Kết quả của sự cố gắng, sự đoàn kết nhất trí, không ngừng phấn đấu, lao động sáng tạo, trách nhiệm cao của Hội đồng quản trị và thành viên HTX; nên trong năm 2015, bình quân 1 ha canh tác của HTX đã đạt được trên 50 triệu đồng/ha; vốn quỹ của HTX đã tăng lên gần 5 tỷ đồng, tăng 15% so với năm 2013.
Với sự hỗ trợ của Nhà nước, bằng nguồn vốn của HTX và đóng góp của thành viên, năm 2014 đến nay, HTX đã cắt cỏ, nạo vét được 22.000 mét kênh kiên cố, đầu tư, xây thêm được 3 trạm bơm dã chiến, 2 cống cầu đầu mối phục vụ cho tưới tiêu cánh đồng quy hoạch có thu nhập cao; bê tông hóa được 3km đường làng, ngõ xóm, rải đá cấp phối được hơn 2,5 km đường nội đồng.
Đời sống thành viên ngày càng cải thiện, nâng cao, số hộ giầu tăng lên trên 4%, số hộ nghèo giảm xuống dưới 3%; số hộ có ti vi mầu là 98%; hộ có phương tiện đi lại 95%, trong đó có trên 20% là xe máy; 99% số hộ của HTX đã được ngói hóa, trong đó có 44% nhà kiên cố.
Trăn trở chuyển đổi
Gần hai mươi năm trước đây, khi bước vào thời kỳ chuyển đổi, nhờ có thành tích nổi bật trong chuyển đổi HTX từ mô hình sản xuất tập trung, rong công, chấm điểm hiệu quả thấp, đời sống của bà con xã viên rất khó khăn, thiếu thốn… sang mô hình HTX dịch vụ nông nghiệp theo quy định mới của Luật HTX; từ đó HTX từng bước nâng cao hiệu quả sản xuất, dịch vụ của mình, hỗ trợ đắc lực cho kinh tế hộ phát triển, được xã viên tin tưởng, ủng hộ.
HTX Nông nghiệp Hợp Tiến được Đảng và Nhà nước phong tặng Danh hiệu HTX Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2000).
Tuy nhiên, bước sang nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, HTX còn gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc. Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Vũ Văn Quyết trăn trở, nếu chỉ nhìn vào lợi nhuận kinh tế đơn thuần của HTX thì quả nhiên chưa phải là lớn; nhưng để đạt được lợi nhuận vài trăm triệu đồng của HTX dịch vụ nông nghiệp và làm thay đổi hẳn tập quán canh tác, lối tư duy làm ăn nhỏ lẻ, sang tập quán canh tác mới mang tính hàng hóa là cả một quá trình phấn đấu đi lên kiên trì và khó nhọc.
Nhớ lại những ngày đầu khi chuyển đổi, cơ sở vật chất của HTX nghèo nàn, thiếu vốn trầm trọng, Hội đồng quản trị HTX vừa huy động vốn của từng thành viên Hội đồng quản trị, vừa thế chấp nhà riêng để vay thêm của ngân hàng làm dịch vụ như cung ứng giống, vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật phục vụ cho bà con nông dân; nhưng đa số thành viên không có tiền trả ngay, nợ của HTX; còn HTX lại nợ lại ngân hàng và doanh nghiệp đến mùa mới trả.
Để khuyến khích những thành viên tích cực, trả tiền ngay, tăng vòng quay của đồng vốn, HTX đã giảm phí dịch vụ cho thành viên, chỉ tính thêm chi phí vận chuyển, còn hộ nào nợ vật tư thì phải tính lãi, mặc dù lãi suất rất thấp, nhưng tạo ra được sự công bằng và trách nhiệm giữa hai bên.
Dần dần từ đó đến nay, gần như 100% thành viên HTX sử dụng các khâu dịch vụ của HTX như: vật tư, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thức ăn chăn nuôi, thuốc thú y, giống lúa và các loại giống cây trồng, vật nuôi.
Trong cơ chế thị trường cạnh tranh gay gắt như hiện nay, những dịch vụ của HTX đòi hỏi phải đảm bảo chất lượng nên Hội đồng quản trị HTX phải tìm kiếm và ký kết hợp đồng với các công ty cung ứng vật tư và giống cây trồng có uy tín, cam kết đảm bảo chất lượng cho thành viên; đồng thời giá thành phải bằng hoặc rẻ hơn từ 0,8 đến 1% so với tư nhân.
|
Cán bộ HTX Hợp Tiến đang kiểm tra chất lượng lúa sấy
Nhờ vậy hàng năm, HTX làm dịch vụ cung ứng từ 250 đến 300 tấn phân bón và thức ăn gia súc các loại cho thành viên đảm bảo chất lượng. Các dịch vụ thủy lợi, bảo vệ thực vật, thú y, HTX tổ chức thành tổ chuyên trách, có chuyên môn, kỹ thuật chăm sóc đồng bộ, trên toàn bộ diện tích 331 ha của HTX thì mới đảm bảo chất lượng phòng trừ sâu bệnh một cách đồng bộ và có hiệu quả cao.
Từ năm 2011, HTX đã hoàn thành công tác dồn điền đổi thửa xong toàn bộ diện tích 331 ha đất trồng trọt, đảm bảo chủ động được nước tưới tiêu trên toàn bộ diện tích.
Dồn điền, đổi thửa, hình thành chuỗi
Nếu trước đây mỗi hộ có từ 3 đến 5 mảnh ruộng khác nhau, nay qua dồn điền đổi thửa chỉ còn 1 thửa trên một hộ; có những diện tích rộng vài chục ha, rất thuận lợi cho việc canh tác, nâng cao năng suất và chất lượng nông sản.
Đây cũng chính là cơ hội để HTX mở ra các dịch vụ mới phục vụ sản xuất cho thành viên và hỗ trợ kinh tế hộ phát triển. Trước hết là dịch vụ làm đất, HTX tổ chức 23 máy chuyên làm đất cho các hộ thành viên với mức thu 70.000đ/sào/vụ, thấp hơn so với thành viên tự thuê 90.000 – 100.000đ/sào vụ, gọn vùng mà thời gian lại ngắn, chỉ từ 10 đến 12 ngày là xong toàn bộ diện tích gieo trồng của HTX theo đúng lịch trình, thời vụ. HTX còn động viên thành viên, cán bộ phát huy sáng kiến cải tiến kỹ thuật để có năng suất cao, giá thành hạ như: cải tiến máy phay đất tạo thành luống phục vụ cho sản xuất vụ Đông, để chuyển sang trồng màu cho năng suất và giá trị cao.
Cải tiến, nâng cao hiệu quả của máy phun thuốc trừ sâu, giúp cho nhiều hộ thành viên không phải phun thuốc thủ công tốn kém lao động và không đảm bảo an toàn…
Để có bộ giống chuẩn phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng của địa phương, HTX đã mượn đất 5% của Ủy ban xã cho 15 hộ chuyên sản xuất các loại giống trước khi đưa ra đại trà. HTX kết hợp với Trung tâm Khuyến nông của tỉnh, công ty giống, phòng kinh tế huyện tìm giống siêu chủng để nhân giống; cử cán bộ theo dõi hướng dẫn chọn lọc, thu mua, cung ứng tại chỗ cho thành viên và bán cho HTX bạn, có bảo hành cuối vụ.
Ngoài ra, HTX còn mở thêm các dịch vụ tín dụng nội bộ, cắt cỏ, nạo vét kênh mương, diệt chuột, bảo vệ đồng ruộng; nhờ vậy, các hộ thành viên rất an tâm sản xuất và tin vào thành quả lao động của mình. Đặc biệt, từ năm 2013, được sự giúp đỡ của UBND, HTX đã lắp đặt 1 máy sấy nông sản, công suất 10 tấn/mẻ/ngày phục vụ thành viên HTX và các HTX bạn. Mỗi vụ, HTX sấy được 250 đến 300 kg lúa đảm bảo chất lượng làm lúa giống, giá bán cao gấp hai lần so với giá thóc phơi nắng, tạo việc làm thường xuyên cho 10 lao động với thu nhập ổn định.
Những năm gần đây, HTX đã chủ động ký kết hợp đồng với các công ty để tiêu thụ nông sản cho thành viên như lúa giống chất lượng cao, ngô ngọt, khoai tây sạch với mức giá cao hơn giá thị trường, nhiều công ty còn ứng trước cho thành viên về giống, vật tư, phân bón.
Đào tạo nghề, tạo việc làm mới
HTX đã chủ động làm tốt công tác chuyển giao các tiến bộ khoa học, kỹ thuật cho thành viên để mọi người nắm bắt được thông tin và các tiến bộ khoa học công nghệ mới.
Hàng năm, HTX đã kết hợp với các trung tâm, trạm trại, cơ sở cung ứng vật tư mở từ 10 đến 12 lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho 765 lượt thành viên về kỹ thuật giống cây trồng mới, kỹ thuật chăn nuôi, sử dụng, phân bón, thuốc trừ sâu đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, kỹ thuật trồng cây vụ đông như khoai tây sạch, ngô ngọt, cà chua bi…
HTX thường xuyên cử cán bộ đi học các lớp chuyển giao kỹ thuật, khuyến công, khuyến nông về hướng dẫn cho xã viên tổ chức sản xuất theo phương pháp mới đảm bảo chất lượng, hiệu quả. HTX luôn chủ động hợp tác, liên kết với các doanh nghiệp để dạy nghề, cung ứng dịch vụ, tạo thêm việc làm mới cho xã viên; góp phần nâng cao đời sống và chuyển dịch cơ cấu lao động tại địa phương.
Nhờ vậy, HTX đã giải quyết được việc làm thường xuyên cho 1.850 lao động lúc thời vụ cũng như lúc nông nhàn. HTX duy trì có hiệu quả các nghề thủ công, thường xuyên cải tiến mẫu mã và phương thức tiêu thụ linh hoạt, nên các mặt hàng như: đan lát hàng cói, hàng bèo bồng khô, đan lát tre nứa, hàng thêu móc sợi, hàng may được tiêu thụ mạnh, mang lại thu nhập từ 40.000 – 50.000đ/người/ngày.
Ngoài ra, HTX còn khuyến khích và hỗ trợ mở các nhóm nghề kỹ thuật như cơ khí, thợ nề, xay sát, chế biến, thu mua nông sản, trồng nấm. Vì vậy, cơ cấu kinh tế trong HTX đã được chuyển dịch theo hướng tích cực, tỷ lệ giữa các nhóm ngành: trồng trọt, chăn muôi là 52%, ngành nghề khác 25%, dịch vụ 23%, hướng đến sự phát triển toàn diện và bền vững.
Đỗ Bích Hường
