HTX Thái Thịnh nâng tầm hạt gạo Thái Bình

"Hạt ngọc trời" ngon từ đất, sạch từ tâm

Với địa hình đồng bằng châu thổ sông Hồng, đất đai chủ yếu do phù sa màu mỡ bồi đắp, huyện Thái Thụy có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển sản xuất cây lúa nước, trồng hoa màu vụ đông và chăn nuôi gia súc, gia cầm.

Để tuyên truyền cho bà con sản xuất nông nghiệp an toàn, hàng năm, Phòng NN&PTNT huyện phối hợp với HTX tập huấn hướng dẫn quy trình sản xuất sạch, hỗ trợ vật tư nông nghiệp, giống, phân bón, thuốc trừ sâu, diệt chuột, diệt cỏ sinh học, đồng thời thường xuyên kiểm tra, lấy mẫu kiểm tra tồn dư thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trong đất, hạt gạo.

Ông Đỗ Văn Chỉnh - Giám đốc HTX Thái Thịnh kiểm tra đồng ruộng trước mùa thu hoạch.

Trước vấn nạn gạo “bẩn”, gạo Thái Bình vẫn giữ được thương hiệu và khách hàng là bởi người dân cho rằng lúa gạo trồng cấy trước tiên là phục vụ chính mình, nếu phun thuốc BVTV bừa bãi thì chẳng khác nào “hại mình, hại người”. Hiện nay, lúa, hoa màu là cây trồng chủ lực trong xã Thái Thịnh. Do đó, sản xuất sạch là con đường duy nhất để người nông dân làm giàu và đi xa hơn.

Ông Đỗ Văn Chỉnh, Giám đốc HTX cho biết: Hiện nay, vùng canh tác của HTX tương đối sạch, ruộng đồng là nơi cộng sinh của cá, cua, cò. Người dân thăm lúa, chỉ cần vạch dưới chân ruộng ra bắt nửa tiếng là có bữa cá tươi cho gia đình. Nhiều hộ thành viên đã sản xuất lúa hữu cơ cho Tổng công ty Giống cây trồng Thái Bình (ThaiBinh Seed). Với tiềm năng đất sạch, người dân có kinh nghiệm làm nông, tương lai về cánh đồng hữu cơ mẫu lớn không quá xa vời.

Đặc biệt, nhiều năm nay, các thành viên HTX tích cực ứng dụng khoa học-kỹ thuật vào sản xuất nhằm  tăng năng suất và giảm sức lao động. Trước đây, mỗi khi vào mùa vụ gieo cấy, bà con hết sức vất vả vì phải bỏ công sức làm đất, ngâm ủ hạt giống, gieo, cấy tay, gặt tay… Từ khi đưa máy cày, máy giặt, gieo sạ ra cánh đồng, các thành viên làm nông “nhàn tênh”.

Là một trong những thành viên có diện tích sản xuất lớn, anh Đỗ Văn Tọa, thôn Đoài Thịnh, hồ hởi cho biết hai vợ chồng anh đang canh tác 20ha lúa từ ruộng của gia đình và thuê đất từ một số hộ không tham gia sản xuất. Gia đình chủ yếu sản xuất lúa giống (lúa Bắc Thơm số 7) để cung cấp cho ThaiBinh Seed. Vụ chiêm vừa qua, gia đình anh trúng đậm, sản lượng đạt 25 tấn, trừ các chi phí thu lãi gần 150 triệu đồng.

“Làm nông hiện nay có máy móc hỗ trợ trong tất cả các khâu từ cấy, cày, gặt, xay xát, không vất vả như trước. Thế nên, vợ chồng tôi mới mạnh dạn làm hẳn 20ha”, anh Tọa chia sẻ.

Trước tình hình đó, trước vụ cấy, HTX chủ động phân công cán bộ và người dân ủ thóc giống với thuốc diệt chuột sinh học, rải khắp cánh đồng mẫu lớn. Điểm ưu việt của loại thuốc này là tác động đến tĩnh mạch máu của chuột, khiến chuột khát nước và chết. Các động vật khác như trâu, bò, mèo ăn phải đều không gặp nguy hiểm.

Cách làm này không chỉ giúp “săn chuột cứu lúa”, mà còn hạn chế việc người dân dùng điện, thuốc diệt chuột hóa học diệt chuột, không đảm bảo an toàn lao động.Tuy nhiên, sản xuất nông nghiệp phụ thuộc vào thời tiết. Mưa thuận gió hòa thì ít bệnh dịch, sâu bọ, mùa màng bội thu. Tuy nhiên, chỉ cần 1-2 trận mưa, bão lớn “quật” lúa đổ thì người nông dân gần như mất trắng, thêm nữa, nạn chuột hoành hành cũng khiến sản lượng thóc giảm đáng kể.

Yên tâm khi liên kết với doanh nghiệp

Hiện nay, HTX liên kết với về việc cung cấp giống và bao tiêu sản phẩm cho bà con. Dẫn chúng đi thăm cánh đồng lúa chuẩn bị cho thu hoạch, ông Chỉnh cho biết, nếu không có gì bất thường, năng suất lúa năm nay có thể đạt trên 125 tạ/ha. Các giống lúa mới như BC15, TBR225, Bắc Thơm… cho chất lượng cao, hạt thon dài, trong, không bạc bụng, cơm dẻo, thơm và ngọt.

Nhiều hộ thu hoạch sớm đã phơi và sấy thóc xong xuôi.

Xu thế của người tiêu dùng đang hướng đến nông sản sạch để bảo vệ sức khỏe, nên nhu cầu gạo sạch, không chất bảo quản, không dư lượng thuốc BVTV luôn được “thượng đế” săn lùng. Sản phẩm làm ra tới đâu là có thương lái đến tận ruộng thu mua hết tới đó, giá bán cao hơn so với các loại lúa trước đây.

Kỷ lục vào năm 2017, Thai Binh Seed thu mua của HTX 700 tấn thóc. Năm 2020, HTX Thái Thịnh mới ký hợp đồng bao tiêu 100 tấn do ảnh hưởng của dịch Covid-19, việc xuất khẩu gạo “chững” lại. HTX cũng liên kết với 3 doanh nghiệp để thu mua rau màu vụ đông cho bà con.

"Muốn sản xuất nông nghiệp bền vững cần có nhân lực trẻ, khỏe và có trình độ, đưa công nghệ vào sản xuất để nâng cao năng suất, tiết kiệm sức lao động và chi phí sản xuất", ông Chỉnh nói.Có thể nói, đầu ra sản phẩm không phải là vấn đề lớn nhất ở HTX Thái Thịnh. Điều ông Chỉnh trăn trở là nguồn nhân lực của HTX mỏng, chủ yếu là người già và phụ nữ. HTX mong muốn thu hút và đào tạo được những cán bộ trẻ, về cùng gánh vác công việc và phát triển HTX.

Bên cạnh đó, cơ sở vật chất của HTX hiện nay đang xuống cấp và chưa đảm bảo nhu cầu sản xuất. HTX mong muốn các cơ quan chức năng, công ty, doanh nghiệp có thể hỗ trợ, đối ứng một phần kinh phí để HTX nâng cấp trụ sở và đầu tư máy móc hiện đại phục vụ sản xuất.

Xuân Mai