Ngày cuối tuần qua (18/3), Chủ tịch Võ Kim Cự đã dẫn đầu đoàn công tác Liên minh HTX Việt Nam đi thăm và làm việc nhằm thúc đẩy phát triển HTX tỉnh Sơn La. Đoàn đã đến thăm các quỹ TDND, các HTX rau hoa quả đang nỗ lực hoạt động trên vùng cao nguyên Mộc Châu.
Làm ngay chanh leo quy mô lớn
Mộc Châu có thổ nhưỡng, tiểu khí hậu lý tưởng để trồng các loài hoa cao cấp và cây rau củ quả đặc sản an toàn. Ở đây, việc phát triển HTX rất phù hợp với chính sách khuyến khích của Đảng và Nhà nước, nhất là mở rộng nguồn cung thực phẩm an toàn đang là vấn đề thời sự thu hút sự quan tâm toàn xã hội.
Theo Liên minh HTX tỉnh Sơn La, Mộc Châu hiện có 31 mô hình HTX, hầu hết hoạt động trên lĩnh vực nông nghiệp và thương mại dịch vụ. Tại huyện có điểm sáng HTX dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5, có thương hiệu Rượu Mận, Rượu Ngô nổi danh trong nước và quốc tế nhiều năm nay. Ngoài ra, HTX 19/5 còn đa dạng sản phẩm chế biến từ nhiều loại quả củ đặc hữu ở vùng đất Mộc Châu.
Tại vườn cây, anh Nguyễn Minh Thái, giám đốc HTX chanh leo Mộc Châu, đã báo cáo với đoàn công tác về câu chuyện cây chanh leo “soán ngôi” cây susu. Từ năm 2013, người dân Mộc Châu rộ lên việc bỏ cây mận, bỏ cây ngô, chuyển mạnh sang trồng susu, nên đẩy cung vượt quá cầu. Hệ lụy, cây susu không chỉ rớt giá, không đầu ra, mà còn lao đao vì bệnh hại và thiên tai.
Năm 2015, anh Thái vận động thành lập HTX chanh leo Mộc Châu, tự túc toàn bộ vốn liếng, công sức, hỗ trợ các hộ thành viên và người dân tận dụng trồng ngay trên giàn susu bỏ không. Đến nay, giống cây mới đã cho thấy phù hợp với đất Sơn La. Cây sinh trưởng tốt, cho năng suất thu hoạch quả rất cao và quay vòng vốn rất nhanh.
Với gần 5ha, anh Thái trồng cây chanh leo từ tháng 4/2015 và chỉ đến cuối năm đã thu về 190 tấn quả, thu hơn 1,3 tỷ đồng. Sau trừ chi phí đầu tư trên 200 triệu đồng, anh Thái có lãi trên 1,1 tỷ đồng, quy ra mỗi hecta lãi 230 triệu đồng, gấp 10 lần cây ngô và gấp 5 - 7 lần các cây khác.
Trao đổi với lãnh đạo và cán bộ HTX tỉnh, Chủ tịch Võ Kim Cự khẳng định, Mộc Châu có đầy đủ điều kiện để mở rộng ngay diện tích cây chanh leo theo quy mô hàng hóa lớn. Để bảo đảm sự phát triển bền vững, HTX chanh leo Mộc Châu cần kết nối với mô hình cây chanh leo ở tỉnh Đắc Nông và tham gia vào chuỗi giá trị sản phẩm HTX do Liên minh HTX Việt Nam chủ trì triển khai.
Đoàn công tác cũng đến thăm HTX rau an toàn Tự Nhiên. Mô hình HTX này đi lên từ THT từ 5 năm trước, đến nay, có 37 thành viên và 13,7ha đất rau. Năm 2015, HTX cung cấp ra thị trường 357.518 tấn sản phẩm rau quả an toàn, trong đó cung cấp thẳng vào các siêu thị ở Hà Nội, Hải Phòng và Quảng Ninh là 302.323 tấn, đạt doanh thu gần 5 tỷ đồng. Đây cũng là mô hình HTX tạo được niềm tin cho đoàn công tác và triển vọng trở thành chuỗi giá trị sản phẩm HTX trong tương lai.
|
Chủ tịch Võ Kim Cự trao đổi với HTX chanh leo Mộc Châu
Tháo gỡ bế tắc quỹ TDND
Cũng ở Mộc Châu có tới 3 quỹ TDND, chiếm nửa số quỹ TDND toàn tỉnh. Điển hình nhất là mô hình Quỹ TDND Thị trấn Nông trường Mộc Châu, hiện nằm trong top 10 quỹ TDND mạnh tầm quốc gia, với tổng vốn huy động đến nay đạt 700 - 800 tỷ đồng.
Báo cáo với đoàn công tác, ông Nguyễn Đức Huy - Chủ tịch HĐQT Quỹ, cho biết Quỹ ở thị trấn Nông trường Mộc Châu cũng như các quỹ TDND hiện nay còn gặp khó khăn bởi Thông tư 03 ngày 23/1/2014 về quỹ bảo toàn hệ thống và Thông tư 04 ngày 31/3/2015 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Các quỹ trong cả nước rất khó thực hiện Mục b, Điều 28 và khoản 2, Điều 36 của Thông tư 04. Cụ thể như quy định mức góp vốn thường niên của thành viên tối thiểu là 100.000 đồng từ năm 2016. Nếu cứ thế, các quỹ sẽ không thực hiện được, vì chỉ có thành viên vay vốn lại mới buộc phải chấp nhận góp thêm vốn điều lệ 100.000 đồng. Hơn nữa, việc góp thêm vốn này lặt nhặt, lợi tức không đáng kể, mất thời gian tính toán và làm thủ tục, nhất là khảo sát có tới 95% thành viên không đồng ý… và có thể, họ sẽ bỏ quy, chuyển sang giao dịch với tổ chức tín dụng khác ngay.
Phát biểu trong buổi làm việc với với Quỹ, Chủ tịch Võ Kim Cự nhấn mạnh: “Việc kiến nghị bất cập Thông tư 03 và 04 của Quỹ TDND Thị trấn Nông trường Mộc Châu thể hiện tính trách nhiệm rất cao. Tôi cũng đi các quỹ khắp 3 miền, hầu như tất cả 1.148 quỹ TDND trên cả nước đều đồng thanh đề nghị thay đổi, điều chỉnh, thậm chí có thể phải bỏ nhiều điểu khoản không phù hợp thực tiễn của Thông tư 03”.
Lưu Đoàn
