Tiếp đoàn công tác có ông Hoàng Công Thủy - Phó Chủ tịch UBND tỉnh kiêm Trưởng ban Đổi mới phát triển HTX tỉnh Phú Thọ, cùng đầy đủ đại diện các sở, ban, ngành của tỉnh Phú Thọ.
Chủ tịch Võ Kim Cự nêu rõ 3 chủ đề nội dung chủ yếu cần khảo sát, kiểm tra tại Phú Thọ, gồm kết quả thực hiện phát triển HTX gắn với Quyết định 1980 về Bộ tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), vai trò HTX trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng NTM và sơ kết 5 năm thực hiện Luật HTX 2012 trên địa bàn tỉnh.
Những vướng mắc với Luật HTX
Theo báo cáo, đến nay ở Phú Thọ có 352/376 HTX đang hoạt động đã chuyển đổi theo Luật HTX 2012, đạt tỷ lệ 93,61%. Trong đó có 265 HTX nông nghiệp, 34 HTX tiểu thủ công nghiệp và làng nghề, 38 quỹ TDND, 5 HTX điện năng và 11 HTX lĩnh vực khác, còn 24 HTX chưa chuyển đổi. Về những vướng mắc HTX với thực thi Luật HTX 2012, theo phản ánh của tỉnh, việc thực hiện Luật HTX 2012 ở Phú Thọ lúng túng đối với các HTX ngừng hoạt động, hoặc chờ giải thể. Hiện tại còn 82 HTX đang ngừng hoạt động, đang được tỉnh chỉ đạo giải quyết dứt điểm trong quý II/2017.
Trên thực tế, các văn bản hướng dẫn Luật chậm ban hành gây khó khăn cho HTX, nhất là thủ tục đăng ký thành lập. Nhiều chế độ, chính sách chậm ban hành dẫn đến các HTX, Liên minh HTX, các cấp ủy chính quyền lúng túng trong chuyển đổi, hỗ trợ các HTX tổ chức lại hoạt động theo Luật mới.
Đáng nói, một số nội dung của Luật HTX 2012 khó vận dụng vào thực tế và có những cách hiểu khác nhau. Việc cập nhật, bồi dưỡng cho cán bộ, chuyên viên hệ thống Liên minh HTX, các cấp thẩm quyền đăng ký HTX chưa kịp thời, ảnh hưởng đến chất lượng tư vấn hỗ trợ phát triển HTX…
UBND tỉnh Phú Thọ nêu ra hàng loạt: kiến nghị với Trung ương sửa đổi một số văn bản quy phạm pháp luật, sớm ban hành văn bản hướng dẫn cụ thể hóa Quyết định 2261, sớm sửa đổi Luật Đất đai theo hướng nới rộng hạn điền, khuyến khích tích tụ ruộng đất nhằm sản xuất quy mô lớn, nhất là đất lúa.
![]() |
Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Võ Kim Cự phát biểu trong buổi làm việc
Quan tâm HTX thường xuyên hơn
Trước đó, đoàn công tác Liên minh HTX Việt Nam dành cả buổi sáng đi thực tế tại huyện Tam Nông, một trong những cấp huyện phát triển mạnh HTX ở tỉnh Phú Thọ Khởi đầu, đoàn đến HTX Nông nghiệp Thượng Nông. Đây vốn là HTX cũ, ra đời từ thời cao trào “hợp tác hóa” năm 1963. Đến nay, HTX đã tổ chức lại theo Luật HTX 2012, hiện có 24 thành viên và đang làm tốt 7 dịch vụ sản xuất cơ bản trên diện tích 265ha ruộng của 947 hộ dân hưởng dịch vụ HTX.
HTX Thượng Nông kiến nghị cần có chính sách hỗ trợ phù hợp thực tế và kịp thời, nhất là bất cập cơ chế HTX không thể vay vốn, nếu HTX và các thành viên không có tài sản thế chấp...
Chủ tịch Võ Kim Cự thẳng thắn chỉ ra nhiều điểm yếu ở HTX Thượng Nông và nhận định HTX này chưa thực sự thụ hưởng chính sách chung hỗ trợ HTX, chỉ hưởng một số chính sách ưu đãi khuyến nông, khuyến công bởi nằm trên địa bàn xã làm điểm xây dựng NTM của tỉnh.
Theo báo cáo của huyện Tam Nông, trên địa bàn hiện có 24 HTX và 100% đã chuyển đổi theo Luật HTX 2012, trong đó có 3 HTX thành lập mới và không có HTX nào giải thể.
Thực trạng mô hình HTX ở Tam Nông cũng như nhiều HTX toàn tỉnh thành lập ra chủ yếu hưởng lợi chính sách cấp bù thủy lợi phí, việc triển khai các dịch vụ theo Luật HTX 2012 rất khó và chưa rõ nét.
Ông Bùi Đình Thi - Bí thư Huyện ủy Tam Nông, đã phân trần nhận ra điểm yếu ở huyện, còn nhiều cấp ủy Đảng, nhiều HTX chưa biết đến Nghị quyết TW5 (khóa IX) về kinh tế hợp tác (KTHT) và mới đây nhất là Kết luận 56 của Bộ Chính trị về đẩy mạnh phát triển KTHT…
Rõ ràng chủ trương lớn của Đảng coi phát triển KTHT, HTX là nhiệm vụ trọng tâm, nhưng nhận thức về HTX của các cấp ủy chính quyền là chưa đầy đủ. Việc học tập nghị quyết chỉ là hình thức và thực sự chưa “ngấm” để chuyển thành ý thức trách nhiệm quan tâm phát triển HTX.
Chủ tịch Võ Kim Cự phát biểu kết luận việc quán triệt các nghị quyết của Đảng còn sơ sài, Luật HTX 2012 chưa đi vào cuộc sống. Cấp huyện, xã chỉ hỗ trợ khuyến khích HTX một số việc không đáng kể, còn những nhu cầu lớn của HTX (vốn, đất đai…), hay các giải pháp phát triển HTX đều dừng ở mức chung chung.
Chủ tịch Võ Kim Cự nhấn mạnh sự cần thiết ở huyện Tam Nông cần tổng kết 15 năm Nghị quyết TW5 (khóa IX) và 5 năm thực thi Luật HTX 2012… Đồng thời, Huyện ủy, UBND huyện cần dành thời gian thỏa đáng, đưa HTX vào một mục giao ban định kỳ theo tuần, kịp thời tháo gỡ và bổ sung những chính sách thiết thực phát triển HTX, nhất là mô hình HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị sản phẩm hàng hóa chủ lực quy mô lớn.
Lưu Đoàn