Năm 2009, HTX Nông sản hữu cơ Trúc Phượng ( xã Yên Thọ – Như Thanh – Thanh Hóa) thành lập với tổng số vốn điều lệ hơn 100 triệu đồng. Tháng 9/2016, HTX đã mạnh dạn cải tổ, thay đổi mô hình hoạt động theo luật mới.
Nhờ định hướng sản xuất kinh doanh theo hướng chuỗi giá trị đã nâng tầm vị trí và thu nhập của các thành viên trong HTX. Kết thúc năm 2017, vốn điều lệ của đơn vị đạt 5 tỷ đồng đã mở ra hướng đi ổn định cho các thành viên tham gia HTX.
Tiên phong xây dựng chuỗi giá trị
Khi chưa chuyển đổi sang mô hình HTX kiểu mới, hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX Nông sản hữu cơ Trúc Phượng (HTX Trúc Phượng) manh mún, nhỏ lẻ, thiếu tập trung.
Những ngày đầu chuyển đổi sang HTX kiểu mới, các thành viên trong HTX luôn xác định nhiệm vụ quan trọng nhất là làm sao để nâng cao thu nhập cho các thành viên ổn định và tìm ra hướng đi mới theo hướng bền vững nhất.
Sau gần hai năm thay đổi tư duy sản xuất, đời sống và thu nhập của các thành viên trong HTX không ngừng được nâng lên. Vừa kiểm tra sự sinh trưởng của cây nấm ăn, bà Lê Thị Thêm vừa hồ hởi nói: “Từ khi tham gia HTX, thu nhập mỗi tháng của tôi đạt 3,5 – 4 triệu đồng, vừa ổn định, vừa hiệu quả hơn so với làm nông nghiệp phụ thuộc nhiều vào thời tiết như trước đây”.
Với quy mô tập trung 2 ha, trong đó, nhà nuôi trồng nấm 0,2 ha đã cho thu hoạch 20 tấn nấm bào ngư xám, mang lại thu nhập hơn 600 triệu đồng/năm.
Diện tích còn lại được HTX quy hoạch làm mô hình trồng rau ăn lá, dịch vụ mạ khay – máy cấy với doanh thu 200 triệu đồng/năm. Đặc biệt, HTX đã hoàn thiện dây chuyền đóng bịch nấm tự động với công suất 5.000 bịch/ngày, chủ động được sản lượng theo yêu cầu của thị trường hiện nay.
Mới đây, HTX đã mở cửa hàng trưng bày và bán các sản phẩm nông sản hữu cơ của mình và được đánh giá rất khả quan do nhu cầu về thực phẩm sạch rất cao.
Để tăng thêm việc làm và thu nhập, HTX còn cơ giới hóa đồng bộ mạ khay – máy cấy – máy cày – lúa cao sản với diện tích 5 ha; gần 2 ha thâm canh rau – củ – quả hữa cơ phục vụ cho cửa hàng thực phẩm sạch của mình.
|
Mô hình sản xuất mạ khay tại HTX nông sản hữu cơ Trúc Phượng
Ông Lê Đình Trúc – Giám đốc HTX Nông sản hữu cơ Trúc Phượng, cho biết: “Ngay từ những ngày đầu chuyển sang mô hình HTX kiểu mới, tất cả các thành viên luôn đau đáu tìm hướng đi mới cho mình là gắn chuỗi giá trị vào sản xuất hàng hóa nông sản và áp dụng kĩ thuật, khoa học vào sản xuất các loại nông sản sạch để cung ứng ra thị trường. Trong năm đầu tiên thực hiện kế hoạch, HTX Trúc Phượng đã thành công ngoài mong đợi. Chúng tôi thấy hướng đi của mình là hoàn toàn đúng đắn”.
Ông Trúc cũng chia sẻ thêm: “HTX sẽ mở rộng diện tích trồng nấm lên 3.000 – 5.000 m2, đồng thời đa dạng nhiều chủng loại nấm, tìm kiếm kĩ sư chuyên sâu nông nghiệp hữu cơ để có thể phát triển và hoàn thiện hơn nữa các sản phẩm nông nghiệp hữu cơ.
HTX phấn đấu đạt giá trị thu nhập cho 1ha trên 500 triệu đồng/ năm, củng cố các dịch vụ hiện có, mở rộng ngành nghề sản xuất, khâu dịch vụ để đảm bảo tăng thu nhập cho các thành viên và giải quyết được nhiều việc làm hơn nữa cho nhân dân trên địa bàn xã.
Cần liên kết chặt chẽ
Ông Nguyễn Văn Hưng – Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa, nhận xét: “HTX Trúc Phượng là một trong những lá cờ đầu thực hiện liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất nông sản hữu cơ của tỉnh, đây là HTX mạnh dạn đầu tư khoa học, công nghệ tiên tiến để sản xuất nấm theo hướng hữu cơ, thực hiện việc phát triển sản xuất theo mô hình gắn với chuỗi giá trị. Đây thực sự là điển hình của HTX kiểu mới là nâng cao thu nhập, hiệu quả cho các thành viên tham gia”.
Để mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm phát huy hiệu quả hơn nữa, rất cần sự quan tâm, vào cuộc quyết liệt của các cấp chính quyền, trong đó, vai trò đầu tàu là Liên minh HTX tỉnh để nhân rộng các mô hình, là cầu nối giúp tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp.
|
Kiểm tra nấm ăn tại mô hình nấm ăn của HTX Nông sản hữu cơ Trúc Phượng
Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa luôn xác định tiếp tục triển khai các hoạt động hỗ trợ phát triển HTX là nhiệm vụ trọng tâm với các nhiệm vụ thiết thực như tư vấn, hướng dẫn thành lập HTX, hỗ trợ các HTX tiếp cận các nguồn vốn tín dụng, quỹ hỗ trợ HTX TW, các chương trình khuyến nông của tỉnh, xây dựng các mô hình HTX kiểu mới, hỗ trợ pháp lý cho các HTX…
Trong thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh sẽ có nhiều chính sách khuyến khích, hỗ trợ các HTX nông nghiệp đang trong lộ trình xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với xây dựng chuỗi giá trị sản phẩm, để từ đó, các HTX có thêm nhiều cơ hội để phát triển và có sự liên kết chặt chẽ hơn nữa trong chuỗi giá trị.
Thông qua xây dựng chuỗi giá trị, HTX sẽ cung cấp dịch vụ đầu vào cho thành viên HTX với giá thấp nhất và đảm bảo đầu ra cho sản phẩm của HTX với giá bán cao nhất, thay vì phải qua các khâu trung gian làm tăng giá đầu vào và hạ giá thành sản phẩm.
Việc xây dựng chuỗi giá trị gắn với xây dựng HTX cũng giúp các thành viên trong HTX có tiếng nói mạnh mẽ hơn, có năng lực đàm phán trong giao dịch với đối tác.
Ông Nguyễn Văn Hưng – Chủ tịch liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa, khẳng định: liên kết trong sản xuất theo chuỗi giá trị là xu thế tất yếu. Trong các mô hình liên kết, liên kết giữa nông dân và nông dân, nông dân và doanh nghiệp chưa thể hình thành nên một mô hình phát triển ổn định và bền vững.
Ở đây còn có rất nhiều mắt xích trong chuỗi sản xuất nông sản liên kết lại với nhau để hình thành nên mối liên kết “4 nhà” mà nhà doanh nghiệp là hạt nhân và chính là mắt xích quan trọng nhất trong chuỗi liên kết.
Rõ ràng, nhu cầu liên kết giữa các HTX với nhau, giữa HTX với doanh nghiệp là hết sức cần thiết. Đặc biệt, trong sản xuất theo chuỗi phải có sự gắn kết, doanh nghiệp phải tham gia ngay từ đầu của quá trình sản xuất, tổ chức tập huấn khoa học kỹ thuật cho nông dân, giám sát thực hiện các quy trình để cho ra sản phẩm đồng đều về chất lượng, an toàn thực phẩm, truy nguyên được nguồn gốc.
Như Quỳnh
