Theo thống kê về các khoản nợ xấu của ngân hàng ACB thì vấn đề đau đầu nhất vẫn là “nhóm 6 công ty” của bầu Kiên, GP Bank và Ngân hàng Xây Dựng. Đối với nhóm nợ G6 liên quan đến bầu Kiên, ACB đã đặt ra mục tiêu thu hồi khoản phải thu hoặc ghi nhận dự phòng trong vòng 3 năm tới, kéo dài từ 2016-2018 và đặt mục tiêu 1.000 tỷ đồng (45 triệu USD). ACB còn tồn đọng 5.767 tỷ đồng nợ nhóm công ty liên quan đến “bầu” Kiên.
Nợ xấu và tai tiếng
Trong lịch sử hoạt động của mình, ngân hàng ACB đã tạo ra rất nhiều chấn động trên thị trường tài chính. Vụ Bầu Kiên bị bắt, vụ bị “siêu lừa” Huyền Như làm mất trắng 695 tỷ đồng. Tiền gửi 24 tỷ đồng vào Vietinbank nhằm hưởng lãi cao cùng 1.172 tỷ đồng mà ACB đem gửi tại GPBank và Ngân hàng Xây dựng cũng “chưa biết ngày về”.
Hàng loạt lãnh đạo cấp cao của ngân hàng này bị bắt đẩy ACB rơi vào tình trạng khó khăn. ACB thậm chí còn phải gửi “tâm thư” để trấn an nhà đầu tư, đối tác và khách hàng mong sớm vượt qua “tâm bão”.
Trong một vụ án mới đây mà Thời báo Kinh Doanh đã phản ánh về việc Ngân hàng ACB khởi kiện đòi tiền khách hàng là bà Trần Thị Hạnh tại quận 1, Tp. HCM cho thấy cách thức kinh doanh của nhà băng này còn nhiều điều phải nói. Trong đơn tố cáo, bà Hạnh cho rằng: “Ngân hàng ACB không quan tâm đến số tiền gốc và lãi quá hạn mà tôi làm đơn xin giảm lãi suất và nộp vào số tiền là 38 tỷ đồng để chuộc lại 03 tài sản nhà, đất số 75 Yersin, 122 Yersin, quận 1, 538 Huỳnh Tấn Phát, quận 7 cho Ngân hàng ACB nhưng không được ngân hàng ACB chấp nhận. Điều này chứng tỏ ngân hàng ACB làm ăn không có đạo đức, trong khi tôi vay tiền gốc chỉ có hơn 33 tỷ đồng mà tiền lãi phạt, lãi quá hạn lên tới hơn chục tỷ đồng là quá thất đức. Ngân hàng ACB chỉ muốn chiếm những căn nhà bằng mồ hôi, nước mắt của tôi chứ không cho tôi cơ hội trả tiền”.
ACB vẫn chìm ngập trong nợ xấu
Trong vụ việc này, Ngân hàng ACB cũng xác nhận khách hàng có gửi đơn xin giảm lãi và nộp số tiền 38 tỷ để nhận lại 3 tài sản trên, nhưng không được ngân hàng chấp nhận. Và mục tiêu cuối cùng là ngân ACB cho định giá, đấu giá để bán thu hồi số tiền này thông qua thi hành án thì chưa chắc đã đủ tiền gốc chứ đừng nói tới việc thu lãi.
Nợ xấu thì vẫn còn, nhưng uy tín và cách làm việc của ngân hàng ACB sẽ giảm sút nghiêm trọng. Cả ngân hàng ACB và khách hàng đều không vui vẻ gì mà phải chịu điều tiếng tiêu cực. Khách hàng bị cưỡng ép thi hành án với việc định giá tài sản rẻ mạt nhằm nhanh chóng thâu tóm tài sản của khách hàng để giao cho người trúng đấu giá. Nếu ngân hàng ACB cứ cố làm theo cách không mấy tốt đẹp này thì sẽ có rất nhiều khách hàng từ bỏ sang ngân hàng khác.
Đại án và sự khủng hoảng
Trở lại vấn đề nợ xấu của ACB với những khoản lớn hơn lên tới hàng ngàn tỷ thì ngân hàng này cũng chỉ loay hoay với những sai lầm trong quá khứ. ACB đã phải trả giá rất đắt cho các khoản nợ này, cho sự khủng hoảng niềm tin, cho việc làm ăn thiếu chân chính của mình.
Trong vụ án “siêu lừa” Huyền Như, chính ngân hàng ACB đã giao dịch trái pháp luật nên không được pháp luật bảo vệ, và vì lý do đó ACB phải chịu trách nhiệm về việc bị Huyền Như lừa đảo chiếm đoạt 718 tỷ đồng quá dễ dàng.
Giờ đây, cổ đông của ACB là người chịu thiệt nhất khi các khoản tiền gửi, nợ vay rất lớn không thu hồi được, rồi nợ xấu ngày càng rối như tơ vò không sao xử lý được. Tiền gửi hàng trăm tỷ quá hạn tại hai ngân hàng 0 đồng là GPBank và VNCB đã “ăn mòn” lợi nhuận khiến cổ đông ngân hàng này chịu thiệt hại nặng nề. “Ám ảnh” nợ của Bầu Kiên vướng vào vòng lao lý có lẽ vẫn là kinh khủng nhất, chấn động nhất đối với ngân hàng ACB.
“Ngậm đắng, nuốt cay” vì ham lãi cao là bài học mà ACB học mãi vẫn chưa thuộc khi dư thừa vốn vẫn gửi vào ngân hàng “đói” vốn, yếu ớt để ăn chênh lệch lãi suất cao hơn. Do tính chất phức tạp trong mối quan hệ “nhằng nhịt” giữa ACB và các bên vay nợ, nhận tiền gửi nên quá trình xử lý thu hồi nợ quá hạn diễn ra ì ạch. Ngân hàng ACB bị “mất trắng” hàng trăm tỷ đồng và còn tốn thêm chi phí bù đắp khá lớn, dẫn tới lợi nhuận bị sụt giảm.
Trước những chao đảo trên, có những thời điểm, ông Trần Hùng Huy, Chủ tịch Ngân hàng ACB cũng phải đặt dấu hỏi về sự “tồn tại” của ACB. Ông Huy cho biết: “Bảng cân đối của ACB giảm sút nghiêm trọng, tính đúng đắn của chiến lược kinh doanh bị đặt dấu hỏi, giá trị thương hiệu bị tổn thương, niềm tin của khách hàng có lúc chao đảo, và… cũng nên nhìn thẳng – nói thật, trong đó có cả sự rung lắc niềm tin trong chính đội ngũ ACB”.
Lê Thuận