Với vị thế cơ quan Thường trực Ban chỉ đạo phát triển kinh tế tập thể (KTTT) thành phố, Liên minh HTX Tp.Hà Nội luôn tham mưu với Thành ủy, UBND thành phố chỉ đạo đến các quận huyện hằng năm tăng cường các kế hoạch củng cố và phát triển HTX, trong đó chú trọng xây dựng mô hình HTX kiểu mới gắn với nông thôn mới, dồn điền đổi thửa, cơ giới hóa sản xuất…
HTX kiểu mới xuất hiện
Từ các chương trình, đề án nêu trên, ông Nguyễn Tiến Phong - Phó Chủ tịch Liên minh HTX Tp.Hà Nội, cho biết trên toàn địa bàn thành phố hiện có 394 HTX tổ chức lại hoạt động theo Luật HTX 2012. Và ngay trong quá trình củng cố lại, các HTX này đã đổi mới nâng cao chất lượng hoạt động và mở rộng thêm nhiều ngành nghề kinh doanh mới.
Bên cạnh đó, nhiều HTX kiểu mới ở Thủ đô còn xuất hiện khi thành lập mới theo các kế hoạch tư vấn hỗ trợ của Liên minh HTX thành phố về ứng dụng công nghệ cao, về phát triển chuỗi cung ứng nông sản chất lượng cao và an toàn, hay phát triển các HTX gắn với nông đặc sản Hà Nội, ví như các sản phẩm khoai lang Hoàng Long ở Ba Vì, rau muống tiến vua Sen Chiểu (Phúc Thọ), gạo nếp cái hoa vàng Liên Hà (Đông Anh)…
Dù là HTX cũ được củng cố lại, hay mô hình HTX thành lập mới, các HTX kiểu mới ở Hà Nội đều mở rộng liên kết khép kín chuỗi giá trị sản phẩm HTX từ sản xuất đến tiêu thụ, xây dựng thương hiệu nâng cao giá trị hàng hóa và tăng thu nhập cho thành viên HTX.
Tiêu biểu có thể kể đến các HTX: nông nghiệp Đồng Phú (Chương Mỹ), rau an toàn Thanh Xuân (Sóc Sơn), chăn nuôi Hoàng Long, nấm Sáng Thiện, công nghệ cao Thăng Long…
Cụ thể như HTX nông nghiệp Đồng Phú là HTX cũ được tổ chức lại hoạt động từ tháng 12/2015, với 700 thành viên và làm chủ yếu gạo lứt, gạo hữu cơ… HTX này đi đúng hướng HTX kiểu mới, khi ký hợp đồng liên kết với ba DN bao tiêu trên 50% sản lượng gạo hữu cơ, còn lại, HTX bán trực tiếp cho các cơ quan, đơn vị, trường học ở Thủ đô.
Hay như HTX nấm Sáng Thiện, đơn vị vững mạnh tiêu biểu với mô hình HTX kiểu mới ít xã viên, thành lập tháng 7/2010, chỉ có 9 thành viên. Đến nay, HTX có 25 thành viên trên địa bàn 7 tỉnh, thành phố từ Hà Nội, Thái Nguyên… đến Hà Nam, Thanh Hóa. HTX này có tới 29 lán với tổng diện tích 21.900m2 chuyên làm nấm. Bám sát tiêu chí HTX kiểu mới, HTX nấm Sáng Thiện đã liên kết với công ty CP Nhất Nam tiêu thụ khoảng 30% sản lượng nấm tại chuỗi 23 siêu thị Fivimart…
![]() |
Mô hình HTX kiểu mới chuyên sản xuất nấm ở Hà Nội
Xoay quanh “nhu cầu chung”
Theo kinh nghiệm thực tiễn của Liên minh HTX Tp.Hà Nội, HTX kiểu mới phải thực sự tuân thủ đúng Luật về HTX, từ khi thành lập đến quá trình hoạt động đều xuất phát từ nhu cầu chung của thành viên, lấy thành viên là “trung tâm” trong mọi kế hoạch sản xuất kinh doanh.
Điều kiện “cần” khi và chỉ khi thành lập HTX kiểu mới phải có những liên kết rõ ràng, đem lại lợi ích thiết thực cho thành viên. Còn điều kiện “đủ”, đòi hỏi phải có vai trò người đứng đầu, có cán bộ chủ chốt am hiểu và nhiệt tình với HTX.
Thực tế từ Thủ đô, cho thấy không nên nóng vội trong phát triển HTX kiểu mới. Việc này cần những bước đi thích hợp từ thấp đến cao, khởi đầu từ nhu cầu chung, tiếp đó, quá trình thiết lập tổ chức và triển khai hoạt động cũng căn cứ từ nhu cầu chung. Có lẽ tốt hơn cả, ban đầu nên tổ chức dưới dạng tổ hợp tác, đến độ chín muồi mới phát triển thành HTX.
Trong điều kiện hiện nay, quá trình tư vấn hỗ trợ HTX kiểu mới nên bắt đầu từ những nhóm thành viên nhất định, thực sự hợp tác chuyên sâu một ngành nghề, không nhất thiết phải quy mô lớn. Quá trình vận hành trên thực tế tất yếu nảy sinh sự đa dạng với nhiều nhu cầu chung khác, đó mới là tiền đề hình thành và phát triển HTX kiểu mới đa ngành nghề.
“Năm 2016 này, Liên minh HTX Tp.Hà Nội được thành phố giao triển khai xây dựng 11 chương trình, dự án, đề án phát triển KTTT, trong đó có đề án xây dựng mô hình HTX kiểu mới. Theo đó, từ nay đến năm 2020, Liên minh HTX thành phố phối hợp với các quận, huyện xây dựng 9 mô hình HTX kiểu mới, chủ yếu trên các lĩnh vực trồng hoa, quả áp dụng công nghệ cao, dịch vụ trong làng nghề, sản xuất chế biến và tiêu thụ rau an toàn, thủy sản, trang trại, vận tải kết hợp với du lịch, vệ sinh môi trường và dịch vụ nhà ở…”, ông Nguyễn Tiến Phong cho biết.
Lưu Đoàn