Việc làm thế nào để bà con ở một huyện nghèo vùng biên, mới được thành lập như Ia H’Drai thoát nghèo nhanh, bền vững luôn là trăn trở của tập thể lãnh đạo địa phương.
Từ mô hình thí điểm…
Ông Phùng Ngọc Chiến - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Đal cho biết, Ia Đal hiện đang triển khai thí điểm mô hình nuôi gà bằng thức ăn dược liệu để có hướng nhân rộng trong toàn xã. Nếu thành công, mô hình nuôi gà bằng thức ăn dược liệu này chính là biện pháp chăn nuôi hiệu quả, vừa phòng chống dịch bệnh, vừa tạo ra sản phẩm thịt gà ngon, mới lạ và sẽ tạo ra sức hút tiêu thụ, góp phần giải quyết lao động nhàn rỗi, tăng thêm thu nhập cho bà con nông dân.
![]() |
Nuôi gà bằng thảo dược được kỳ vọng mở ra hướng mới để xóa đói giảm nghèo ở địa phương (Ảnh: TL) |
Nuôi gà bằng thức ăn dược liệu mới nghe tưởng chừng như rất khó, nhưng thực tế lại đơn giản. Do tỷ lệ gà sống và phát triển, chịu đựng với thời tiết khắc nghiệt, có khả năng chống chọi với dịch bệnh cao nên người dân tiếp cận được ngay.
Vì thế, khi triển khai chủ trương nuôi gà bằng thức ăn dược liệu, xã Ia Đal có trên 20 hộ đăng ký tham gia. Đến nay, đã có 30 hộ tham gia nuôi gà dược liệu theo chuỗi liên kết với doanh nghiệp ở TP Kon Tum. Gà được nuôi tập trung tại HTX Hợp Tiến (thôn 3) với quy mô chuồng trại 5.000 con. HTX đang nuôi thí điểm 3.000 con gà từ giữa tháng 3, đến nay gà phát triển nhanh, mạnh khỏe. Hiện, gà có trọng lượng khoảng 1kg và đến khi xuất chuồng có trọng lượng từ 3 - 3,5kg/con, giá bán dự kiến khoảng 120.000 đồng/kg.
Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Đal Phùng Ngọc Chiến cho biết, kinh phí để phát triển đàn gà thuộc gói hỗ trợ phát triển sản xuất của huyện đầu tư ban đầu khoảng 500 triệu đồng (gồm chi phí mua con giống, máy móc để chế biến dược liệu, hỗ trợ kỹ thuật).
Nguồn dược liệu bao gồm trên 20 loại cây dược liệu như nghệ, sả, hành tây, đinh lăng, tía tô… Hiện tại, các thành viên của HTX trồng được 5ha sả, 10ha nghệ…
Trang trại nuôi gà được xây dựng rất khoa học, vừa có chỗ thả rông gà, vừa có nơi cho gà ngủ, ăn uống… thoáng đãng và hợp vệ sinh. Tại trang trại có 12 người chăm sóc gà, được HTX trả lương 6 triệu đồng/người/tháng, với công việc hàng ngày là cho gà ăn, thay nước uống thường xuyên, dọn phân trong chuồng.
…Đến mong muốn nhân rộng
Theo ông Lê Văn Hào, Giám đốc HTX Hợp Tiến, ngoài khoản tiền đầu tư từ huyện, bà con là thành viên của HTX còn khó khăn nên không phải đóng một khoản kinh phí nào, chủ yếu là đóng góp công lao động như trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến dược liệu, chăm sóc đàn gà…
![]() |
Trồng thảo dược ngoài làm thức ăn nuôi gà còn mang lại nguồn thu đáng kể cho các hộ dân (Ảnh: TL) |
“Nuôi gà bằng thức ăn dược liệu khó mà dễ. Ban đầu các thành viên chưa quen, nhưng qua tập huấn kỹ thuật, bây giờ ai nấy đều thành thạo kỹ thuật chăn nuôi và nắm bắt được quy trình chế biến dược liệu”, ông Hào chia sẻ.
Theo đó, khi gà còn nhỏ, tháng đầu tiên chỉ cho ăn cám tổng hợp. Đến tháng thứ hai, trộn dược liệu vào chung với cám cho ăn, sau đó giảm dần tỷ lệ cám cho đến khi bỏ hẳn cám, cho ăn toàn dược liệu.
Dược liệu sau khi thu hoạch sẽ được lấy lá, thân (tùy theo từng loại dược liệu) xay nhuyễn như cám và trộn hỗn hợp với nhau làm thức ăn cho gà. Với mô hình này, toàn bộ diện tích cây trồng dược liệu không chỉ để làm thức ăn nuôi gà mà còn giúp người dân có thêm một khoản thu nhập từ việc bán thân, củ dược liệu.
Theo đó, ngoài làm thức ăn cho gà, lá và thân sả được nấu thành tinh dầu, pha trộn với nước cho gà uống để tăng sức đề kháng; mỗi tháng còn xuất ra thị trường từ 25 - 30 lít tinh dầu sả với giá 400.000 đồng/lít. Ước tính mỗi ha sả cho thu hoạch khoảng 30 tấn thân sả, bán được giá 4.000.000 đồng/tấn.
Với cây nghệ, ngoài việc lấy thân và lá làm thức ăn cho gà, các thành viên trong HTX còn lấy củ chế biến thành tinh bột nghệ xuất ra thị trường. Bình quân mỗi ha nghệ cho khoảng 30 tấn củ, giá bán khoảng 4.000.000 đồng/tấn. Các loại dược liệu khác cũng vậy, ngoài làm thức ăn cho gà, còn chế biến ra các sản phẩm phụ, tùy theo từng loại mà có quy trình chế biến khác nhau.
“Qua tìm hiểu các tính năng kháng sinh phòng chống dịch bệnh từ các loại dược liệu làm thức ăn nuôi gà, hy vọng đàn gà sẽ khỏe mạnh và nhanh lớn. Gà nuôi bằng dược liệu theo mô hình này, sản phẩm thịt sạch và an toàn. Trong năm nay, xã sẽ có kế hoạch nhân rộng mô hình nuôi gà bằng thức ăn dược liệu tại thôn 1 và thôn 2 theo mô hình nhóm hộ và sau đó sẽ rút kinh nghiêm nhân rộng ra toàn xã”, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Ia Đal Phùng Ngọc Chiến cho biết.
Đức Nguyễn