Người đứng đầu Tỉnh ủy Trà Vinh cho biết chỉ có một vài HTX trong tỉnh mà khi đi thực tế ông cảm thấy hài lòng, chẳng hạn như HTX Tân Hùng, một HTX điểm của tỉnh mới được thành lập vào cuối năm 2016 đến nay đã có trên 500 thành viên.
Mấy vụ lúa qua, HTX này hoạt động rất tốt, có nhiều lợi nhuận và hướng tới sản xuất lúa hữu cơ. Một một số HTX khác cũng tương đối như vậy nhưng chưa bằng.
Phát triển theo chuỗi
Trong cuộc họp gần đây, khi bàn về những kế hoạch, nhiệm vụ đột phá của tỉnh trong năm 2018, ông Dũng có lưu ý là nhận thức của người quản lý các cấp về HTX vẫn còn “lơ tơ mơ”. Trong khi đó, những người muốn xây dựng HTX thường quan sát xem lãnh đạo địa phương (nhất là cấp xã) có thực sự quan tâm đến họ hay không. Quan trọng là chủ tịch hội đồng quản trị HTX kiểu mới và chủ tịch xã cần đồng hành với nhau thì mới thành công. Mỗi xã nông nghiệp phải có một HTX nông nghiệp.
Bí thư Tỉnh ủy Trần Trí Dũng cho biết khâu chế biến nông sản vẫn còn là điểm yếu của các HTX ở tỉnh này và rất mong Liên minh HTX Việt Nam hỗ trợ, mời gọi đầu tư các nhà máy chế biến.
Những trăn trở của Bí thư Trần Trí Dũng cũng chính là mối quan tâm lớn của Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo với mong muốn nâng cao hiệu quả hoạt động của mô hình HTX kiểu mới ở Trà Vinh trong thời gian tới, nhất là khi tỉnh này có rất nhiều lợi thế về phát triển nông sản, hoạt động của các HTX nông nghiệp hiệu quả thì sẽ thu hút nhiều nông dân tham gia.
Đoàn công tác của Liên minh HTX Việt Nam cũng đã đi khảo sát một số mô hình hoạt động HTX nông nghiệp trong tỉnh, tìm hiểu những khó khăn, hạn chế để triển khai các dự án hỗ trợ trong thời gian gần nhất.
Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo cho rằng việc thành lập HTX mới hay tái cơ cấu lại mô hình hoạt động HTX hiện nay cần phát triển theo các chuỗi thì mới có thể tồn tại và phát triển bền vững. Điều này cũng được ông nhấn mạnh tại Đại hội đại biểu thành viên Liên minh HTX tỉnh Trà Vinh lần thứ V, nhiệm kỳ 2018 – 2022.
Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo gặp và trao đổi với Bí thư tỉnh Trà Vinh về phát triển mô hình HTX ở tỉnh
“Chúng tôi đề nghị với tỉnh là có sơ kết 5 năm thực hiện phát triển kinh tế tập thể và đề ra chủ trương mới trong các năm tới. Tỉnh cũng cần tiếp tục rà soát, ban hành các chính sách hỗ trợ cho các HTX về đào tạo nguồn nhân lực, đầu tư về cơ sở hạ tầng và khâu chế biến sau thu hoạch nông sản. Liên minh HTX Việt Nam sẽ hợp tác chặt chẽ với tỉnh để xúc tiến mời các doanh nghiệp lớn đầu tư vào các nhà máy chế biến”, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo chia sẻ.
Được biết, trong 5 năm trở lại đây, ở Trà Vinh đã thành lập mới 77 HTX, trong đó có 60 HTX nông nghiệp. Đến cuối năm 2017, theo thống kê, số HTX hoạt động khá, tốt chiếm 37,6%.
Hiện nay, phương thức hoạt động của các HTX nông nghiệp của tỉnh này theo mô hình dịch vụ tổng hợp và chuyên ngành như sản xuất lúa, cây cảnh, hoa màu. Trong đó có một số HTX đã tổ chức làm tốt dịch vụ “đầu vào”.
Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo trao đổi với Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh tại Đại hội đại biểu thành viên Liên minh HTX tỉnh Trà Vinh
Để dân tin và theo
Ông Lê Hoàng Y, nguyên Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Trà Vinh, cho biết có một số HTX nông nghiệp hỗ trợ thành viên tham gia “cánh đồng lớn” để hướng tới đưa khoa học – công nghệ vào sản xuất hàng hóa lớn theo tiêu chuẩn, chất lượng đáp ứng nhu cầu thị trường.
Đặc biệt, các HTX trong vùng nuôi thủy sản có bước đổi mới phương thức hoạt động nhằm khắc phục những khó khăn, rủi ro biến đổi khí hậu. Sản lượng nghêu thương phẩm của nhiều HTX đạt khoảng 4.000 tấn/năm, doanh thu 90 – 100 tỷ đồng.
Tuy nhiên, cũng cần nhìn nhận những mặt hạn chế, khó khăn trong hoạt động HTX ở Trà Vinh. Đó là nhận thức về HTX kiểu mới và Luật HTX năm 2012 của cán bộ quản lý các cấp và cán bộ HTX, cũng như hầu hết thành viên chưa nắm và hiểu về bản chất, nguyên tắc và giá trị của HTX kiểu mới.
Điểm đáng lưu ý là chưa thu hút được DN tham gia làm thành viên Liên minh HTX. Có một số tổ hợp tác, HTX còn đơn điệu, thiếu chiến lược trong sản xuất kinh doanh. Chất lượng sản phẩm dịch vụ của HTX tại tỉnh còn kém cạnh tranh, chưa phát huy được tiềm năng thị trường sẵn có tại địa phương.
Điều này cũng được ông Đồng Văn Lâm, Chủ tịch UBND tỉnh Trà Vinh, chỉ rõ. Đó là sức thu hút của HTX với người dân là có, nhưng chưa cao. Ngoài ra, một số chính sách của Trung ương, của tỉnh với kinh tế hợp tác, HTX đến với các HTX và người dân còn chậm. Đây là vấn đề cần khắc phục ngay trong đầu nhiệm kỳ 5 năm tới của Ban chấp hành mới Liên minh HTX tỉnh Trà Vinh.
Với mong muốn hoạt động của HTX ở Trà Vinh tốt và hiệu quả hơn nữa, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh các HTX cần sản xuất theo chuỗi cũng như gắn với thị trường. Khi lòng tin của người dân vào HTX còn hạn chế, còn thăm dò về độ hiệu quả, tính minh bạch của HTX thì năng lực quản trị hội đồng quản trị ở các HTX vốn còn lúng túng cần phải được nâng lên.
“Vấn đề truyền thông HTX cũng cần thực hiện quyết liệt, bài bản, cụ thể với từng đối tượng. Nhất là người dân, thành viên HTX cần được truyền thông những mô hình, lợi ích cụ thể, những thông tin cụ thể, gắn trực tiếp với hoạt động sản xuất của họ”, Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh.
Thế Vinh