nhiều ưu điểm hơn so với tranh thường. Đó là màu sắc trung thực, độc đáo và không bị phai màu theo thời gian. Tranh đá quý có nét độc đáo riêng, mỗi góc cạnh đều toát lên sự rực rỡ, óng ánh của đá tạo cho bức tranh thêm phần sống động và mang đậm hơi thở của thiên nhiên.
Được xem như một trong những dòng sản phẩm nghệ thuật khá đắt đỏ, trào lưu chơi tranh đá quý không rộ lên một cách ồn ào mà dai dẳng, bền bỉ như một cách chơi lạ. Thú chơi này thường rộ lên khi bước vào dịp lễ, Tết hàng năm. Từ ý nghĩa phong thủy, tranh đá quý đem đến cho chủ nhân sự thuận lợi, tiền tài, may mắn trong kinh doanh.
Với tác phẩm nghệ thuật và màu sắc tự nhiên của bức tranh đá quý đã tạo nên sự lâu bền và phù hợp hài hoà với tự nhiên. Đá bán quý phổ biến hơn bởi có nhiều màu sắc và dễ kiếm, như đá spinel (màu đỏ, hồng, vàng…), đá thạch anh tím (màu tím), đá mã não (màu trắng, vàng, đỏ…), đá lông công (màu xanh lục), đá thạch anh và đá canxit (màu trắng)…Còn với đá quý tự nhiên là những loại đá hiếm, có độ cứng cao thường được sử dụng làm đá trang sức, được khai thác từ các mỏ đá các nơi trên thế giới.
 |
|
Chơi tranh đá quý ngày Tết là một thú vui tao nhã |
Thêm năng lượng ngày Tết
Anh Đoàn Văn Hiệp, một nghệ nhân làm tranh đá quý ở Tp.HCM tâm sự: “Không dễ dàng gì khi dùng đá quý mài nhuyễn và dán thành những bức tranh. Cùng với dụng cụ và bàn tay tỉ mỉ, chúng tôi phải luôn tập trung cao độ để hoàn thành từng bức tranh”.
Việc chế tác những bức tranh này, theo anh Hiệp, đòi hỏi nhiều kỳ công, thách thức, không hề đơn giản. Thông thường, các nghệ nhân chế tác tranh đá quý phải nghiền nhỏ đá để xếp đặt chúng lên giấy trắng.
Những viên đá quý từ thiên nhiên qua bàn tay khéo léo của những nghệ nhân tạo nên một tác phẩm độc đáo riêng, đồng thời thổi hồn cho bức tranh thêm phần sống động và gợi nhiều cảm xúc trong tâm hồn người xem.
Mỗi nghệ nhân sáng tác tranh đá quý đều có phong cách riêng. Tranh sơn thủy tương đối đơn giản nhưng muốn tạo nên những tác phẩm nghệ thuật độc đáo phải là người có nhiều kinh nghiệm lẫn tài năng. Một số người còn sáng tác chân dung của những vận động viên thể thao bằng đá quý.
 |
|
Các nghệ nhân khảm tranh đá quý đã dùng nhiều loại đá khác nhau |
Các nghệ nhân khảm tranh đá quý đã dùng nhiều loại đá khác nhau tạo những tác phẩm nghệ thuật độc đáo với nhiều chủ đề, nhất là về những phong cảnh nổi tiếng của đất nước.
Tuy tranh có nhiều kích cỡ từ nhỏ bằng lòng bàn tay đến to lớn như những cánh cửa nhưng đó luôn là những tác phẩm nghệ thuật đặc sắc được sáng tạo bởi lòng đam mê và tài hoa của những nghệ nhân Việt Nam.
Treo các bức tranh đá quý được xem là một cách làm đẹp cho không gian sống của các gia đình Việt, nhất là trong dịp Tết, khi khách khứa đến nhà thì gia chủ càng muốn được “khoe” tranh. Nhất là những bức tranh này không chỉ trang trí nội thất mà còn thể hiện được phong cách, sự hiểu biết cũng như chiều sâu và cá tính của chủ nhà.
Giới chuyên gia lưu ý tùy theo phong cách nội thất của mỗi ngôi nhà để chọn những bức tranh đá quý sao cho thích hợp. Trong thuật bài trí nội thất theo phong thủy, không phải loại tranh đá nào cũng treo được và mỗi mẫu tranh đá quý khác nhau lại có vị trí treo khác nhau sao cho phù hợp nhất.
 |
|
Thú chơi tranh đá quý rộ lên vào dịp Tết hàng năm |
Trên nền tảng chất liệu đá quý - vốn là một trong những chất liệu mang lại những giá trị năng lượng sinh học và có khả năng tập hợp và phát năng lượng lớn, rất thường xuyên được sử dụng trong phong thủy. Do đó, năng lượng mà một bức tranh đá quý mang lại lớn hơn so với các chất liệu khác.
Một bức tranh đá quý phong thủy nếu được chế tạo đúng cách sẽ mang chỉ số năng lượng sinh học Bovis cao, năng lượng nhiều và mạnh hơn. Điều này giúp người treo tranh sẽ an nhiên, thành công và hạnh phúc.
Tranh đá quý được cho có tính tương tác cao hơn so với những loại tranh khác nhờ đặc điểm quang trọng là sự tỏa sáng lấp lánh của những viên đá quý dưới ánh sáng. Và nó không đơn thuần là tác phẩm nghệ thuật mà là một tài sản quan trọng trong sự nghiệp của người sở hữu.
Loại tranh này có nét độc đáo riêng, mỗi góc cạnh đều toát lên sự rực rỡ, óng ánh của đá tạo cho bức tranh thêm phần sống động và mang đậm hơi thở của thiên nhiên.
Trong các dòng tranh đá quý, bà Hồ Hiền cho biết bản thân tâm đắc nhất với các bức tranh về năng lượng, hạnh phúc và thịnh vượng. Thông thường, hình ảnh của loại tranh có tính hạnh phúc thì thiên về cặp đôi uyên ương, còn tranh năng lượng như là hồ nước, cá, hạt…
“Những mẫu tranh thiên về năng lượng cho phong thuỷ nhà cửa, khi treo trong phòng làm việc hay trong nhà thì sẽ cộng hưởng với năng lượng trong nhà, sẽ gia tăng trường năng lượng trong nhà, giúp cho gia chủ khoẻ hơn, vui hơn, làm ăn tốt hơn trong năm mới”, bà Hiền bộc bạch.
Thanh Thế
