Trong kế hoạch thực hiện Nghị quyết 02 của HĐND tỉnh về phát triển HTX, UBND tỉnh Đăk Lăk giao nhiệm vụ cho Liên minh HTX tỉnh phối hợp chặt chẽ với các cấp ngành để thực hiện chiến lược phát triển HTX những năm 2016 - 2020, mục tiêu tạo chuyển biến rõ nét nhận thức về vai trò HTX trong đời sống kinh tế - chính trị - xã hội.
Những mục tiêu cụ thể
Theo Liên minh HTX tỉnh Đăk Lăk, khu vực HTX ở tỉnh vừa qua phải đối mặt nhiều khó khăn triển khai Luật HTX 2012. Nguyên nhân là do các văn bản hướng dẫn chậm được ban hành, nhiều HTX không đủ điều kiện tổ chức lại hoạt động… Song, nhìn lại hơn 3 năm thực hiện Luật, tình hình phát triển HTX trên địa bàn tỉnh được cải thiện rõ nét, nhất là HTX khẳng định rõ hơn vị trí, vai trò trong bước phát triển chung của nền kinh tế.
Kết quả, ở Đăk Lăk đến nay có 369 HTX, 3 Liên hiệp HTX với tổng số khoảng 58.000 thành viên HTX. Doanh thu mỗi năm bình quân đạt khoảng 1,1 tỷ đồng/HTX, lợi nhuận 185 triệu đồng/ HTX. Vốn điều lệ mỗi HTX vào khoảng 1,5 tỷ đồng, thu nhập lao động trong HTX đạt 29 triệu đồng/năm. Toàn tỉnh có khoảng 1.800 cán bộ quản lý, kế toán nghiệp vụ HTX, song phần lớn các HTX đều rất thiếu cán bộ có năng lực quản lý, điều hành sản xuất kinh doanh...
Cuối năm 2016, HĐND tỉnh đã ban hành riêng Nghị quyết 02 về chiến lược phát triển HTX đến năm 2020. Đây là bước cụ thể hóa các chính sách hỗ trợ tổ hợp tác (THT) và HTX, như hỗ trợ thành lập mới HTX, đào tạo và bồi dưỡng cán bộ HTX, THT và các chính sách hỗ trợ thuế, đầu tư và tín dụng, khoa học công nghệ và thị trường… Đặc biệt, trong đó có các cơ chế ưu tiên phát triển HTX nông nghiệp vùng đồng bào dân tộc thiểu số và hỗ trợ xây dựng HTX điển hình.
Mục tiêu từ nay đến 2020 là mỗi năm Đăk Lăk phấn đấu phát triển mới 20 HTX trở lên. Khu vực HTX thu hút khoảng 100.000 thành viên, tạo việc làm trực tiếp và gián tiếp cho khoảng 80.000 lao động. Khoảng 90% số hộ nông dân tham gia thành viên HTX và sử dụng các dịch vụ của THT, HTX, nâng mức thu nhập thành viên mỗi năm từ 29 triệu đồng lên 40 - 50 triệu đồng/người. Hàng năm, Đăk Lăk xây dựng ít nhất 5 mô hình HTX và cá nhân điển hình trong phạm vi huyện, thị xã, thành phố và ngành…
Bên cạnh mục tiêu phát triển mới HTX, UBND tỉnh chỉ đạo Liên minh HTX và các cấp ngành tập trung xử lý dứt điểm các HTX ngừng hoạt động. Nghiêm túc triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 02/2016/NQ-HĐND ngày 30/8/2016 của HĐND tỉnh về chiến lược phát triển KTHT giai đoạn 2016 - 2020, nhằm từng bước nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các mô hình HTX kiểu mới, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
![]() |
Liên minh HTX tỉnh Đăk Lăk báo cáo tại hội nghị của tỉnh về phát triển HTX
Khó xử lý nợ thuế HTX
Ông Nguyễn Thiên Văn - Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, cho biết tỉnh đang quyết liệt thực hiện rất nhiều giải pháp xử lý HTX ngừng hoạt động. Trong nhiều vấn đề đặt ra, vướng nhất là xử lý HTX nợ thuế, gồm nợ thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp và tiền phạt chậm nộp thuế.
Trong quá trình giải quyết tồn đọng cũ, HTX bộc lộ cái khó không xác định được số nợ thuế của HTX, bởi HTX ngưng hoạt động từ lâu, chủ nhiệm HTX (người đại diện pháp luật đơn vị) đã đi khỏi địa phương… Hiện, số HTX cũ tồn đọng nợ thuế chiếm phần lớn các HTX dịch vụ điện, sau khi chuyển giao lưới điện cho ngành điện quản lý.
Ở Đăk Lăk bây giờ nhiều HTX và nhất là HTX dịch vụ điện đã nợ thuế 4 - 5 năm, mà theo quy định, số nợ đó xác định 10 năm trở lên mới được xóa nợ. Nếu căn cứ như thế, các HTX này không bao giờ xử lý được tồn đọng tài chính. Đây là vấn đề tỉnh kiến nghị Liên minh HTX Việt Nam và các cơ quan trung ương có các cơ chế chính sách hỗ trợ địa phương các giải pháp xử lý HTX tồn tại hình thức, ngừng hoạt động theo đặc thù từng ngành nghề và vùng miền.
Ông Nguyễn Thiên Văn cũng đề xuất các bộ ngành Trung ương chia sẻ hơn với các địa phương và HTX cơ sở tháo gỡ những khó khăn, để triển khai thực thi Luật HTX 2012 đạt hiệu quả cao. Riêng Bộ Tài chính, Bộ KH&ĐT sớm phân bổ vốn về hỗ trợ bồi dưỡng cán bộ và hỗ trợ xây dựng cơ sở hạ tầng theo Quyết định 2261, để các địa phương sớm có nguồn lực thúc đẩy quá trình củng cố và phát triển HTX.
Lưu Đoàn