 |
|
Các thành viên HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng đang thu gom rác thải (Ảnh: TL) |
Theo đánh giá của các chuyên gia về môi trường, hiện nay, các hoạt động bảo vệ môi trường (BVMT) nếu gắn kết với các HTX sẽ có hiệu quả thiết thực và cụ thể hơn. Bởi đây là tổ chức cộng đồng làm kinh tế có tính tự chủ cao nhất; huy động và phát huy được tối đa sức mạnh tập thể trong BVMT; gắn kết được số đông người dân từ những thôn, xóm, bản làng, khu vực nông thôn, miền núi. Vì vậy, các HTX môi trường hiện được cộng đồng đánh giá cao về hiệu quả.
Làng xóm xanh, sạch, đẹp
Thời gian qua, các HTX môi trường và HTX tham gia BVMT đã được hình thành và phát triển theo mục tiêu chung vì một môi trường không ô nhiễm, vì sức khỏe cộng đồng và huy động sức mạnh tập thể theo mô hình HTX.
Ngoài ra, thông qua mô hình tổ hợp tác (THT), HTX, phong trào quần chúng tham gia BVMT được đẩy mạnh, công tác xã hội hóa BVMT được hình thành ở nhiều tỉnh, thành phố với nhiều điển hình tiên tiến trong công tác BVMT, các mô hình HTX tự quản về môi trường ở cộng đồng.
Theo số liệu thống kê, tính đến tháng 9/2019, cả nước có 483 HTX môi trường. Các mô hình HTX thí điểm trong hoạt động xử lý môi trường bao gồm các lĩnh vực: phân loại rác tại nguồn, chế biến rác thải hữu cơ làm phân vi sinh, tái chế rác thải nilông làm hạt nhựa, xử lý nước thải, khí thải, thu gom vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật, tận dụng chất thải xây dựng sản xuất gạch không nung, quản lý nghĩa trang nhân dân gắn với BVMT, xử lý chất thải hữu cơ nhằm tận thu năng lượng khí sinh học, tái sử dụng chất thải trong sản xuất phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế hộ và BVMT... góp phần giữ gìn môi trường xanh, sạch đẹp, giảm đáng kể ô nhiễm môi trường.
Tại Hà Tĩnh có 105 HTX chuyên về môi trường, 2 HTX tham gia BVMT, trong đó nhiều HTX hoạt động rất hiệu quả, góp phần làm sạch, đẹp địa phương. Một điển hình trong số này là HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng (huyện Kỳ Anh).
Được hành lập vào tháng 5/2015 gồm 7 thành viên, HTX ban đầu chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý chợ Kỳ Đồng và thu gom rác thải trên địa bàn xã. Khi quy mô hoạt động được mở rộng, đồng thời với năng lực và trách nhiệm ngày càng được khẳng định, năm 2020 HTX được giao đảm nhận nhiệm vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt tại 5 xã: Kỳ Phú, Kỳ Thọ, Kỳ Tây và Kỳ Trung...
Chị Hoàng Thị An, người sống gần chợ huyện chia sẻ: “Ngày trước, người dân quanh khu vực chợ ngày nào cũng than phiền bởi phải hứng chịu thứ mùi hôi thối bốc lên kinh khủng từ bãi rác thải do người dân buôn bán trong chợ tập kết... Mỗi khi đi chợ hoặc đi qua khu vực này phải bịt mũi. Thế nhưng từ ngày có HTX Kỳ Đồng tham gia thu gom rác thải thì môi trường ở đây đã trở nên trong lành, sạch sẽ”.
 |
|
Đường làng ngõ xóm sạch, đẹp nhờ HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng (Ảnh: TL) |
Tạo công ăn việc làm cho hàng chục lao động
Ông Nguyễn Đức Hùng, Giám đốc HTX Môi trường và Quản lý chợ Kỳ Đồng cho biết từ năm 2020, HTX mở rộng địa bàn lên đến 5 xã. Do điều kiện phát triển kinh tế xã hội nên lượng rác thải ngày một lớn. Để bố trí việc thu gom, vận chuyển rác đảm bảo tuyệt đối không bị dồn ứ trong ngày, HTX phải sắp xếp một cách khoa học, hợp lý giữa các địa phương. Hiện, HTX có 2 xe ép rác công suất lớn, việc vận chuyển rác được tiến hành thuận lợi và hiệu quả hơn.
Là thành viên của HTX, chị Nguyễn Thị Thơm tâm sự: "Tôi tham gia HTX ngay từ những ngày đầu thành lập. Công việc rất vất vả song chúng tôi vẫn động viên nhau cố gắng làm để góp phần giữ cho môi trường xanh, sạch, đẹp".
Ngoài công tác BVMT, HTX Kỳ Đồng còn tạo ra công ăn việc làm, đảm bảo đời sống cho hàng chục lao động, góp phần vào chiến lược quốc gia về xóa đói giảm nghèo và phát triển bền vững.
Hiện tại, ngoài các thành viên chính thức, những ngày cao điểm, HTX phải hợp đồng thêm hàng chục nhân công để đáp ứng nhu cầu công việc. Cùng với đó, tăng cường công tác đảm bảo vệ sinh môi trường bằng cách phối hợp với các địa phương tuyên truyền, vận động người dân nâng cao ý thức giữ gìn vệ sinh nơi công cộng, tích cực quét dọn thu gom, phân loại rác thải để có môi trường sống trong lành.
Có thể thấy, HTX môi trường là mô hình mới, lại hoạt động theo Luật HTX, tự thu, tự chi, nên vẫn còn nhiều khó khăn, đặc biệt là về vốn để mua thêm các thiết bị cho công tác thu gom và xử lý rác thải. Tuy nhiên, thời gian qua, HTX Kỳ Đồng nhận được sự hỗ trợ của chính quyền địa phương và nhờ tiếp cận được chính sách của tỉnh đã giúp cho HTX có thêm nguồn lực để trang bị 2 xe chuyên dụng vận chuyển rác, đặc biệt là trong những thời gian cao điểm như Tết Canh Tý vừa qua.
“Đơn vị luôn nhận được sự phối hợp, hỗ trợ của cấp ủy, chính quyền các địa phương. Đặc biệt là trong công tác tuyên truyền, vận động người dân nâng cao nhận thức về BVMT sống, phối hợp tích cực trong thu gom rác thải”, Giám đốc Nguyễn Đức Hùng cho biết.
Bí thư Đảng ủy xã Kỳ Thọ Dương Đình Hới chia sẻ: "Kể từ khi tiến hành hợp đồng thu gom rác với HTX Kỳ Đồng, trên địa bàn xã không còn tình trạng vứt rác thải bừa bãi, ý thức bảo vệ môi trường của nhân dân được nâng lên. Bãi rác thải tập trung được thu gom gọn gàng, góp phần làm xanh, sạch, đẹp làng xóm".
Hà An
