Theo ông Nguyễn Cao Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Bình, nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, các địa phương trong tỉnh đã đổi mới, phát triển sản xuất gắn với xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giúp kinh tế - xã hội tại các địa phương ngày thêm khởi sắc, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng nâng cao. Các ngành chức năng và các địa phương tiếp tục phát huy thế mạnh trong phát triển sản xuất, đồng thời quan tâm, nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX.
Coi trọng tiêu chí số 13
Thực hiện tiêu chí số 13, UBND tỉnh Ninh Bình đã chỉ đạo các cấp, ngành liên quan đẩy mạnh thực hiện kế hoạch về phát triển HTX, liên hiệp HTX hoạt động có hiệu quả.
Tham gia mô hình HTX nhằm thúc đẩy liên kết sản xuất, nâng cao giá trị sản phẩm, tăng thu nhập cho người dân. |
Bên cạnh đó, tỉnh đã quan tâm hỗ trợ thành lập mới nhiều HTX chuyên ngành theo hướng liên kết sản xuất, ứng dụng công nghệ cao và sản xuất nông nghiệp hữu cơ với một số sản phẩm cây, con chủ lực theo vùng miền có lợi thế cạnh tranh, tham gia sâu vào chuỗi giá trị sản xuất.
“Tiêu chí số 13 (hình thức tổ chức sản xuất) trong xây dựng NTM là một trong những tiêu chí quan trọng, có vai trò thúc đẩy kinh tế, xã hội, làm nền tảng để hoàn thành các tiêu chí về thu nhập và tỷ lệ hộ nghèo. Xác định rõ tầm quan trọng đó, tỉnh đã nỗ lực hỗ trợ các HTX phát triển và thành lập nhiều HTX chuyên ngành mới theo tiềm năng, thế mạnh của từng địa phương, phù hợp với nhu cầu thị trường”, ông Sơn cho hay.
Điển hình như HTX nông nghiệp Đồng Xuân Tiến, xã Khánh Thành, huyện Yên Khánh. Theo đó, xuất phát từ nhu cầu thực tế, HTX đã sớm tập trung phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa an toàn, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân.
Ông Nguyễn Hoàng Kim, Giám đốc HTX nông nghiệp Đồng Xuân Tiến cho biết: Với khoảng 250 ha đất lúa, HTX đã thực hiện quy hoạch cánh đồng mẫu lớn, đưa các giống lúa năng suất, chất lượng cao vào gieo trồng và vận động người dân đẩy mạnh liên kết sản xuất, thực hiện canh tác lúa theo hướng an toàn.
Đến nay, HTX có trên 70 ha lúa được chứng nhận VietGAP, 100 ha được doanh nghiệp ký kết bao tiêu sản phẩm. Đối với diện tích đất thổ canh, đất 2 lúa kém hiệu quả, HTX vận động bà con tích cực chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa các giống có giá trị kinh tế cao vào sản xuất như ổi lê Đài Loan, dưa bao tử, ngô ngọt, cà chua, ớt, cây dược liệu, mướp đắng, bí xanh, mướp Nhật, rau cải các loại…
Bên cạnh đó, HTX mạnh dạn đầu tư xây dựng khu vực nhà sơ chế, kho lạnh để bảo quản nông sản và trở thành "cầu nối" trong việc thu mua, giới thiệu, phân phối sản phẩm cho thành viên.
Điều này đã góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, cũng như tạo điều kiện để xã hoàn thành các tiêu chí NTM, trong đó có tiêu chí số 13 về tổ chức sản xuất, đưa xã Khánh Thành trở thành một trong 3 xã đầu tiên của tỉnh đạt chuẩn NTM kiểu mẫu vào cuối năm 2020.
Bác Nguyễn Thị Hòa, thành viên của HTX cho biết: "Trước đây, gia đình tôi tự sản xuất rau theo mùa vụ và tiêu thụ rau trên thị trường tự do. Cũng như nhiều nông dân khác, nhiều vụ không tránh khỏi tình trạng "được mùa mất giá", bị thương lái ép với giá rất thấp, vì thế thu nhập bấp bênh".
Nhưng hơn 5 năm nay, khi tham gia liên kết sản xuất với HTX, gia đình bà Hòa được tiếp cận với phương pháp sản xuất rau theo tiêu chuẩn VietGAP và được HTX bao tiêu toàn bộ sản phẩm với giá bán ổn định. Cách làm mới đã mang lại nguồn thu nhập cao hơn từ 1 - 1,5 triệu đồng/sào/vụ so với trước đây.
Nâng cao chất lượng các tiêu chí
Xác định rõ việc xây dựng NTM có điểm khởi đầu không có điểm kết thúc, tỉnh Ninh Bình đã chú trọng thực hiện phát triển sản xuất gắn với xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, tuyên truyền, vận động người dân phát triển kinh tế gắn với phát triển cây trồng chủ lực của địa phương, tích cực áp dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất gắn với thực hiện chương trình mỗi xã một sản phẩm và xây dựng các vùng sản xuất tập trung.
Nhân rộng các mô hình HTX gắn với chuỗi giá trị, tạo động lực cho quá trình xây dựng NTM. |
Điển hình như HTX Hợp Tiến, xã Khánh Nhạc, huyện Yên Khánh đang thực hiện 9 khâu dịch vụ trong đó có 7 dịch vụ phục vụ sản xuất nông nghiệp: làm đất, thủy lợi cắt cỏ nạo vét kênh mương, dịch vụ cung ứng vật tư nông nghiệp (giống cây trồng, phân bón, thuốc trừ sâu), trông coi điều tiết nước bảo vệ đồng điền, điều tra sâu bệnh, diệt chuột, thu hoạch.
Hai dịch vụ khác là: Dịch vụ tín dụng nội bộ và dịch vụ thu gom vận chuyển rác thải sinh hoạt. Doanh thu của HTX năm 2021 đạt trên 6,8 tỷ đồng, lợi nhuận đạt 125 triệu đồng. Năm 2022, ước doanh thu đạt 7,1 tỷ đồng.
HTX luôn duy trì ổn định đời sống cho trên 50 lao động làm việc thường xuyên trong HTX, ngoài ra HTX thường xuyên tổ chức hướng dẫn kỹ thuật, chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật cho nông dân. HTX đã và đang làm tốt nhiệm vụ hỗ trợ thành viên sản xuất nông nghiệp, phát triển kinh tế hộ, đóng vai trò quan trọng trong xây dựng NTM tại địa phương.
Hiện nay, HTX Hợp Tiến đã ký kết hợp đồng với Công ty xuất nhập khẩu Kiên Giang Hưng Yên; HTX 770 Trường Sơn Thăng Bình Quảng Nam xuất từ 300-500 tấn/vụ về lúa giống, lúa thương phẩm chất lượng cao, ký hợp đồng với Công ty TNHH Á Châu (Tam Điệp, Ninh Bình) để bao tiêu ngô, dưa bao tử và khoai tây... Cùng với đó, hợp đồng dịch vụ với hộ thành viên và khách hàng sản xuất và tiêu thụ các loại cây rau màu, dưa bao tử, cà chua, bí xanh...
Qua đó, thành viên yên tâm sản xuất theo kế hoạch của HTX và được tiếp cận với khoa học kỹ thuật, nhất là đầu ra của sản phẩm luôn được ổn định thông qua hợp đồng.
Ông Nguyễn Xuân Tuyển, Chủ tịch UBND huyện Yên Khánh đánh giá, phát huy tiềm năng, lợi thế của địa phương, các HTX trong huyện đã đổi mới, phát triển sản xuất gắn với xây dựng NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu giúp kinh tế - xã hội tại các địa phương ngày thêm khởi sắc, đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân ngày càng nâng cao.
“Nhân rộng các mô hình kinh tế HTX gắn với chuỗi giá trị, tạo động lực cho quá trình xây dựng NTM gắn với thực hiện tốt Đề án tái cơ cấu ngành nông nghiệp, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nông dân đang tạo sức mạnh tổng hợp của các HTX tiếp tục đóng góp xây dựng, nâng cấp kết cấu hạ tầng nông thôn, phấn đấu xây dựng hình thức tổ chức sản xuất đáp ứng yêu cầu của tiêu chí số 13 trong xây dựng NTM”, Chủ tịch UBND huyện Yên Khánh chia sẻ.
Hoàng Hằng