Đó là hướng tư vấn của đoàn công tác Liên minh HTX Việt Nam về chiến lược phát triển HTX rau an toàn (RAT) Việt Yên ở xã Hoàng Ninh, huyện Việt Yên (Bắc Giang). Đây là HTX thành lập mới theo Luật HTX 2012, hiện đang đi đầu tỉnh trong xây dựng HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm tại vùng nông thôn mới huyện Việt Yên.
Lợi thế liên kết HTX - DN
Trên địa bàn huyện Việt Yên có 54 HTX với hơn 3.000 thành viên. Năm 2017, Việt Yên chủ trương hỗ trợ kinh phí, chuyển giao công nghệ cho các HTX và mô hình kinh tế hiệu quả. Hiện Ban Chỉ đạo phát triển KTTT huyện đã bố trí hơn 1 tỷ đồng hỗ trợ cho các HTX ứng dụng công nghệ cao, trong đó có HTX RAT Việt Yên
Ông Nguyễn Thế Chuyền - Giám đốc HTX, cho biết năm qua, UBND huyện đã hỗ trợ HTX 50% giá giống, thuốc BVTV với kinh phí 500 triệu đồng để triển khai 5ha vùng RAT thôn Minh Sơn.
Ngân sách huyện cũng hỗ trợ vùng rau 90 triệu đồng để thực hiện quy trình sản xuất VietGAP và hỗ trợ 50% kinh phí xây dựng 1.000m2 nhà lưới ứng dụng công nghệ cao, với kinh phí 150 triệu đồng.
Ngoài quản lý vùng rau thôn Minh Sơn, HTX còn liên kết sản xuất bao tiêu sản phẩm cho các vùng chuyên rau ở các xã trong huyện, như Việt Tiến, Tự Lạn, Bích Sơn… với diện tích trên 10ha. Đây là vùng rau HTX đang tiến tới đầu tư mở rộng mô hình rau củ quả trong thời gian tới.
Trong thời gian qua, HTX ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm với các doanh nghiệp, như công ty VinaGreen, công ty Thực phẩm sạch Tâm Phú (Bắc Ninh), công ty Sông Hồng FARM và công ty An Sinh (Hà Nội)… Đây là điều kiện hết sức thuận lợi giúp cho HTX đã và đang hướng tới mở rộng thị phần ở các thị trường Hà Nội, Bắc Giang và Bắc Ninh.
Tuy kết quả kinh doanh của HTX đến nay chưa cao, bởi lợi nhuận chủ yếu quay vào đầu tư ban đầu, nhưng năm 2017, tổng doanh thu ba vụ rau củ quả của HTX đạt 2,262 tỷ đồng, chi phí 2,154 tỷ đồng, lợi nhuận trên 100 triệu đồng.
Tại cuộc làm việc vừa qua với đoàn công tác hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam, đại diện HTX nêu một số khó khăn, như HTX mới thành lập, các hộ thành viên xuất phát điểm thấp, thu nhập của các thành viên chưa cao nên khó thu hút được người dân tham gia…
Từ đó, HTX đề nghị Liên minh HTX các cấp hỗ trợ trang thiết bị, nhà sơ chế rau củ quả, đầu tư kho lạnh bảo quản và mua sắm xe vận tải chuyên dụng vận chuyển RAT…
Theo bà Nguyễn Thị Dung - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang, những năm gần đây, các cấp ngành ở tỉnh rất quan tâm hỗ trợ HTX phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Đặc biệt, ở huyện Việt Yên đang phát triển mạnh công nghiệp, hiện có Khu công nghiệp Đình Trám có nhu cầu rất lớn nguồn nông sản và rau củ quả, nên huyện đang ưu tiên hỗ trợ mô hình HTX RAT Việt Yên.
|
Mô hình sản xuất của HTX RAT Việt Yên
HTX tự lựa chọn hướng đi
Ông Nguyễn Mạnh Cường - Viện trưởng Viện Phát triển KTHT (Liên minh HTX Việt Nam), đã đánh giá HTX RAT Việt Yên hội tụ nhiều điều kiện khả thi tham gia chương trình hỗ trợ kỳ này của Liên minh HTX Việt Nam.
Theo Liên minh HTX tỉnh và huyện Việt Yên giới thiệu, HTX RAT Việt Yên dù mới thành lập nhưng phát triển đúng hướng, đang quy tụ thành viên sản xuất tập trung nâng cao giá trị sản phẩm. Trong khi đó vấn đề tổ chức lại sản xuất quy mô lớn chỉ có thể các HTX, DN mới có đủ nguồn lực, trình độ đẩy mạnh liên kết để tạo chuỗi sản xuất - tiêu thụ gắn với thị trường.
Theo ông Nguyễn Mạnh Cường, sự lựa chọn cuối cùng về nhu cầu hỗ trợ vẫn là HTX. Nhưng qua khảo sát cũng cho thấy HTX quá thuận lợi đầu ra sản phẩm, khi liên kết với 3 - 4 DN tiêu thụ, đặc biệt lại có thị trường tại chỗ rất rộng mở là Khu công nghiệp Đình Trám.
Vấn đề đặt ra HTX cần được tư vấn phương án hoạt động bài bản và có chiến lược phát triển, xây dựng website quảng bá thương hiệu, trong đó quy trình sản xuất bảo đảm chất lượng và an toàn… Như vậy, Liên minh HTX tỉnh Bắc Giang cần phối hợp với huyện Việt Yên, cùng tập trung hỗ trợ HTX phát triển lên mô hình Liên hiệp HTX tiêu thụ RAT, phù hợp với chủ trương lớn của Liên minh HTX Việt Nam đang khuyến khích thực hiện ở các địa phương.
Lưu Đoàn
