Năm 2017, Chính phủ đã tập trung chỉ đạo thực hiện hai chương trình mục tiêu quốc gia là Chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) và Chương trình giảm nghèo bền vững (GNBV) và đạt được những kết quả khả quan.
Phát biểu tại Hội nghị, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường – Phó trưởng BCĐ, cho rằng phấn đấu tới năm 2020 cả nước xây dựng được 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả là một trong những chỉ tiêu quan trọng xây dựng NTM.
Ba tiêu chí xây dựng NTM
Theo đánh giá của Bộ KH&ĐT, cả nước có hơn 3.000 xã được công nhận đạt chuẩn NTM, 492 xã được công nhân đạt chuẩn theo Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM giai đoạn 2016 - 2020 (vượt mục tiêu 2017); có 43 đơn vị cấp huyện thuộc 24 tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương đạt chuẩn NTM, tăng 13 huyện so với cuối năm 2016.
Về mục tiêu quốc gia GNBV, tỷ lệ hộ nghèo bình quân cả nước giảm còn khoảng 6,72% (giảm 1,51% so với cuối năm 2016). Trong đó, bình quân tỷ lệ hộ nghèo ở các huyện nghèo giảm khoảng 5% so với cuối năm 2016; hộ nghèo ở các xã đặc biệt khó khăn giảm khoảng 3 - 4% so với cuối năm 2016. Có 10/291 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang ven biển và hải đảo thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn.
Theo Bộ KH&ĐT, năm 2018, cả nước sẽ phấn đấu có ít nhất 39 - 40% số xã (khoảng 3.530 xã) đạt chuẩn NTM, tăng khoảng 5 - 6% so với năm 2017; có ít nhất 54 đơn vị cấp huyện được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM, tăng khoảng 10 đơn vị so với năm 2017; bình quân tiêu chí /xã cả nước tăng thêm tối thiểu 0,5 tiêu chí/xã so với năm 2017; giảm số xã đạt dưới 5 tiêu chí xuống dưới 60 xã.
Tiếp tục phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo cả nước bình quân 1 - 1,5%/năm (riêng các huyện nghèo, xã nghèo giảm 4%/năm; hộ nghèo dân tộc thiểu số giảm 3 - 4%/năm) theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016 - 2020.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho rằng trong xây dựng NTM cần tập trung trước hết vào cải thiện tiêu
chí thu nhập gắn liền với tổ chức sản xuất, thúc đẩy sản xuất; thứ 2 là chỉ tiêu môi trường; thứ 3 là giữ gìn văn hóa, xã hội với đặc thù từng vùng miền. Phấn đấu tới năm 2020 cả nước có 15.000 HTX nông nghiệp, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường nhấn mạnh đây không chỉ là chỉ tiêu, mà là bản chất sản xuất nông nghiệp, cần quan tâm đặc biệt.
Trước đó, tại Hội nghị sơ kết Luật HTX năm 2012, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo cũng đã cho biết Liên minh HTX Việt Nam đang phối hợp với Bộ NN&PTNT cùng các bộ, ngành ở Trung ương và địa phương triển khai xây dựng 15.000 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả. Trong đó, củng cố nâng cao hiệu quả hoạt động của 3.600 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả; thành lập mới 6.000 HTX nông nghiệp; cơ cấu lại 7.200 HTX nông nghiệp hoạt động để sản xuất - kinh doanh hiệu quả.
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Khuyến khích vươn lên thoát nghèo
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng, kết quả nổi bật là hoàn thiện khung khổ văn bản pháp lý cho cả giai đoạn 2016 - 2020 với Bộ tiêu chí mới về NTM, tiếp cận đa chiều về GNBV và theo kế hoạch đầu tư công trung hạn; bộ máy chỉ đạo điều hành hoàn thiện, thông suốt từ Trung ương tới địa phương; nhiều cách làm mới, mô hình hay gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, biến đổi khí hậu và phát triển sinh kế bền vững...
Cả nước cũng huy động được gần 400.000 tỷ đồng (vốn nhà nước, đóng góp của tổ chức, doanh nghiệp, nhân dân, vốn tín dụng ngân hàng), tạo ra nguồn lực lớn để hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu xây dựng NTM và GNBV.
Năm 2018, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ là thành viên BCĐ, các địa phương quán triệt phương châm: “Chủ động, quyết tâm, sáng tạo, quyết liệt, hiệu quả” trong xây dựng NTM và GNBV.
Trong đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh: “Với khung khổ pháp lý chung mà Chính phủ ban hành, bài học chủ động rất quan trọng đối với thực tiễn sinh động và với nhân dân, các địa phương, đồng thời đặt lên trên hết là tính hiệu quả trong thực hiện, đầu tư”.
Hiện nay, Thủ tướng và Chính phủ đang chỉ đạo sửa đổi các Nghị định về đầu tư công, trong đó có các vướng mắc về cắt giảm thủ tục đầu tư công trong xây dựng NTM và GNBV, tăng tổng mức ủy quyền đầu tư của một dự án từ 5 tỷ đồng lên 15 tỷ đồng; phân bổ, sử dụng nguồn lực xã hội để giải quyết nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng NTM, bảo đảm năm 2018 không phát sinh các khoản này...
Trưởng BCĐ Vương Đình Huệ yêu cầu các bộ, địa phương tập trung thực hiện Chương trình gắn với tái cơ cấu ngành nông nghiệp, phát triển chuỗi giá trị, làm tốt chương trình mỗi xã một sản phẩm; đẩy mạnh tuyên truyền ý nghĩa của 2 chương trình này tới toàn xã hội, để thu hút sự tham gia và nguồn lực của các tổ chức, người dân trong và ngoài nước cho xây dựng NTM và GNBV.
Trưởng BCĐ yêu cầu Bộ NN&PTNT; Bộ LĐ-TB&XH tổ chức các hội nghị chuyên đề để thúc đẩy phát triển hạ tầng, mô hình sản xuất các khu vực bãi ngang ven biển, nhân rộng các mô hình NTM kiểu mẫu; hoàn thành xây dựng tiêu chí huyện nghèo mới để khuyến khích các địa phương vươn lên thoát nghèo, không để tồn tại tâm lý không muốn thoát nghèo như một số nơi hiện nay.
Minh Sơn