Văn hoá thưởng trà mang nét “thanh lịch” và “toả hương” đã tồn tại từ lâu đời ở Việt Nam. Trong đó không thể không nhắc đến mảnh đất Thái Nguyên là cái nôi của chè Việt. Nơi đây có khí hậu thuận hòa và thổ nhưỡng được thiên nhiên ban tặng, chất đất sỏi cơm của vùng núi trung du cùng tỷ lệ dinh dưỡng phù hợp với sự sinh trưởng của cây chè, giúp cho chè Thái Nguyên nói chung và trà Sơn Dung nói riêng có một đặc trưng không lẫn với các vùng chè khác. Nước chè vàng óng, thoang thoảng hương cốm non, vị chát dịu và ngọt hậu rất lâu khiến người thưởng trà nhớ mãi.
Câu chuyện từ những lá trà
Ra đời tại Thái Nguyên, vùng đất được mệnh danh là “đệ nhất danh trà” với những vùng chè đặc sản nổi tiếng như Tân Cương, La Bằng, Khe Cốc, Trại Cài, Sông Cầu…, Sơn Dung Trà là một thương hiệu đã có từ lâu đời, với kinh nghiệm truyền thống cha truyền con nối từ sản xuất đến kinh doanh, đã từng bước phát triển theo những giá trị cốt lõi mà bà Vũ Thị Dung - một nghệ nhân Làng nghề Việt Nam đã tâm huyết xây dựng (từ năm 1977).
Từ tiền đề đó, năm 2018, chị Nguyễn Thị Như Trang (con dâu bà Dung) nay là Giám đốc HTX Trà Sơn Dung đã mạnh dạn cùng một số anh em thành lập HTX để “hiện thực hóa” những kỳ vọng, tâm huyết mà mẹ chồng ấp ủ hàng chục năm dù các sản phẩm Trà Sơn Dung đã được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng.
“Khi bé, mình thích nhất những lúc được bố mẹ đưa lên nương chè, hít hà mùi thơm dịu ngọt của hương chè sớm. Sau này khi lập gia đình, mình may mắn được mẹ chồng là nghệ nhân Vũ Thị Dung truyền dạy bí quyết gần 50 năm của gia đình làm ra những sản phẩm trà không chỉ ngon, sạch mà còn độc đáo. Với tâm niệm nghề nào mà giúp đỡ được nhiều người, chia sẻ nhiều giá trị cho cộng đồng cũng đáng trân quý, là thế hệ thứ ba nối nghiệp làm chè, với mình đó không đơn thuần là công việc mà còn là một sứ mệnh cao cả”, chị Trang vừa pha trà vừa bồi hồi kể.
Ít ai biết rằng trước khi đảm nhiệm vai trò Giám đốc HTX Trà Sơn Dung, chị Nguyễn Thị Như Trang từng làm giảng viên đại học. Hỏi lý do bỏ công việc nhiều năm cống hiến để toàn tâm toàn ý với cây chè và sản phẩm trà, chị Trang đặt vào tay tôi búp chè non rồi nói: "Khi làm giảng viên, mình dành toàn bộ tâm sức nghiên cứu và giảng dạy, mong truyền cho những lớp sinh viên kiến thức và kỹ năng tốt nhất. Mình nghiệm ra rằng, dù làm bất cứ việc gì thì phải thật sự toàn tâm toàn ý mới có thể gặt hái được những thành quả.
Giống như con người, những búp chè non cũng vậy, chỉ khi mình thật sự yêu thương, chăm sóc, tận tình thì mới cho ra thành quả tốt nhất, chính là những sản phẩm mang thương hiệu Sơn Dung Trà".
Có thể thấy, sự tâm huyết đặc biệt dành cho cây chè của bà Dung đã lan tỏa, thẩm thấu, trở thành nguồn động lực mạnh mẽ gắn kết, thu hút những thành viên trong gia đình và các hộ trồng chè tại địa phương để cùng nhau xây dựng, hợp tác, tìm hướng phát triển xứng tầm cho cây chè, góp phần quảng bá cho thương hiệu Trà Thái Nguyên nói chung, Trà Sơn Dung nói riêng ngày càng lớn mạnh.
“Bắt tay” để cùng thắng
HTX hiện có 14 thành viên chính thức và gần 50 hộ liên kết tại các xã thuộc vùng chè đặc sản Tân Cương. Mỗi hộ không chỉ cung cấp nguyên liệu chè mà còn tham gia vào quá trình sản xuất và chế biến, đảm bảo mọi công đoạn đều tuân theo tiêu chuẩn VietGAP, từ đó tạo ra những sản phẩm trà chất lượng cao, an toàn cho sức khỏe người tiêu dùng. Sự liên kết này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế cho các thành viên mà còn tạo ra một cộng đồng đoàn kết, nơi mọi người cùng chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ lẫn nhau và phát triển bền vững.
HTX Trà Sơn Dung cũng đặc biệt chú trọng đến việc hỗ trợ các hộ gia đình khó khăn, tạo cơ hội cho họ tham gia vào các hoạt động sản xuất, từ đó góp phần xóa đói giảm nghèo và nâng cao đời sống cho cộng đồng dân cư địa phương. Đối với chị Trang và các thành viên HTX, việc giúp đỡ cộng đồng không chỉ là trách nhiệm mà còn là sứ mệnh, là cách để đền đáp lại những gì mà vùng đất và con người Thái Nguyên đã dành tặng cho họ.
 |
|
Trà đinh ướp hoa sen là một trong số những dòng sản phẩm cao cấp nhất của HTX trà Sơn Dung |
Đồng thời, HTX cũng không quên duy trì và bảo tồn những giá trị truyền thống trong nghề làm trà, kết hợp với công nghệ hiện đại để nâng cao chất lượng sản phẩm, trở thành niềm tự hào của người dân Thái Nguyên trên thị trường trong nước và quốc tế.
Ngoài công việc điều hành ở HTX, chị Trang còn dành nhiều thời gian nghiên cứu, chế biến và cho ra thị trường dòng sản phẩm riêng có mang thương hiệu Sơn Dung Trà - Đó là các sản phẩm trà ướp hoa.
Giám đốc Như Trang cho biết, để ướp được trà hoa rất công phu, các loại hoa thường được sử dụng ướp trà là hoa sen, hoa sói, hoa nhài, hoa mộc hương và hoa bưởi. Dòng sản phẩm cao cấp nhất mà chị đang theo đuổi là Đỉnh trà Bạch liên hoa - sản phẩm trà đinh ướp cùng bông sen. Những búp chè còn đọng sương trên đỉnh núi chỉ hít khí trời và tắm bằng sương, kết hợp với bông sen trắng có nguồn gốc quý hiếm vừa thuần khiết, vừa bình dị thanh tao là sự hoà quyện của hương núi rừng cùng hương sen đồng nội; được sản xuất hoàn toàn thủ công tỉ mẩn trong từng công đoạn, mang hương vị của đất trời.
Với 3 dòng sản phẩm truyền thống là Trà đinh, Tôm nõn, Móc câu mang các tên gắn với mỗi câu chuyện của các thành viên trong gia đình như: Sơn Trà, Minh Trà, An Trà, Thu Trà, Mộc Trà, Thảo Trà, Nhị Trà, Lộc Trà, Trà túi lọc 3D, các dòng Trà Hoa (hoa Sen, hoa Sói, hoa Bưởi, hoa Nhài) cũng đã tạo dựng được thương hiệu trên thị trường những năm vừa qua…, HTX Trà Sơn Dung đã sản xuất, chế biến, tiêu thụ mỗi năm từ 200-300 tấn, doanh thu khoảng 6 tỷ đồng, giúp các thành viên và bà con nông dân nâng cao thu nhập.
Lan tỏa thương hiệu
Phương châm lấy chữ “Tín” và chữ “Tâm” làm nền tảng, HTX Trà Sơn Dung đã và đang khẳng định vị thế của mình trong làng trà Việt Nam. Các sản phẩm của HTX không chỉ được ưa chuộng bởi hương vị đặc trưng mà còn bởi sự tinh tế trong từng chi tiết, từ khâu chế biến đến bao bì. Mỗi sản phẩm đều được chăm chút tỉ mỉ, đảm bảo mang đến cho khách hàng những trải nghiệm thưởng trà đích thực.
Với tốc độ phát triển công nghệ như hiện nay, trên thị trường có rất nhiều sản phẩm chè đến từ nhiều địa phương, cạnh tranh mạnh mẽ trên nhiều phương diện. Để đảm bảo chất lượng cũng như đáp ứng được mọi yêu cầu ngày càng khắt khe của người tiêu dùng về vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, đòi hỏi phải nỗ lực đổi mới công tác quản lý, chỉ đạo sản xuất, đồng thời áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
 |
|
Mở rộng vùng trồng hữu cơ đang là hướng đi của HTX để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường |
Nắm bắt được những băn khoăn của khách hàng, HTX Trà Sơn Dung đang ngày ngày chuyển mình học hỏi, nỗ lực không ngừng nghỉ để cho ra những sản phẩm trà chất lượng từ những cánh chè đến mẫu mã bao bì tinh tế.
Các sản phẩm trà được xếp trong giỏ tre đan thủ công hình dáng đơn giản, mộc mạc nhưng kỹ thuật đan rất tinh xảo. Giỏ tre đan thân thiện với môi trường. Đặc biệt, đây đều là sản phẩm thủ công của những người phụ nữ dân tộc thiểu số. Ở góc độ này, Sơn Dung Trà mong muốn thực hiện trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp đối với người yếu thế trong xã hội hiện nay.
HTX Trà Sơn Dung không chỉ chú trọng vào chất lượng sản phẩm mà còn đặc biệt quan tâm đến việc đa dạng hóa các kênh phân phối, nhằm đưa sản phẩm trà đến với nhiều đối tượng khách hàng khác nhau. Hiện tại, HTX đã xây dựng được mạng lưới bán hàng rộng khắp qua các kênh truyền thống. Sản phẩm của Sơn Dung Trà được bày bán tại các cửa hàng và đại lý ở nhiều tỉnh thành, giúp người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận và thưởng thức hương vị trà đặc trưng của Thái Nguyên. Bên cạnh đó, HTX cũng hợp tác với các cộng tác viên để mở rộng phạm vi tiếp cận, giúp sản phẩm trà đến gần hơn với người tiêu dùng trên toàn quốc.
Không chỉ dừng lại ở kênh bán hàng truyền thống, HTX Trà Sơn Dung còn tích cực đẩy mạnh kinh doanh trên các kênh online. Sản phẩm của HTX hiện đã có mặt trên các sàn thương mại điện tử lớn, cùng với việc xây dựng và phát triển website riêng. Việc này không chỉ giúp HTX tiếp cận được với lượng khách hàng đông đảo trên mạng mà còn đáp ứng được nhu cầu mua sắm tiện lợi của người tiêu dùng hiện đại.
Hơn nữa, HTX đã chinh phục thành công các thị trường Nga và Đông Âu, trở thành thị trường tiêu thụ chính các loại chè thượng phẩm. Để mở rộng thêm thị trường và nâng cao thương hiệu, HTX đã tích cực tham gia vào các sự kiện trưng bày, triển lãm, hội nghị và diễn đàn xúc tiến thương mại cả trong và ngoài nước.
Hiện, HTX có 4 sản phẩm đạt OCOP 4 sao, 1 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp quốc gia, 2 sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu cấp khu vực, doanh nghiệp xuất sắc tỉnh Thái Nguyên năm 2023 cùng nhiều danh hiệu, bằng khen, giấy khen khác của tỉnh và các sở ban ngành,…
“Thời gian tới, HTX Trà Sơn Dung đặt mục tiêu xây dựng vùng trồng hữu cơ, nhằm tạo ra các sản phẩm trà sạch, an toàn và thân thiện với môi trường. Đây không chỉ là bước đi cần thiết để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường mà còn là cam kết của HTX trong việc bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và phát triển bền vững. Song song với đó, HTX cũng đang đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất, ứng dụng công nghệ vào các khâu từ trồng trọt, chế biến đến tiêu thụ sản phẩm để nâng cao hiệu quả hoạt động, tối ưu hóa quy trình sản xuất và mang lại những sản phẩm chất lượng tốt nhất cho khách hàng”, Giám đốc Nguyễn Thị Như Trang bộc bạch.
Lê Hồng - Phạm Hòa
