Không riêng ở Yên Bái, trong quá trình củng cố phát triển HTX thời gian qua, có một thực trạng nhức nhối trên cả nước là rất nhiều khó khăn, vướng mắc của khu vực kinh tế tập thể (KTTT) và HTX cứ lặp đi lặp lại, cho dù tổ chức Liên minh HTX các cấp liên tục kiến nghị, thậm chí kiến nghị qua nhiều năm, nhưng vẫn không hề được cải thiện (!)
![]() |
Lãnh đạo Liên minh HTX tỉnh Yên Bái đi sâu sát cơ sở HTX
Cấp xã không quan tâm HTX
Trên một diễn đàn HTX gần đây, ông Đỗ Nhân Đạo, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, cho biết, khu vực HTX tỉnh Yên Bái còn gặp nhiều khó khăn, trong đó chủ yếu là một số cấp ủy đảng, chính quyền nhận thức chưa đầy đủ về HTX nên thiếu quan tâm đến HTX, hầu hết nghị quyết phát triển kinh tế xã hội của các cấp ủy Đảng xã, phường không hề đả động đến phát triển HTX.
Phản ánh từ cơ sở, trong khi có nơi như chính quyền xã Phù Nham (huyện Văn Chấn) can thiệp quá sâu, tác động bất lợi tới tính tự chủ của HTX, thì có chỗ như cấp ủy xã Y Can (huyện Trấn Yên) lại buông lỏng, thiếu quan tâm HTX, chỉ đến khi Liên minh HTX tỉnh và huyện đi khảo sát thì địa phương mới biết có HTX hoạt động. Nhiều nơi HTX yếu kém và ngưng hoạt động nhiều năm nhưng địa phương không có biện pháp củng cố hoặc giải thể.
Thực tế ở tỉnh này, công tác quản lý nhà nước về KTTT còn nhiều hạn chế, các sở ngành, huyện, thị mặc dù đã bố trí cán bộ theo dõi KTTT nhưng chỉ là kiêm nhiệm, nên công tác quản lý thiếu sâu sát, thiếu hiệu quả. Trong khi đó, hoạt động phối hợp của Liên minh HTX với các sở ngành, huyện, thị chưa thường xuyên, nên những khó khăn, vướng mắc của các HTX không được tháo gỡ kịp thời.
Cụ thể ở Yên Bái đến nay vẫn chưa ban hành chính sách hỗ trợ phát triển KTTT, HTX theo Quyết định 2261 của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy, trong thời gian tới, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ ngành liên quan sớm ban hành định mức hỗ trợ theo Quyết định 2261, để giúp các địa phương có cơ sở triển khai thực hiện.
Liên minh HTX Việt Nam cũng cần có những buổi làm việc với Tỉnh ủy, UBND các tỉnh, thành phố, để giúp Liên minh HTX địa phương đề xuất ban hành Chương trình hỗ trợ KTTT giai đoạn 2015-2020 phù hợp với điều kiện từng địa bàn. Trong đó, đặc biệt quan tâm hoạt động liên doanh, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất, chế biến và tiêu thụ, nhằm tăng giá trị nông sản phẩm, nâng cao đời sống thu nhập cho thành viên và bà con nhân dân.
22 HTX chuyển thành công ty
Theo Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, qua hơn 2 năm thực hiện Luật HTX 2012, tổ chức Liên minh HTX các cấp luôn đồng hành với khu vực HTX, chủ động tổ chức nhiều hoạt động tư vấn hỗ trợ giúp các HTX vượt qua những khó khăn, vướng mắc để vươn lên phát triển và tham gia tích cực xây dựng nông thôn mới.
Đến nay, trong tổng số 318 HTX trên địa bàn Yên Bái đã có 183 HTX tiến hành đại hội sửa đổi điều lệ, xác định lại, hoặc bổ sung phương án sản xuất kinh doanh, cơ cấu lại vốn góp và mô hình hoạt động, bầu lại bộ máy lãnh đạo HTX. Trong đó, có 135 HTX đã hoàn thành tổ chức lại hoạt động đúng với quy định Luật HTX 2012, chiếm 42% tổng số HTX.
Ở các HTX sau khi tổ chức lại đã nâng cao hơn chất lượng hoạt động, cán bộ và thành viên HTX nhận thức rõ hơn nhu cầu, mục đích và nghĩa vụ trách nhiệm góp vốn đầy đủ để xây dựng và từng bước phát triển HTX. Số HTX hoạt động hiệu quả đến nay chiếm tới 60%, tăng 7,8% so với năm 2012.
Hơn hai năm qua, số HTX thành lập mới là 44 HTX, ở lĩnh vực nông nghiệp 19 HTX, công nghiệp 11 HTX, thương mại dịch vụ 8 HTX, xây dựng 3 HTX, vận tải 2 HTX…
Số HTX chuyển hình thức sở hữu khác là 22 HTX, hoạt động theo mô hình công ty TNHH và doanh nghiệp tư nhân, do quá trình rà soát xét thấy không đủ điều kiện tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX 2012.
Toàn tỉnh Yên Bái có 25 HTX giải thể tự nguyện và 40 HTX đang tạm ngừng hoạt động, chủ yếu là các HTX chuyển đổi cũ theo Luật HTX 1996 nhưng không hoạt động, hay là các HTX điện sau khi bàn giao lưới điện nhưng không tìm được phương án kinh doanh nên dừng hoạt động.
Lưu Đoàn