Theo thống kê, hiện có đến 47 triệu người chưa tiếp cận dịch vụ vay vốn ngân hàng. Giả định mỗi năm, mỗi cá nhân có nhu cầu vay tiêu dùng khoảng 10 triệu đồng thì quy mô thị trường vốn lên tới 470.000 tỷ đồng (tương đương 23,5 tỷ USD). Đó là lý do những năm gần đây, rất nhiều công ty tài chính trong và ngoài nước đẩy mạnh khai thác thị trường này.
“Mở toang cửa” mời gọi người vay
Nhu cầu vay tiêu dùng của người dân ngày càng gia tăng, trong khi để tiếp cận nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng, người dân cần phải đáp ứng được một số điều kiện nhất định, thì các công ty cầm đồ đang “mở toang cửa” để mời gọi người vay.
Hoạt động cầm đồ thực chất là cho vay tiêu dùng. Hoạt động này tương tự mô hình tài chính vi mô của các công ty tài chính. Tuy nhiên, lãi suất cho vay thường khá cao, dao động ở mức 2.700 đồng/ triệu đồng/ngày, tức 8,1 – 12%/tháng, xấp xỉ 100 – 150%/năm, đối với các chuỗi cầm đồ hoạt động bài bản. Những cửa hàng cầm đồ núp bóng hộ kinh doanh cá thể thường cho vay với lãi suất 200 – 300%/ năm.
Nhân viên một cửa hàng F88 trên đường Định Công, Hà Nội, cho biết nếu vay cầm cố bằng các tài sản như máy tính xách tay, điện thoại, đăng ký xe máy thì thời gian vay tối thiểu là 12 tháng với tổng chi phí vay 2.700 đồng/triệu đồng/ngày, trong đó bao gồm lãi suất 1,1%/tháng, chi phí thẩm định khoản vay (1,4%), chi phí lưu giữ kho bãi và một số phụ phí khác. Mức chi phí vay này quy đổi tương đương 0,27%/ ngày, hay 8,1%/tháng và 97,2%/năm.
Tuy nhiên, nếu khách hàng muốn trả trước hạn thì sẽ tính phí phạt trước hạn là 8%/số dư nợ gốc. Mức phí phạt sẽ giảm còn 5%/số dư nợ gốc nếu như khách hàng đã vay từ 9 tháng trở lên.
Nhờ mức lãi suất hấp dẫn nên gần 2 năm trở lại đây, các chuỗi cầm đồ mọc lên như nấm sau mưa. Để thu hút khách hàng, nhiều doanh nghiệp còn thiết lập một hệ thống nhân viên thường xuyên gọi điện cho khách hàng để mời chào vay vốn.
Chị Thu Lương (quận Hoàng Mai, Hà Nội) cho hay: “Trước giờ, tôi hay nhận được lời mời chào mở thẻ tín dụng ngân hàng, mua bảo hiểm hay vay tiêu dùng ở một công ty nào đó, nay đến cả công ty cầm đồ điện thoại mời chào sử dụng vay tiền qua dịch vụ cầm đồ, tôi cảm thấy khá lạ”.
![]() |
F88 chạy đua hoàn thành mục tiêu 100 cửa hàng trong năm 2019 |
Vốn khủng rót vào hiệu cầm đồ
Quy mô vay tiêu dùng ở Việt Nam đang tăng nhanh, các khoản vay mua nhà, mua xe, đồ gia dụng và vay tiền mặt, vay qua thẻ tín dụng đang bùng nổ. Vì vậy, hầu hết các chuyên gia và những người hoạt động trong lĩnh vực tài chính đánh giá tài chính tiêu dùng sẽ là mảnh đất màu mỡ không chỉ thu hút các nhà đầu tư trong nước mà còn cả các định chế tài chính lớn nước ngoài.
Ông Phùng Anh Tuấn, Giám đốc điều hành F88, cho biết thời gian qua, đơn vị này đã được 2 quỹ tài chính quốc tế là Mekong Capital và Granite Oak đầu tư vốn. Năm 2019, F88 đặt mục tiêu đạt 100 phòng giao dịch, năm 2021 sẽ đạt mốc 300 phòng giao dịch.
Mới đây, F88 tiếp tục mở rộng các kênh huy động vốn trong và ngoài nước thông qua hình thức phát hành trái phiếu doanh nghiệp, chỉ sau 2 tuần chào bán đã huy động thành công 100 tỷ đồng. Đặc biệt, đối tượng mua trái phiếu là các tổ chức lớn có uy tín trong nước và một số nhà đầu tư cá nhân.
Một nhà đầu tư chia sẻ: “Trong vòng 5 năm tới, lĩnh vực tài chính tiêu dùng vẫn là mảnh đất màu mỡ. Vì vậy, những công ty chú trọng phát triển về công nghệ và tiềm năng trong việc phát triển thị trường tài chính cá nhân ở Việt Nam sẽ hút được sự quan tâm của nhà đầu tư”.
Thực tế, không chỉ có F88, trên thị trường, nhiều chuỗi cửa hàng cầm đồ có sự hậu thuẫn từ các quỹ tài chính và các tập đoàn kinh tế nước ngoài đang phát triển khá mạnh như: Quỹ đầu tư John Galt Ventures (Mỹ) rót vốn vào trang điện tử Camdonhanh.vn với tham vọng đưa hình thức cầm đồ trực tuyến trở thành một hình thức cho vay cầm cố tiện lợi và cạnh tranh trực tiếp với các công ty tài chính cũng như các cơ sở cầm đồ truyền thống.
Tập đoàn Srisawad Corporation (SAWAD) của Thái Lan mua lại công ty cho thuê tài chính I (ALC I) của Agribank và mở rộng chuỗi cửa hàng cầm đồ tại nhiều tỉnh thành như Nghệ An, Tp.HCM, Bình Dương và Cần Thơ…
Đại diện công ty quản lý quỹ Mekong Capital nhận xét thị trường cầm đồ Việt Nam vốn được “thống trị” bởi các tiệm cầm đồ truyền thống với 30.000 cửa hàng, chứng tỏ tiềm năng rất lớn và là một cơ hội để đầu tư. Tuy nhiên, với sự đổ bộ của các công ty tài chính, thói quen tiêu dùng của người dân trong tương lai sẽ dần được thay đổi từ dịch vụ cầm đồ truyền thống sang sử dụng các dịch vụ ở các hàng cầm đồ hiện đại.
Hoàng Hà