Phát biểu khai mạc Hội nghị Ban chấp hành (BCH) Liên minh HTX Việt Nam lần thứ 6 – khóa V diễn ra ở tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu ngày 30/7, đồng chí Nguyễn Ngọc Bảo, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, nhấn mạnh chủ đề của hội nghị là thảo luận những vấn đề mới, các sáng kiến tại các địa phương và thông qua tình hình phát triển kinh tế hợp tác, HTX và hoạt động của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam trong 6 tháng đầu năm 2018, nhiệm vụ trọng tâm 6 tháng cuối năm 2018.
“Chúng ta cần chỉ rõ khách quan những mặt làm được và chưa làm được, đưa ra những đề xuất cho các công việc trọng tâm sắp tới, cho ý kiến về quy chế làm việc. Cũng cần chỉ rõ và khắc phục những hạn chế còn tồn tại trong công tác thông tin, báo cáo hiện nay” – Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo lưu ý.
Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo cùng đoàn chủ tịch chủ trì hội nghị |
“Được và chưa được”
Theo báo cáo của Liên minh HTX Việt Nam, 6 tháng đầu năm 2018, cả nước thành lập mới 1.013 HTX và 2.208 tổ hợp tác. Tính đến hết tháng 6/2018, cả nước có khoảng 21.026 HTX đang hoạt động (trong đó HTX nông nghiệp, chiếm 60%) với 6,5 triệu thành viên, có tổng vốn điều lệ 35 nghìn tỷ đồng.
Riêng kết quả lựa chọn HTX xây dựng mô hình HTX – phát triển sản xuất gắn với chuỗi giá trị của Liên minh HTX Việt Nam tính đến tháng 7/2018 đã lựa chọn 135 HTX tại 63 tỉnh, thành để triển khai hỗ trợ về quản trị, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất, tư vấn xây dựng phương án vay vốn, đào tạo cán bộ, xúc tiến thương mại, lựa chọn cây, con giống, nguyên vật liệu sản xuất…
Đánh giá cho thấy tình hình phát triển KTHT, HTX có nhiều khởi sắc nửa đầu năm nay: số lượng thành lập mới, hiệu quả hoạt động của các HTX có xu hướng tăng, các loại hình HTX phát triển ngày càng đa dạng.
Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Chính phủ và địa phương được đẩy mạnh, một số chính sách đối với khu vực KTHT, HTX được triển khai hỗ trợ thiết thực.
Bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế cũ chậm được khắc phục như trình độ năng lực của các cán bộ quản lý và người lao động. Khả năng tìm kiếm thị trường đầu ra cho sản phẩm của các thành viên HTX còn yếu kém, vốn ít, công nghệ kỹ thuật lạc hậu, quy mô hoạt động của các HTX manh mún, nhỏ lẻ.
Phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Trần Đình Khoa |
Như chia sẻ của Phó chủ tịch UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu Trần Đình Khoa, kinh tế tập thể ở tỉnh đang cố gắng vươn lên, nhưng nhìn tổng thể, chưa thực sự trở thành tổ chức kinh tế góp phần đắc lực trong xây dựng và phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Theo ông Khoa, nhiều xã, phường của tỉnh có các hình thức hợp tác, HTX nhưng hoạt động chưa hiệu quả. Trên 90% số HTX hoạt động quy mô sản xuất kinh doanh nhỏ bé, chất lượng sản phẩm, dịch vụ kém cạnh tranh. Thu nhập đem lại cho thành viên, người lao động thấp, khả năng tích luỹ từ nội bộ để tái đầu tư còn khiêm tốn.
Ngoài ra, lãnh đạo tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu chỉ rõ đội ngũ quản lý HTX ở tỉnh vừa thiếu vừa yếu, còn tồn tại nhiều hoài nghi về hình thức kinh tế HTX. Thêm nữa, tỉnh chưa thực sự quan tâm đến việc đầu tư KTHT. Cơ chế chính sách hỗ trợ cho HTX còn hạn chế, nhất là hỗ trợ vốn đầu tư ban đầu.
Các đại biểu tham dự hội nghị |
Gợi mở nhiều vấn đề
Liên quan đến vấn đề ngân sách cấp vốn điều lệ cho Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX tối thiểu 20 tỷ đồng trong Nghị định về thành lập, tổ chức và hoạt động của quỹ này, ông Lê Huy Nhỡn, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên, có đề xuất đối với các tỉnh còn nhiều khó khăn, chưa cân đối được thu chi ngân sách, tối thiểu là 20 tỷ đồng, còn đối với những tỉnh có điều kiện, có khả năng, cần đảm bảo tối thiểu 50 tỷ đồng trở lên.
Với nhận định của ông Đồng Mạnh Cường, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Tuyên Quang, nhiều HTX ở tỉnh đang có chuyển biến mạnh. Khác với trước kia, ngay trong những kỳ họp hội đồng nhân dân tỉnh gần đây cũng dần nhắc đến hoạt động của HTX.
Tuy nhiên, theo ông Cường, điều kiện đó vẫn chưa đủ để nâng tầm HTX. Trong thực tiễn có câu chuyện là nhiều HTX nông nghiệp không thể tổ chức được gì “ra tấm ra món” cả, ngay như một HTX nông nghiệp được cho là tốt nhất ở Tuyên Quang cũng không thể làm được. Chúng ta cứ nói là đi tìm đầu ra nhưng đối tác thì không thể mãi chờ chúng ta đi vận động.
Trong vấn đề phát triển HTX, dưới góc nhìn thực tiễn, ông Trần Đỗ Liêm, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Rạch Gầm (Tiền Giang) – đơn vị dẫn đầu các HTX vận tải đường thủy trong cả nước, cho rằng thời gian vừa qua, tỉnh Tiền Giang thành lập 47 HTX mới nhưng thực sự có nhiều HTX rất trăn trở về vấn đề tự thân vận động. Việc thành lập ra nhiều HTX mới là tốt nhưng rất cần sự quan tâm ngay từ đầu.
Cũng tại hội nghị, Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo yêu cầu các đại biểu tập trung thảo luận về những nội dung trong báo cáo cũng như trên thực tế, hoạt động của BCH, điều hành của thường vụ, của thường trực đã bám sát điều lệ, quy chế Ban chấp hành và Nghị quyết số 42/NQ-BCH ngày 21/1/2018 của Ban chấp hành Liên minh HTX Việt Nam hay chưa?
“Trong hoạt động điều hành, Ban chấp hành cũng như thường vụ, thường trực đã kiên quyết chưa, có bám sát phong trào thi đua và xây dựng phát triển HTX nhanh, bền vững, hệ thống Liên minh vững mạnh, có phương châm đoàn kết – kỷ cương – hành động sáng tạo hiệu quả hay chưa ?” – Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh.
Theo gợi mở của Bí thư Đảng đoàn Liên minh HTX Việt Nam, những việc đề ra trong Nghị quyết 42, các báo cáo đã đề cập đủ chưa, còn thiếu cái gì và các giải pháp trọng tâm của 6 tháng cuối năm đã trúng chưa?
“Chúng ta cần làm rõ trong 6 tháng đầu năm 2018, toàn thể hệ thống đã có những giải pháp đột phá nào, cả ở Trung ương lẫn địa phương. Chúng ta có bám sát về mặt tổ chức, về cơ chế, về khai thác những lợi thế trong hệ thống như thế nào? Và những mặt tồn tại, yếu kém hiện nay cần xử lý cấp bách trong thời gian tới là gì?” – Chủ tịch Nguyễn Ngọc Bảo đặt vấn đề.
Thế Vinh